Kronolojik Kilometre Taşları

Dönem Analizi

Osmanlı Dönemi — Zanaat ve Ticaret

Gözlük ve mercek üretimi, uzun yıllar usta-çırak ilişkisi içinde, genellikle kuyumcu ve saatçi zanaat yapılarıyla bağlantılı yürütüldü. Merkezî bir örgütlenme yerine yerel zanaat ağları hâkimdi.

1940 — 3958 Sayılı Kanun

30 Aralık 1940'da yürürlüğe giren 3958 sayılı kanun, mesleği ruhsatlı ve denetime tabi hâle getirerek resmî çerçeve sağladı.

1990'lar–2004 — Eğitimsel Dönüşüm ve 5193 Sayılı Kanun

1990’lardan itibaren açılan önlisans ve lisans programları mesleğe teknik-alt yapı kazandırdı. 22 Haziran 2004'te kabul edilen 5193 sayılı kanun, modern optisyenlik uygulamasının hukuki temelini güçlendirdi.

2007 — Konfederasyon Kuruluşu

2007’de 22 gözlükçülük derneği ve üç federasyon bir araya gelerek **Gözlükçüler ve Optisyenler Konfederasyonu** kuruldu. Konfederasyon, sektörde oda benzeri bir sivil çatı vazifesi görmeyi, sektör taleplerini koordineli şekilde kurumlara iletmeyi amaç edindi.

2017–2019 — Dernekler, Yönetmelikler ve Odalaşma

Dernekler ve federasyonlar sektörel koordinasyonu artırdı. 2019 yönetmeliği ile birlik ve odalaşma süreçleri resmi çerçeveye oturtuldu; 2017'deki yasama değişiklikleri bu süreci hızlandırdı.

2021 ve Sonrası — Hukuki İçtihatlar

Anayasa Mahkemesi ve Danıştay kararları, yönetmelik ile kanun arasındaki sınırları netleştirme yönünde emsal oluşturdu. Bu içtihatlar uygulama adımlarını etkiledi ve bazı düzenlemelerin gözden geçirilmesine neden oldu.

Kaynakça 

1. 1. Resmî Gazete: 3958 sayılı "Gözlükçülük Hakkında Kanun" (1940).
   2. TBMM / 5193 sayılı "Optisyenlik Hakkında Kanun" (2004).
   3. Belgeler: Gözlükçüler ve Optisyenler Konfederasyonu’nun kuruluşuyla ilgili İstanbul Ticaret Odası sektör raporları.
   4. Resmî Gazete ve TBMM duyuruları — 2017, 2019, 2025 düzenlemeleri.
   5. Anayasa Mahkemesi norm denetimi kararları (2021) — AYM veri tabanı.

Hazırlayan: Deniz — OptisyeninSesi. Haber dosyası tarafsız, kaynaklara dayalı olarak hazırlandı.