KVKK Sorumluluğu

Binlerce işletmeyi ilgilendiren Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi (VERBİS) için geri sayım sürüyor.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na göre, yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren gerçek ve tüzel kişilere VERBİS sistemine kayıt ve bildirim yaptırabilmeleri için belirli bir süre tanınmıştır. Bu süre içerisinde veri sorumlularının ve hazırlanan envanterin tam olarak sisteme kaydedilmesi gerekir.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun 27 Aralık 2019 tarihinde aldığı karar gereği, gerçek ve tüzel kişilerin VERBİS kayıt ve envanter hazırlama süresi 6698 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesine göre uzatılmıştır. Karara göre aşağıdaki niteliklere uygun müesseselerin kayıt yaptırması zorunludur.

1-Yıllık çalışan sayısı 50’den çok veya yıllık mali bilanço toplamı 25 milyon TL’den çok olan gerçek ve tüzel kişi veri sorumlularına Sicile kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeleri

2-Yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişi sorumlularına Sicile kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeleri

3-Yıllık çalışan sayısı 50’den az ve yıllık mali bilanço toplamı 25 milyon TL’den az olup ana faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olan gerçek veya tüzel kişi sorumlularına Sicile kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeleri 

4-Kamu kurum ve kuruluşu veri sorumlularına Sicile kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeleri  kayıt yaptırmaları zorunludur.

Güncel olarak 31 Mart 2021 tarihine kadar kurumlar Verbis’e kayıt olmak zorunda, aksi durumda kurumlar ceza ve yaptırımlar ile karşılaşacak.

3. maddeye dahil olan optisyenlik müesseselerinin VERBİS sistemine kayıt olması zorunluluk değil isteğe bağlıdır.

Kişilerin özel nitelikli verilerini elinde tutan Optisyenlik Müesseseleri, eczane, klinik, dişçi ve rehabilitasyon merkezi gibi kurumların 31 Mart’a kadar, kısa adı VERBİS olan Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi’ne kaydını yapması gerekiyor.

Kurumların yüzde 10’u bile işlemlerini henüz tamamlamadı. Yapmayanları 2 milyon liraya kadar ceza bekliyor.

Kişisel ve özel verilerin önemi kadar güvenliği de tüm dünyada büyük önem taşıyor. Türkiye’de 5 yıldır yürürlükte olan Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) da hem şirketlere hem kurumlara önemli bir dizi yükümlülük getiriyor. Kanun’a göre, yıllık çalışan sayısı 50’nin, cirosu ise 25 milyon liranın altında olan bir dizi şirketin 31 Mart’a kadar veri sorumlularını VERBİS’e kaydetmesi şart. Faaliyet konusu özel nitelikli kişisel veri işleme olan bu şirketler arasında, hastaneden eczaneye, diyetisyenden psikoloğa, belediye şirketlerinden odalara bir dizi şirket yer alıyor.

VERBİS NEDİR?
Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK), yürürlüğe girdikten sonra kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilere yönelik yükümlülükler getirdi. Bu yükümlülüklerin en önemlisi kısa adı VERBİS olan “Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi” oldu. Yasa hükümlerine göre kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişiler, kişisel veri işlemeye başlamadan önce VERBİS’e kayıt olmak zorundadır.

Buna göre ilgili gerçek ve tüzel kişiler, veri işleme faaliyetleriyle ilgili bilgileri kategorik bazda VERBİS sistemine beyan etmek zorundadır. VERBİS sistemi ile, gerçek ve tüzel kişilerin veri sorumlularının kimler olduğu açıklanır ve kişisel verilerin korunması hakkında nasıl bir yol, yöntem izleyeceklerini sisteme tanımlamış olur.

VERBİS KAYIT ZORUNLULUĞU VAR MI?
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 16. Maddesine göre VERBİS’e (Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi) kayıt zorunludur. Yasa, Kişisel Verileri Koruma Kurumu Başkanlığı tarafından tutulan VERBİS sistemine gerçek ve tüzel kişilerin veri işleme faaliyetine başlamadan önce kayıt zorunluluğu getirmiştir.

Bu zorunlulukların neler olduğu ayrıca KVKK’da ve Veri Sorumluları Hakkında Yönetmelik’te belirlenmiştir. Bu yönetmelikte tanımlanmış istisnalar dışında gerçek ve tüzel kişilerin usule uygun biçimde eksiksiz olarak sisteme kayıtlarını yapmaları zorunludur.

VERİ SORUMLUSU KİŞİSEL VERİLERİ VERBİS’E İŞLEMELİ
Bu temelde veri sorumlusu konumunda bulunan kurumların ve şirketlerin yaptıkları faaliyetler kapsamında hangi verileri ne şekilde tuttuklarına dair bildirimlerden oluşuyor. Yani bir şirket, yaptığı iş kapsamında müşterisinin verisini ne amaçla tuttuğunu, ne kadar süre sakladığını, nerede sakladığını, yurtdışına transfer edip etmediğini ve nasıl analiz ettiğine dair bildirimleri VERBİS’e işliyor.

Ancak VERBİS’e işlenen bu bildirimler kişisel verilerin kendisinden oluşmuyor. Yani bir hastane, hastasının kimlik numarası, yaşı ve hastalığına dair özel detayları içeren verileri saklıyorsa bu verilerin kendisini değil, bu verileri nerede ve ne şekilde saklayıp nasıl analiz ettiğini VERBİS’e işliyor.

VERBİS KAYIT YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE ZORUNLULUĞU
Global KVKK CEO’su Ümit Gediman bu konu kapsamındaki kurum ve şirketlerin henüz sadece yüzde 10’unun sorumlulukları yerine getirdiğini söyledi. Kanun kapsamında artık bu kurumların kendi veri analizlerini çıkartmak zorunda olduğunu belirten Gediman, “Siz bir şirket olarak güvenlik kamerası kullanıyorsunuz. Ancak bununla ilgili artık bir yükümlülüğünüz var. Bu kamera kaydını neden tuttuğunuzu, görüntüleri nasıl sakladığınızı VERBİS’e bildirmek zorundasınız. Ancak çoğu şirket bu yükümlülüğün farkında değil” diye konuştu.

VERBİS CEZALARI: 2 MİLYON LİRA YA KADAR CEZASI VAR
Hürriyet’ten Emre Eser’in haberine göre; VERBİS yükümlülüğünü 31 Mart tarihine kadar yerine getirmeyenlerin 39 bin 337 liradan 1 milyon 966 bin 862 liraya kadar cezalarla karşılaşacağını aktaran Ümit Gediman, “Bu cezalar şirketin çalışan sayısına, şube sayısına ya da büyüklüğüne (veri hacmine) göre değişiyor. Şirketlerin VERBİS yükümlülüklerini hemen yerine getirmesi çok zor. Burada sistemi bilen ve uzman kişiler tarafından personele eğitim verilmesi, verilerle ilgili sistemde çok fazla detay var” şeklinde konuştu.

VERBİS KİMLERE ZORUNLU – KİMLER VERBİS’E KAYIT OLMAK ZORUNDA
Kanun kapsamında ana faaliyeti özel nitelikli verileri işlemek olan kurum ve şirketlerin VERBİS kaydını yaptırması gerektiğine dikkati çeken DPC Kişisel Veri Koruma Danışmanlığı CEO’su Sefa Karcıoğlu, “Eczaneler, doktorlar, dişçiler, optik dükkanları, rehabilitasyon merkezleri, tıbbi laboratuvarlar, evde bakım hizmetleri merkezleri, fizik tedavi merkezleri, diyaliz merkezleri, diyetisyenler ve psikologların VESBİS yükümlülükleirni tamamlaması gerekiyor. İsterlerse bir kişi çalışıyor olsun. Ayrıca belediye ve diğer kamu kurumların ve odaların da bu işlemleri yerine getirme zorunluluğu var” şeklinde konuştu.

VERBİS CEZALARI NASIL VE NE KADAR?
Büyük işletmelerin bu yükümlülükleri daha kolay yerine getirdiğini söyleyen Sefa Karcıoğlu, “Şu ana kadar bu işlemleri tamamlayan şirket ve kurum sayısı çok az. Verilerin analizinin yapılması ve sisteme işlenmesi gerekiyor. Ayrıca asıl zor olan kısım teknik taraf. Sistemi virüslerden koruyan yazılımlar gibi güvenlik önlemlerinin de alınması lazım ama yıllardır eski bir bilgisayarla çalışan eczanenin bundan haberi yok. Cezaların yüzde 80’i ise bu kısımlardan geliyor” dedi.

VERBİS GİRİŞ NASIL YAPILIR?
Kişisel Verileri Koruma Kurumu Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemine (VERBİS) bu bağlantıyı tıklayarak giriş sayfasına erişebilirsiniz.

VERBİS SİCİL SORGULAMA NASIL YAPILIR?
Kişisel Verileri Koruma Kurumu Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sisteminde (VERBİS) bu bağlantıyı tıklayarak sicil sorgulama yapabilirsiniz.