Dikkat! Güneş gözünüzü karartmasın!

Gözlerimizi güneşin zararlı etkilerinden nasıl korumalı?

Güneş gözlüğü seçiminin püf noktaları neler? Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Haşim Uslu’dan dinledik.Yaz yavaş yavaş kendini hissettirmeye başladı. Henüz bunaltıcı seviyeye gelmese de güneş de ‘Buradayım.’ diyor adeta. Bu durumdan en çok etkilenen uzvumuz şüphesiz gözler.

Zira özellikle hassas ya da bozuk göze sahip kişiler gözlerini zar zor açabiliyor bu havalarda. Sokakta yürümek bile zorlaşırken araç kullananların işi zor. Çaresi güneş gözlüğü. Basit bir konu gibi dursa da ihmal etmememiz gereken detaylardan.

Güneşten gözlerimizi korumanın yollarını ve güneş gözlüğü seçiminin püf noktalarını Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Haşim Uslu anlatıyor.

Küresel ısınma gözlerin de düşmanı

İnsan gözü güneşten yayılan ışınların 400-780 nanometre (nm) arasında dalga boylarına sahip olan kısmını görür. Dalga boyu küçüldükçe mavimsi, dalga boyu büyüdükçe kırmızımsı renkler görülür. UV(Ultraviyole) ışınlar güneş ışınlarının yüzde 5-6 oranını oluşturmasına rağmen çok tehlikeli.

Küresel ısınmayla birlikte ozon tabakasındaki bozulma sistemin doğal işleyişini bozduğundan UV ışınlara maruz kalma riski artıyor. Özellikle yaz aylarında bu oran kışa göre 2-3 kat fazla. Bu zararlı ışınlar direkt atmosferden geldiği gibi, çevremizdeki yansıtıcı parlak yüzeylerden (su, kum, çimen, toprak, kar vs.) yansıyarak vücudumuza ulaşıyor.

Gözlerimiz de bu ışınların zararlarından nasibini alıyor maalesef. Çaresiyse gözümüze gelen fazla ışığı ve zararlı güneş ışınlarını engellemek amacıyla kullanılan renkli camlardan üretilen gözlükler.

Gözde hangi hasarlara yol açıyor?

Uzun süre güneşe maruz kalan kişilerde kornea ve konjonktivada (Gözün korneaya kadar olan ön kısmını ve göz kapaklarının iç yüzeylerini kaplayan ince, şeffaf, mukoz tabaka) aşınmalar ve halk arasında kuş kanadı diye bilinen pterjiyum (gözün iç kısmında et çıkması) olabilir. UV ışınları lensin içindeki proteinleri bozarak katarakt oluşumuna yol açabilir.

Kornea ve lenste büyük oranda emilmesine rağmen yine de retinaya ulaşan çok az miktardaki UV ışını retina sinir tabakası üzerinde de bozulmaların nedeni.

Güneş gözlüğü alırken dikkat!

Gözlerimizi, zararlı güneş ışınlarından korumanın en pratik ve etkili yolu doğru ve uygun güneş gözlüğü kullanmak. Bu nedenle güneş gözlüğü aksesuar olmaktan çok göz sağlığı için gerekli bir koruyucu araç ve sağlık malzemesi olarak görülmeli.

Güneş gözlüklerinin yüze tam oturması başka bir deyişle yüz anatomisine uygun olması belki de en önemli faktörlerden. Özellikle kulaklara ve buruna baskı yapmayan ve mümkün olduğunca daha fazla alanı örten güneş gözlükleri seçin.

Üstten, yanlardan, alt alandan yansıyan ışınların geçişini engelleyen büyüklükte gözlükler tercih edilmeli.

Her güneş gözlüğü ultraviyole ışınlarını tutmaz. Başka bir deyişle ‘Koyu renkli cam ultraviyole korumayı sağlar’ fikri doğru değil. Zira normal, renksiz camlara da, UV engelleyici kaplama yapılabilir.

Gözlüklerin gerekli standartlara ve kalite belgesine sahip olması gerekir. Gözlük camının yüzde 99 ve üzerinde ultraviyole koruması olduğuna ya da 400 nm altındaki ışınları filtre edip etmediğine muhakkak bakılmalı.

Pahalı gözlük her zaman iyi ve doğru gözlük demek değil. Ancak güneş gözlüklerinin camları optik olarak kaliteli olmalı, üzerinde kesinlikle çizik olmamalı.

Gözlük camının kalite ve doğruluğunu anlamanın bir başka pratik yöntemi; dikey bir çizgiye bu bir pencere, kapı kenarı da olabilir, gözlüğü hafifçe yukarı aşağı, sağa sola hareket ettirmek. Çizgide bozulmalar oluyorsa o gözlük uygun değil demektir. Bu gözlüklerin kullanılmaması gerekir.

Güneş gözlüğünde yaş sınırı yok. Hem erişkinler hem de çocuklar uzun süre güneş ışınlarına maruz kaldıkları durumlarda mutlaka güneş gözlüğü kullanmalı.

Hem gözünüz bozuk hem de güneşten korunmak istiyorsanız, numaralı renksiz gözlüklerinizin camına UV engelleyici kaplama yaptırabilirsiniz.

Kahverengi ve füme renkli camlar çevre renklerinin algılanmasında en az hataya neden olur. Diğer renklerde ise insan gözünün alışmak için belirli bir süreye ihtiyacı olur. Gözlük camı rengi, trafik işaretlerinin renklerini algılamakta yanıltıcı etki yapmamalı. Ancak gözlük camı renginin UV koruması üzerinde bir etkisi yok.

Kaliteli gözlük camlarında kabarcık olmaz. Parmakla bastırılınca cam esnemez.

Çerçeve, kafa yapınıza uygun olmalı. Yüzünüze ve başınıza iyi oturmalı.