Mendil-Metin Turanlı

İlk ne zaman dikkatimi çektiğini soruyorsanız, çok net hatırlıyorum.

’’Batılılaşma, Bilimsellik ve Pazar’’adlı paneldeydi. 4 kişilik konuşmacı arasında ortada oturuyordu. Gözleri yeterince kara değilmiş gibi simsiyah bir göz makyajı, yine siyaha yakın bir dudak ruju. Öyle ki, güldüğünde dişlerinin parlaklığı teninin koyuluğunu daha bir ön plana çıkarıyor. Söz sırası kendine geldiğinde bir öğretmen edası ile bizleri selamladıktan sonra dağarcığındakileri ortaya döküverdi:

‘’Uluslararası planda rekabeti olmayan hiçbir şeyin üretilmesi mümkün değil. Belirli sınırlar içinde az gelişmiş ülkelerin yoksulluğu, sanayileşmiş ülkelerin zenginliğinden kaynaklanır.’’

Ayaktayken daha rahat görebiliyorum. Taba rengi çizmelerinin içine soktuğu siyah pantolonu ve özgür kız imajının resmedildiği tişörtü, 60’lı yıllardan çıkmışçasına Suna Pekuysal tarzı kalın, kemik ve siyah gözlüğü…

‘’Bize göre çağdaş toplum, kimyasal-biyolojik silahlarla, ef 16 lara, otoyollara, uzaktan kumanda aletine, koka kolaya, robotlara ve saire ye sahip olan değil; kendisi hakkında düşünme yeteneğine sahip, bugününü ve geleceğini tasarlayabilen toplumdur. Bunun da yolu ideolojik köleliği aşmak, bilimin pasif tüketicisi olmaktan çıkarak bilim üreticisi durumuna gelmektir.’’

Bir ara kendine sorulan bir soruyu dinlerken çantasından çıkardığı bir mendille gözlük camlarını silmeye başladı. Arka sıralarda olmama rağmen mendili çok net gördüm. Pembe renkli üzerinde mavi çizgileri olan bir mendil. O mendille, burnunda ki hızma, kolunda ki dövme bir anda anlamını yitirdi. Karşımda militan görüntüsüne rağmen, hanım hanımcık, oldukça naif, hatta çocuksu bir yüz soruyu cevaplıyordu.

‘’Kapitalist süreçlerin yayıldığı koşullarda toplumlarda 2 yönde tepki oluşur.

1.Geçmişin yüceltilmesi. Altın çağa dönme. Şanlı geçmişe sığınma.

2.Batıyı yakalayacağımız yönünde saçma inanç.

İlkinden başlayalım. Tarihte geriye dönüş yoktur. Bugünün sorunlarını düne ait yöntemlerle çözemeyiz.50 yaşındaki bir adama 8 yaşındaki çocuğun elbisesini giydirmeye benzer bu.

İkinciye gelince… Batı gibi olma sorununu çözmek,batıyı başka türlü olmaya zorlamak…’’

Mendil, sunum yaptığı masada öylece duruyor. Konuşmacıların su içmesine alışığım. Ama mendil, başka bir şey. Ne zamandır mendil görmemiştim. Lise yıllarından beri kulllanmışlığım yoktur. Biraz da kağıt mendillerin yaygınlaşması ile bıraktığım bu alışkanlık, genelde ceket kullanan her erkekte bulunan bir aksesuardı. İlkokulda ilk dayağımı da bu nesne yüzünden yediğimden mendil hatıralarımda özel bir yer tutar. Okulda 2 şer mendilimiz olurdu. Biri burnumuzu silmek, öteki tırnaklarımızı üzerine koyarak göstermek içindi.

‘’İnsanlığı felakete sürükleyecek bilim ve teknolojiyi ayrıcalıklıların elinden alarak yeniden biçimlendirmek gerekir. Bilim ve teknoloji düşmanlığı kadar, aşırı hayranlığı da tehlikelidir. Herhangi bir yere termik santral mi kurulması ya da fidanlık mı yapılacağına yöre halkı değil de uzmanlar ve Bilim adamları karar verdiği sürece bilim ve teknolojinin bir baskı ve sömürü aracı olarak kullanımının önüne geçilemez.’’

Gözlerim kadını seyreder, kulaklarım söylediğini dinlemeye çalışırken kafamda mendille ilgili oyunlar geliştiriyorum. Acaba şimdi bir mendilim olsa hala tavşan yapabilir miyim diye düşüncelerdeyim. Ama kesinlikle kayık yaparım gibi geliyor.Bir de en çok uçlarını düğümleyip şapka gibi kullanmayı özlediğimi fark ediyorum.

Panel den çıktıktan sonra ilk işim bir tuhafiyeciye uğrayıp bir mendil almak oluyor. Akşama bir arkadaşımın düğünü var. Bu mendille halay başını kimseye kaptırmam artık.

TEY..TEY.TEY..

 

Metin Turanlı