Gözlükçü de dahil 18 sektöre sıkı takip

Vergideki imtiyazlar kalkıyor rantçı stopajla kurtulamayacak

Bakan Şimşek, Başbakan Erdoğan’ın ipuçlarını verdiği ‘Robin Hood Vergisi’nin detaylarını açıkladı. Tasarıya göre vergideki bazı imtiyazlar bitecek, faiz ve rant geliri elde edenin vergisi artacak.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ipuçlarını verdiği ‘Robin Hood Vergisi’nin detaylarını anlattı. Şimşek’in verdiği bilgiye göre, ‘zenginden çok, fakirden az’ vergi alınması üzerine oturtulan yeni sistem, pek çok sektörde kayıtdışılığı en aza indirecek. Henüz taslak halinde olan yeni Gelir Vergisi ile ilgili çalışmaları anlatan Şimşek, tasarıyı yılın ilk yarısında Meclis’e getirmeyi hedeflediklerini açıkladı. Tasarıyı “Gelir Vergisi oranlarıyla oynama, oranları artırma gündemde değil. KDV oranları artmayacak. Kurumlar Vergisi oranlarında da artış gündemde değil. Ama bazı imtiyazlar, bazı istisnaların azaltılması, kaldırılması gündemde” şeklinde özetleyen Şimşek, şimdiye kadar  vergilendirilmeyen şehir rantlarıyla ilgili de düzenleme yapacaklarını söyledi. Şimşek’in detaylarını anlattığı en önemli düzenleme  ise faiz, temettü, kira gibi birden fazla gelir elde edenlere dönük olacak.

Bu tür gelir elde edenlerin kazancı bir bütün olarak değerlendirilecek ve toplam gelir üzerinden beyanname verecek. Vergisini de girdiği dilime göre ödeyecek. Şimşek ilk kez yeni vergi yöntemiyle ilgili de şu örneği verdi: “Şu anda faiz gelirlerinden yüzde 15 bir stopaj alıyoruz. Yani faiz geliri ne olursa olsun, 100 bin lira gelir elde etseniz de yüzde 15 stopaj ödüyorsunuz. Yeni düzenlemeyle diyeceğiz ki, ‘bu normal vergi oranlarına tabidir, 100 bin lira o zaman yüzde 35 vergiye tabi olacak. O zaman yüzde 15 kesilmeyecek, kesildiyse de düşülecek, mahsup edilecek. Örnek olarak, yılda 10 bin liralık faiz geliri olan kişi yüzde 15 ödeyecek, beyanname sınırının altında kalacaksa sorun yok. Ama diyelim ki, başka birinin faiz, kira, temettü gelirleri toplamı 120 bin lira. ‘Beyanname ver’ diyeceğiz. Yani gelir, girdiği vergi dilimine göre vergilendirilecek.”

Tefecilerin kökünü kazımak istiyoruz

Şimşek, POS cihazları ile ilgili çalışmalar hakkında da “Bütün yazarkasalar POS cihazlarıyla entegre olacak. Yazarkasa, bir ödeme yapılır yapılmaz veya POS makinesinden kart geçer geçmez bilgisi bize gelecek. Fiş, otomatik olarak kesilmiş olacak” dedi.

Dolmuşçu ve gözlükçü de dahil 18 sektöre sıkı takip

Bakan Şimşek, hali hazırda 18 temel sektörün yoğun bir incelemeden geçtiğini de açıkladı. “Mesela kıymetli taşlar sektöründe görüş ve öneri raporu tamamlandı, inceleyeceğiz” diyen Şimşek, diğer sektörlere ilişkin yapılan çalışmaları da şöyle anlattı: “Elektronik sektörü, sigara kaçakçılığı yoluyla vergi kayıp ve kaçağı, çay üretiminde kaçak çayların kullanılıp kullanılmadığı, döviz bürolarının neden olabilecekleri vergi kayıp ve kaçağı, akaryakıt kaçakçılığı, gözlük  sektörü, bazı dağıtım şirketleri tarafından otogaz olarak satıldığı halde tüplü gaz olarak satılmış gibi gösterildiği için LPG sektörü, lüks araç ithalatı, ödeme kaydedici cihazların kullanımındaki kayıp ve kaçak ve şehir içi yolcu taşıma sektörünün kayıt altına alınması gibi 18 kayıp kaçağa karşı harekete geçtik. İncelemelerimiz sürüyor.”

ŞEHİR RANTLARI VERGİLENDİRİLECEK
ŞİMŞEK, Gelir Vergisi reformunda bazı düzenlemeler yapmayı planladıklarını da açıklayarak örnek olarak şimdiye kadar vergilendirilmeyen şehir rantlarını gösterdi. Şimşek şu ifadeleri kullandı: “Diyelim ki gittiniz imarsız bir arsa aldınız. Gelişti, imar geldi ve fiyatlar katlandı. Beş yıl elinizde tuttuğunuz için o kazanç elde ettiğiniz rant hiç vergiye tabi değil. Mesela yeni Gelir Vergisi tasarısıyla isterseniz 100 lira elinizde tutun, biz yine vergilendireceğiz, örnek olarak söylüyorum. Batıdaki uygulamaya paralel olarak, önemli bir kazanç elde ettiyseniz o kazanç vergilendirilecek. 5 yılı kaldıracağız yani. Yeni düzenlemeyle kentsel rantların vergilendirilmesi öngörülüyor, ama bu daha taslak. Herkes kazandığı ölçüde vergi verecek. Varı yoğu oysa zaten ona göre vergi verecek, yani az verecek demektir. Herkes kazandığı oranda vergi versin diyoruz. Enflasyon, amortisman, bir sürü konu dikkate alınacak.”

ELAZIĞ’DAKİ EMLAK RAYİCİ şİŞLİ’DEN DAHA DEĞERLİ

Bakan Şimşek, konuttaki KDV oranlarıyla ilgili tartışmalar konusunda da Keban örneğini verdi. “Yüksek değerli konut alan, daha yüksek vergi verecek” diye söze başlayan Şimşek “Malumunuz; halihazırda konut değerinden bağımsız olarak 150 metrekareye kadar konut teslimlerinden yüzde 1 KDV alınıyor. 150 metrekare ve üzeri konut teslimlerinden alınan KDV ise  yüzde 18 KDV. Metrekare esaslı sistem vergi adaletine uygun değil. Burada bazı açmazlar var. Emlak Vergisi değerini baz alsanız, güvenilebilecek bir parametre değil. Bir örnek: Şişli’de Emlak Vergisi değeri 250 ile 999 lira arasında olan yer yok. Ama Elazığ’da, herhalde Keban Barajı yapılmış, daha fazla kamulaştırma bedeli almak için değer çok yukarda çıkıyor. Mesela diyelim ki, devlete ait bir şeker fabrikası var, sırf o alan Emlak Vergisi değeri bazen çevresindeki Emlak Vergisi değerlerinin 10 katı olabiliyor. Bizim Emlak Vergisi değerleme sistemini kökünden değiştirmemiz lazım. İkinci husus; konutun değeri. Diyelim ki 150 metrekarenin altında bile olsa büyükşehirde ise arsa metrekare değeri belli eşikleri aşıyorsa, lüks veya birinci sınıf inşaat olmasına bağlı olarak KDV farklılaşabilir. Ama nihai kararı vermedik.”

Gazetelere de bakabiliriz

 Emlak Vergisi değeriyle piyasa değeri arasındaki farkı azaltılmasının yönelik bir çaba gerektiği üzerinde duran Şimşek “Türkiye çapında, yani piyasa değerlerini yakalamaya yönelik bir model geliştirebiliriz. Mesela Maliye olarak biz bütün internet sitelerinde, gazetelerde çıkan promosyonlardaki fiyatı alıp sisteme girebiliriz” diye konuştu.