“Sağlıklı Gözler ve Eğitimde Başarı Projesi”

Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep Valiliği, Gap Bölge Kalkınma İdaresi ve Mcdonald’s Çocuk Vakfı İşbirliğiyle Yürütülen  “Sağlıklı Göz ve Eğitimde Başarı Projesi” kapsamında 20 bin çocuk kapsamlı göz muayenesinden geçirilecek.

Proje kapsamında göz muayenesinde kullanılacak tıbbi cihazlar Kıbrıs İlköğretim Okulu’na yerleştirildi. İlköğretim ve anaokulu öğrencileri uzman doktorlar tarafından görme keskinlikleri, kırma kusurları, göz hareket bozuklukları, renk körlüğü, göz tansiyonu ve ayrıntılı kornea-retina muayenelerinden geçiriliyor. Çevre ilköğretim okullarından gelen öğrenciler de projeden yararlanıyor.

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Bülent Gürler, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, göz rahatsızlıklarının ilerleyen dönemde, çocukların istedikleri meslekleri yapmasına engel olduğunu söyledi.

Proje kapsamında bir ilköğretim okulunda neredeyse tam teşekküllü bir göz kliniği kurulduğunu ve her bir öğrencinin görme keskinliğinden başlayarak göz hareket bozuklukları, göz tansiyonu, üç boyutlu görme, renk görme ve retina adı verilen görme tabakası muayenelerini de içeren ayrıntılı bir göz muayenesi yaptıklarını dile getiren Gürler, şöyle konuştu:

“Göz fonksiyonu, doğuştan itibaren olgunlaşmaya devam ediyor. Çocuk ilk doğduğunda görüyor, ancak görmenin olgunlaşması ve keskinleşmesi devam ediyor. Bu süreçte eğer gözün görmesini azaltacak hastalıklar varsa ve ilerleyen dönemde tespit edilmemişse, hiçbir tedaviye cevap vermeyen göz tembellikleri oluşabiliyor. Çocukların bazen bir gözü, bazen iki gözü birden görmüyor. Bu da çocukların eğitim yaşamlarını ve ilerde mesleki hayatlarını olumsuz yönde etkiliyor.

Renk körlüğü, göz tembellikleri ve göz kaymaları gibi göz rahatsızlıkları ilerleyen dönemde, çocukların istedikleri meslekleri yapmasına engel olabiliyor. Bu rahatsızlıklar erken dönemde tespit edilmezse ayrıntılı, keskin görme ve üç boyutlu görmeyi gerektirecek işlerin yapılması zorlaşabiliyor. Göz kaymaları, iki göz arasındaki kırma kusurunun farklı olması ve görme aksı üzerindeki bozukluklardan kaynaklanan göz tembellikleri erken yaşta tespit edilip erken yaşta tedavi edilirse hem çocuğun eğitimi olumlu etkilenecek ve başarısı artacak hem de ileride meslek edinmedeki sınırlamaları azalacaktır.”

Prof. Dr. Gürler, ana sınıfı ve ilkokul dönemindeki göz tembelliklerinin genellikle çok sinsi olduğunu, kimi hastaların göz kaymasının kendisi, ailesi ya da öğretmeni tarafından bile fark edilemediğini vurguladı.

Kendilerine 40 yaşında “göz kaşıntısı” rahatsızlığıyla gelen kişinin gözünün tembel olup da görmediğini fark etmediğine bile şahit olduklarını, bu nedenle göz rahatsızlıklarının erken teşhisinin çok önemli olduğunu dile getiren Gürler, şöyle devam etti:

“Birçok göz rahatsızlığının tedavisi ancak erken yaşta yapılabilir. Daha sonraki yaşlarda bu tedaviler gittikçe güçleşir ve istenen iyi sonuçlar elde edilemeyebilir. Proje, bu açıdan önem arz ediyor. Projenin daha çok şehrin

‘kenar’ semtlerindeki okullarda yapılması sayesinde, ayrıntılı göz muayenesi hizmetini çocukların ayağına getirmiş oluyoruz. Ayrıca bir öğretim üyemiz proje çerçevesinde çocuklara ve ailelerine yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme seminerleri de verecektir.”

-GÖZDEN GELEN UYARILAR, BEYNİ BİÇİMLENDİRİYOR”-

Seminerlerle öğrencilere ve ailelere göz sağlığı hakkında bilgi veren Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Erbağcı da gözden gelen uyarıların beynin belli bölgelerini biçimlendirdiğini ve 16 yaşına kadar bile bu uyarılarla beynin görme yollarının biçimlendirilebildiğini ifade etti.

Göz tembelliği, şaşılık, miyop, hipermetrop, astigmat, doğuştan katarakt ve göz kapağı düşüklüğü gibi rahatsızlıkların tedavisinin 6 yaşına kadar çok daha kolay ve etkin olabildiğini belirten Doç. Dr. Erbağcı, şöyle devam etti:

“Hayatın ilk 6 yılı boyunca beyne yetersiz uyarı gittiğinde beynin görme yollarını içeren yapısının da gelişmesi yetersiz oluyor. Görme odağının beyinde temsil edildiği yerler daha küçük kalıyor. Erken teşhis eder de tedavi ederseniz beyindeki bu yapıları şekillendirebiliyorsunuz. Uzağı göremeyen miyop bir çocuk hele içine de kapanıksa ‘tembel’ muamelesi görebiliyor, gözlerinde sonradan katarakt gelişmiş bir çocuk göremediği fark edilmeyerek üst üste sınıfta kalabiliyor. Bir de boyu uzunsa arkaya oturtulup, kendisi, ailesi ve öğretmenleri de göz rahatsızlığını fark etmemişse bu çocuk ‘öğrenme güçlüğü çeken, başarısız ve tembel’ olarak damgalanabilir. Sadece bir gözlük veya bir ameliyatla bu çocuğun algısını düzeltmesine ve normalleşmesine sebebiyet vererek başarısı arttırabilir. Proje bu açıdan da gayet önemlidir.”

-PROJE-

“Sağlıklı Göz ve Eğitimde Başarı” Projesi 2003 yılında Harran Üniversitesi McDonald’s Çocuk Vakfı ve GAP Bölge Kalkınma İdaresi ve Valilik İşbirliğiyle başlatıldı ve o dönemde 20 bin çocuk tarandı. Gözlerinde problem olan çocukların gözlükleri, ilaçları ve ameliyatları McDonald’s Çocuk Vakfı’nın sponsorluğuyla ve GAP Bölge Kalkınma İdaresi’nin koordinasyonunda gerçekleştirildi.

2008 yılında proje Diyarbakır’da, 2009’2010 döneminde ise Mardin’de uygulandı. Toplam 60 bin çocuk göz taramasından geçirildi. Proje başarılı olduğu için devam ettirildi. Gaziantep’te ise 20 bin çocuğun göz taramasından geçirilmesi hedefleniyor. Projenin GAP illerinin tamamında hayata geçirilmesi düşünülüyor.