OPTİSYENLERE VE GÖZLÜKÇÜLERE BU MESLEĞİN GELECEĞİNDE BİÇİLEN MESUL MÜDÜRLÜK ROLÜ İŞSİZLİĞE ÇAREMİDİR?

Türkiye’de ilki 1992 de Sivas ta olmak üzere 6 optisyenlik programı açılmış, bu okullar çok sayıda optisyen mezun etmesine karşın, optisyenlerin hiç birisi Avrupa ya ve Dünya’ya açılamadığı gibi yıllarca en temel hakları olan mesleklerini uygulama hakları dahi verilmemiştir.

 Mesul müdürlük kanunun çıkma aşamasında sadece bir dernek tarafından talep edilmiş ve desteklenmiştir. Diğer derneklerin tamamı karşı çıkmıştır. Böyle bir hayati konuda, meslektaşların ortak aklına da başvurulmamıştır. Mesul müdürlük AB müktesebatıdır, işsizliğe çare olacaktır gibi temeli olmayan söylemlerle oldubittiye getirilmiştir.

Geldiğimiz süreçte optisyenlere bu meslek içerisinde biçilen rol, koruyucu sağlık hizmeti sunan bir optisyenden çok, sürekli ve devamlı bir iş güvencesini ortadan kaldıran, çok ağır sözleşmeler imzalamış, raf ve atölye sorumlusu özetle işçileştirilmiş, meslektaşlar. Bu çok aşağılayıcı bir itibar, saygınlık, kaybıdır. Mesleğine, meslektaşına, bu rolü biçen, isteyen, planlayanlar, optisyenlere iş alanları açıyoruz söylemi ile bunu değişim ve gelişim olarak sektöre takdim etmektedirler. Bunlar mesleğin ticari yönünü sermayenin istemi doğrultusunda düzenleme çalışmalarıdır. Mesleğimiz, sürekli olarak perakende ve tedarikte tekel oluşturmak isteyen sermayenin karını artırmaya yönelik biçimde dönüşüme uğratılmaya çalışılmaktadır.

Buna en güzel örnek, meslek etik kurallarını bile, ticaret kurallarına göre belirleyenler vardır.

Mesul müdürlük uygulaması; özetle meslektaşlarımızı işçileştirme projesidir. Hem tedarikçilik yapacaksınız, hem de perakendecilik yaparak gözlükçüye rakip olacaksınız? Bu etik değildir.

Zincirin girdiği her ülke ve her meslekte(Eczacılık dâhil), işsizlik oranı azalmamış tam tersine işsizlik artmıştır. Önümüzdeki 5–10 sene içerisinde bunu ülkemizde de mesleğimizle ilgili olarak yansımalarını hep birlikte yaşayarak gözlemleyeceğiz. Benim gelecekle ilgili öngörüme göre, Şu anda %3–5 olan zincirleşme %15 lere ulaştığında sektörden aldıkları Pazar payı ciroları %40–50 lere ulaşacak, az mağaza sayısı ile çok yüksek pazar payı ciroları elde edeceklerdir. Bireysel geleneksel müesseseler, orantısız rekabete daha fazla dayanamayarak iş yerlerini kapatacaklardır. Bir gün efendisi olduğumuz optisyenlik müesseselerimizin maaşlı işçisi olduğumuz zaman artık çok geç olacaktır.

Meslektaşlarımız için Hastanelerde, SGK il müdürlüklerinde, reçete kontrol ünitelerinde, İl Sağlık müdürlüklerinde, üretici ve tedarikçi firmalarda özetle kamu ve özel sektörde istihdamı ve optometrist olmaları için çalışmalar ve gözlük cam ve çerçeve tedarik kooperatifi Mesul müdür uygulamasının 5193 sayılı meslek kanunumuza göre eksiksiz uygulanmasının temini ve takibi, teknoloji yenilemesi, meslektaşlarımıza yönelik eğitimler, çözüm önerilerimdir.

Taylan Küçüker

31 Aralık 2007 itibariyle, Almanya’da Zirvedeki 10 Optik zincirin  yıllık ciro ve mağaza sayıları

Ocak 2004 de Alman sağlık koruma sisteminin yeniden düzenlenmeye tabi tutulmasından sonra, Sosyal Güvenlik Sistemleri altında reimbursement-parasını geri ödeme şekli değişmiş ve sağlık giderlerinin geriye ödenmesinde %1,5 oranına kadar bir azalma olmuştur. (58 milyon Euro),Okul çağı çocuklara, yaşlılara yapılan gözlük yardımı devam etmektedir. Görme testi ücretleri karşılanmaktadır. Özel sağlık sigortası ülkemizde %1 ler, AB ülkelerinde %25 ler civarındadır.

ŞİRKET İSMİ                                                         Mağaza sayısı                      Yılık Cirosu (Mil. Euro)

1. Fielmann, Hamburg Almanya)                            522                                        677

2. Apollo Optik, (Schwabach)                               602                                        300

3. Pro Optik, (Wendlingen)                                      74                                         55

4. Binder Optik,( Böblingen)                                    51                                         40

5.Optik Matt (Regensburg)                                      66                                         36.8

6. Optiker Bode,( Hamburg)                                    62                                        35

7. Abele Optik,(Würzburg)                                      66                                        35.5

8. AKTIVOPTIK, (Waldalgesheim)                        52                                         25.4

9. Krass Optik, (München)                                      39                                         21

10. Becker + Flöge, (Hannover)                              21                                         16.5

                                                                     Toplam………..                               ……………..

1.555 mağaza        1.240.2 mil Euro

Not=Almanya’da zirvedeki 10 zincire ait mağaza sayısı 1.555 dir.

Zincirlere ait mağaza sayısı (1.555),Almanya’daki toplam mağaza sayısının %15,5 i ni teşkil eder.

Buna karşılık 1.555  mağaza (%15,5 ) ,Toplam Almanya’daki optik cirosunun  %39,3 nü yapar.(1.240,2 mil euro).Zincirlerin sektör içerisindeki yüzdesi düşük ama pazar payı yüksektir.

Sektörün Almanya daki Yıllık cirosu 3.158 mil. Euro dur

Sadece Filman zincirlerinin yıllık cirosu Türkiye’deki 4500 gözlükçünün toplam cirosundan misli ile fazladır.

TOOM Derneği dergisinden okuduğumuza göre, Filman mağazalarında bir mağazada günlük gözlük satışı ortalama 35,geleneksel mağazalarda 2 adettir. Almanya’da yüz yıllık bir optometri geleneği vardır.

 6839 optometrist istihdam edilmesine karşın

Almanya’da 1172 optisyen işsizdir.

http://www.ecoo.info/mm/2008_05_ECOO_eNewsletter_Vol3_Issue3.pdf

ALMAN (ZVA) Meslek Örgütünün Genel Sekreteri Sn. JOACHİM GOERDT, ECOO Basın bülteninde yayınlanan röportajında bir soruya verdiği cevap, Almanya’da sektörün geleceği göstermesi açısından çok ilginçtir.

Soru – Almanya’da gelecek 5 ila 10 yıl içinde Optik Pazarının nasıl gelişeceğini düşünmektesiniz?

Cevap – Optik pazarındaki değişim, yavaş fakat düzenli ve devamlı olacaktır. İsim hakkı devredilmiş(Franşiz) ve zincir mağazalardaki dramatik(acıklı) büyüme muhtemelen en yüksek düzeyine erişecektir. Tek kişi ile çalışan geleneksel işyerlerinin devam etmesi fazla uzun sürmeyecektir.

Bugün ABD’de ilaç piyasasının yüzde 40’ından fazlasını elinde tutan üç şirket, tüm Amerika’daki eczacıların dörtte birini istihdam ediyor. Fransa’da Almanya’da Eczacılık ülkemizdeki uygulamalar benzer. Bunun adı gelişim ve değişim olamaz.

Bu sağlığın piyasalaştırılması ve meta ’ya dönüşmesidir. Meslek adamının kendisine ait müessesesinde işçi olması nasıl değişim ve gelişme olur? Bunu bir meslektaşım bana anlatırsa çok sevinirim.

Değişim ve gelişme, gözlükçünün optisyen ,optisyenin optometrist olmasıdır.Böyle bir değişim ve gelişime kim itiraz edebilir?

Ancak bugün, ülkemizde mesul müdürlüğe karşı olmak; mesul müdürlüğün var olduğu gerçeğini değiştirmez. Sermayenin sağlık alanında bir ülkeye girmesi milli geliri ile ilgili değildir, Sağlık gibi bir alanı mesul müdürlük ve benzeri sistemlerle piyasalaştırırsanız, bu mesleği parası olan sermaye yapar. Keşke bu sürece, orantısız rekabete optometri ‘den sonra girebilseydik, Keşke bizde ZVA başkanının ifade ettiği gibi, Optometri doktorası yapıyoruz söyleminde olduğu gibi, Optometri eğitimizden sonraki yaşam boyu sürekli eğitim ve doktora gibi muhteşem işlerle meşgul olsaydık. Bugünden yarını iyi okursak, çözüm önerlerini ve önceliklerini de doğru teşhis ederiz.

http://www.ecoo.info/