Küresel Ticaret karantina altında!

Koronavirüs’ün mal ve hizmet ticaretinde yaşatacağı kayıp çeyreklik bazda 320 milyar dolara ulaşabilir.

Ticaret şokunun etkileri şimdiden öncü göstergelerde görünüyor. 2020 yılının ilk ve ikinci çeyreğinde sırasıyla yüzde 2,5 ve yüzde 1 düşüş bekleniyor. Doların güçlü kalması, emtia fiyatlarının düşmesi ve küresel düşük talep 2020 yılı boyunca nominal ticaretin resesyonda kalmasına neden olabilir.

11 Mart 2020, İSTANBUL – Euler Hermes dünya ticaretini etkisi altına alan Koronavirüs ile ilgili üçüncü raporunu yayımladı. Geçtiğimiz yıl ABD ve Çin arasında yaşanan ticaret gerginliğinin, küresel ticaretin büyüme hızını 2009’dan beri görülen en düşük seviyeye çekmesinin ardından, Koronavirüs’ün de bu yıl ticaretin önünde büyük bir bariyer oluşturması bekleniyor. Euler Hermes’in hesaplamalarına göre virüse karşı alınan önlemler, mal ticaretinde yüzde 0,7’lik gümrük vergisi artışına eşit bir etki yarattı. Bu oran ile birlikte küresel ticaret, 2019 yılındaki ABD ve Çin arasındaki ticari gerilimden gördüğü zararı bu yıl sadece ilk çeyrekte görmüş oldu.

Çeyreklik ticari kayıp 320 milyar dolara ulaşabilir

Euler Hermes’in tahminlerine göre virüs sebebiyle mal ve hizmet ticaretinde yaşanacak kayıplar çeyreklik bazda 320 milyar dolara ulaşabilir. Bu kaybın, ABD ve Çin arasında geçtiğimiz sene yaşanan ticari gerilimin, küresel gümrük vergisi oranları üzerinde yarattığı yıllık etkiye benzer olacağı anlamına geliyor.

Raporda Çin ve İtalya’da alınan tecrit önlemlerine ek olarak diğer ülkelerden de daha sınırlı önlemlerin alınacağı belirtiliyor. Önümüzdeki dönemde Çin ve Avrupa’dan gelebilecek olan talep yavaşlamasından dolayı oluşacak ihracat kayıplarının Nisan sonunda 161 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Virüs etkisiyle, turizm sektöründe küresel çapta toplam 125 milyar dolarlık, ulaşım hizmetlerinde ise 33 milyar dolarlık bir ihracat kaybı öngörülüyor.

Şokun etkisi şimdiden görülüyor

Göstergelere göre 2020 yılının ilk ve ikinci çeyreğinin ticaret hacminde çeyreklik bazda yıllandırılmış olarak düşüş bekleniyor. Bu yılın ilk çeyreğinde bu hacimde yüzde 2,5’lik bir düşüş olması, ikinci çeyrekte de düşüşün kesinlikle devam etmesi öngörülüyor.

Uluslararası Deniz Ticaret Odası tahminine göre Koronavirüs salgını nedeniyle küresel ticarette kullanılan konteynır sayısında 350 binden fazla azalma görülüyor. Avrupa Komisyonu’na göre son dört haftada Çin’den yola çıkan konteynır gemilerinde yüzde 49 düşüş yaşandı. Euler Hermes, tüm göstergelerden yola çıkarak 2020 yılının ikinci yarısında iyileşmenin başlayacağına işaret ederken küresel ticari büyüme tahminini yüzde 0,4 olarak güncelledi.

2020 yılı resesyonla geçebilir

Güçlü dolar ve düşük emtia fiyatları ile düşük talebin devam etmesi 2020 yılında nominal ticaretin resesyonda kalmasına neden olabilir. Artan belirsizliklerle ve doların değer kazanmasıyla birlikte bu durum fiyatları aşağı çekebilir.

2020 yılında Covid-19’a bağlı yaşanacak ticari kaybın, her bir çeyrekte, ABD ve Çin arasında geçtiğimiz sene yaşanan ticari gerilimin küresel gümrük vergisi oranları üzerinde yarattığı yıllık etkiye benzer olacağı anlamına geliyor. Mal ticareti tarafına baktığımızda baz senaryomuzda Çin ve İtalya’da alınan tecrit önlemlerine ek olarak diğer ülkelerden de daha sınırlı önlemlerin geleceğini varsayıyoruz. İşletme faaliyetlerinin normale dönmesi Mart ve Nisan aylarında ancak kısmen olacaktır ve tamamen normale dönmesi Mayıs sonunu bulacaktır. Çin ve Avrupa’dan gelecek talepte belirgin bir yavaşlama olacağından ihracat kayıpları Nisan sonunda 161 milyar dolara ulaşacaktır. Hizmet cephesine baktığımızda da; Çin, İtalya ve genel olarak Avrupa içinde turizmde ciddi bir yavaşlama bekliyoruz.

Daha güçlü bir dolar, daha düşük emtia fiyatları ve düşük talep 2020 yılı boyunca nominal ticaretin resesyonda kalmasına neden olacak. S&P GSCI emtia fiyat endeksinde Covid-19 salgınının başlangıcından beri yaşanan %10’luk düşüş 2019 yılındaki deflasyonist baskıların devamına işaret ediyor. Yüksek belirsizlik nedeniyle doların değer kazanmasıyla birlikte bu durum fiyatları aşağı doğru itecektir. Hacim olarak bakıldığında da yılın ilk yarısında bir daralma olacaktır. Bu da, 2019 yılında küresel ticaret hacminin %1,5 azalmasından sonra bu yıl da, yılın tamamı için bir daralmaya işaret ediyor.

Bu durum ulaştırma hizmetlerinde de aynı etkiyi yaratacaktır. Bu sektörlerde işletmelerin faaliyetlerinin eski normal seviyelerine dönmesi çok yavaş gerçekleşecektir. Bu yüzden, turizm tarafında küresel çapta toplam 125 milyar dolarlık bir ihracat kaybı yaşanmasını bekliyoruz. Ulaştırma hizmetlerinde ise 33 milyar dolarlık.

Raporu görmek için tıklayınız.