İş Gözlüğü Standartları

İş yerinde kullanılan iş gözlüklerinin farkında olmasak da belli başlı bazı testlerden geçmiştirler.

Bu testlerden başarı ile geçen iş gözlükleri yapılmış testlerin doğrultusunda belli işaretlemelere sahiptirler. Bu işaretlemelerin gözlük üstünde (çerçeve ve lens) üretici logosu ve CE sembolü ile birlikte belirtilmesi yasal zorunluluktur.

İş Gözlüğü standartları konusunda kafa karışıklığına neden olan bir konuya da değinmek isterim. Gaz maskesi ve diğer iş güvenliği ekipmanlarında da olduğu gibi amerikan standartlarına sahip bazı ürünlerin satışı yapılmaktadır. Buda sanki Amerikan standartları ülkemizde kullanılıyormuş gibi bir izlenimin doğmasına sebep olmaktadır. ANSI Amerikan standarttı olup, ülkemizde EN Avrupa standartları kullanılmaktadır.

ANSI: Amerika Ulusal Standart Ensitüsü (American National Standards Institute)

EN: Avrupa Standartları (European Norm)

İş Gözlüğü Standart İşaretlemeleri

Tüm iş gözlüğü parçaları EN 166 Avrupa standardından geçmiş olması gerekmektedir. EN 166 Amerika ve Asya da kullanılan iş gözlüğü standartlarının daha kapsamlı bir standarttır. EN 166 kapsamında yapılan test ve işaretlemeleri bölüm bölüm aşağıdaki gibidir.

İş gözlüğü çerçeve işaretlemeleri: Gözlük çerçeveleri aşağıdaki işaretlerden bir yada bir kaçına sahip olabilir.

*3 – Çeşitlı sıvı damlacık ve sıvı sıçramalarına karşı sızdırmazlık ve koruma sağlar.
*4 – Beş mikrondan büyük toz ve toz parçacıklarını geçirmez.
*5 – Beş mikrondan küçük tozları geçirmez.
*S – 12 m/s hızla çarpan küçük cisimlere karşı dayanaklılık.
*F – 45 m/s hızla çarpan küçük cisimlere karşı dayanaklılık.
*B – 120 m/s hızla çarpan küçük cisimlere karşı dayanaklılık.
*A – 190 m/s hızla çarpan küçük cisimlere karşı dayanaklılık.
*T – Sıcak ortamlarda gözlük darbe direncinin kaybolmaması ve dayanıklılığının devam etmesi.

İş Gözlüğü EN Lens İşaretlemeleri: Lensler gözlüğün ana parçası olduğundan işaretlemeler ve koruma standartları gözük çerçevelerine göre daha karmaşıktır.

EN 166 (TS 5560 EN 166)- Güvenlik gözlüğü genel standarttı (Darbe dayanaklılığı ve optik kalite)
EN 169 ( TS EN 169)- kaynak ışınlarından korunma ile ilgili standart
EN 170 (TS EN 170)- ultraviyole ışınlarından korunma ile ilgili standart
EN 171 (TS 8435 EN 171)- Kızılötesi ışınlarından korunma ile ilgili standart
EN 172 (TS EN 172)- güneş ışınlarından korunma ile ilgili standart

Radyasyon Işınlarından Koruma İşaretleri:

2 – Gözlük renkerin görünürlüğünü etkiler, EN 170 göre koruma sağlar.
2C veya 3 – Gözlük renklerin görünümünü etkilemez, EN 170 göre koruma sağlar.
4 – Sıcak ortamlar için Kızılötesi (IR) koruması, EN 171 e göre koruma sağlar.
5 – Ultraviyole koruması, EN 172 ye göre koruma sağlar. Kızılötesi ışınlardan korumaz.
6 – Ultraviyole koruması, EN 172 ye göre koruma sağlar. Kızılötesi ışınlara karşıda koruma sağlar.Koruyucu gözlük ön cam için işaretleme örneği
Lens Koyuluk İşaretleri: İş gözlükleri ışığı geçirme seviyelerine göre aşağıdaki gibi işaretlemiştir. En koyu gözlük 3.1 ile işaretlenmiştir.

1.2 – Gelen ışığı %74,4 ile %100 aralığında bir yüzdeyle geçirir.
1.7 – Gelen ışığı %43,2 ile %58,1 aralığında bir yüzdeyle geçirir.
2.5 – Gelen ışığı %17,8 ile %29,1 aralığında bir yüzdeyle geçirir.
3.1 – Gelen ışığı %8,0 ile %17,8 aralığında bir yüzdeyle geçirir.

Lensin Çarpmaya Karşı Dayanımı İşaretleri: İş gözlüklerinin asli amaçlarından biri olan çapak fırlamalarına karşı koruma sınıfı işaretleridir. İş gözlükleri küçük parçalara karşı koruma sağladığı unutulmamalıdır.

F – 45 m/s ye hıza kadar küçük cisim çarpmalarına karşı dayanıklılık.
B – 120 m/s ye hıza kadar küçük cisim çarpmalarına karşı dayanıklılık.
A – 190 m/s ye hıza kadar küçük cisim çarpmalarına karşı dayanıklılık.
T – Sıcak çalışma alanları için sıcaklık dayanıklılığı.

Gözlük Mercek Kalitesi: İş gözlüğü kullanım süresine göre mercek seçimi yapılmalıdır. Uzun süreli kullanımlar için yüksek mercek kalitesine sahip gözlükler kullanılmalıdır.

1 – Yüksek mercek kalitesi. Işığı kırma seviyesi düşük olduğundan uzun süre kullanıma uygundur.
2 – Orta mercek kalitesi. Işığı kırma seviyesi orta seviyede olduğundan aralıklarla kullanıma uygundur. Uzun kullanımlarda göz rahatsızlıklarına neden olabilir.
3 – Düşük mercek kalitesi. Işığı kırma seviyesi yüksek olduğundan acil durumlarda ve kısa zamanlı kullanılmalıdır. Uzun süreli kullanımlarda baş dönmesi ve göz bozukluklarına neden olabilir.

Bu yazımızda 3m gözlük, drager gözlük gibi koruyucu gözlüklerin standartları hakkında bilgi vermeye çalıştık. Eklemek istediğiniz nokta var ise bize iletebilirsiniz.