Atasun Optik reklamı ortalığı karıştırdı!

Onur ALMIŞLAR – Bu aralar çok sık görmeye başladık onları, bir o markanın bir bu markanın reklamındalar, bazen tek tek bazen de toplu halde ekranlardan bizlere sesleniyorlar; “Hey bu ürünü kullanın!”. Onlar ünlüler, onlar markaların ünlüleri…

Onları yolda görünce el sallayan, heyecanlanan, fotoğraf çektirmek isteyen, onları duvarlarımıza, dolaplarımıza asan bizleriz. Biz sevdik, biz ağladık, biz güldük, biz hayran olduk ama onlar (istisnalar hariç) bizim ünlülerimiz olamadılar. Onların çoğunu bizlerle ilgili bir eylemde göremedik, yanımızda sesleri yoktu, yüzleri yoktu, onlar hep markaların yanındaydılar; markaların sesi, markaların yüzü oldular. Bizler sadece deste deste sevgi verebildik onlara, çil çil alkış hediye edebildik, elimizden başka bir şey gelmedi…

Ünlüler ürettiler; kitap yazdılar, film çektiler, müzik yaptılar ve “Korsana Hayır” dediler, haklı olarak verdikleri emeklerinin hakkını aradılar. Kendi haklarının peşinde oldular ama ay sonunu getirmekte zorlanan işçinin, emeklinin ve ay sonunu hiç getiremeyen işsizlerin, öğrencilerin, işten atılanların, sendikal hakları ellerinden alınanların yanında olmadılar. Korsan ürün kullananlara kızdılar ama neden korsan ürün kullanmakta olduklarını umursamadılar. Elbette korsana hayır! Kimse korsan ürün kullanmasın ve korsan ürün kullanmak zorunda kalmasın… Fakat o insanlar korsan ürün kullanmak zorunda kaldılar. Çünkü çoğu (2011 itibariyle) sadece 629 TL ile ev geçindirmeye çalıştı, sadece 629 TL ile kira verdi, yakacak aldı, mutfak ihtiyacını giderdi, çocuk okuttu, giyim eşyası aldı, elektrik, su, telefon ve internet parası verdi. Sinemaya gidecek paraları kalmadı, tiyatroyu hiç bilmediler, hayran oldukları sanatçının albümünü dinleyemediler, o kitabın orijinalini hiç okuyamadılar. Ne İstinye Park’a gidebildiler, ne manşetlere çıktılar ne de Bodrum’da vur patlasın çal oynasın bir tatil yaptılar. Onlar korsana mecbur kaldılar. Sistem onları mecbur bıraktı ve onlar mecbur kaldıklarında yanlarında kimse olmadı, seslerini kimse duymadı… Bazıları açlık bazılarıysa yoksulluk sınırında yaşadılar; o ıssız, sessiz ve çaresizliğin nöbet tuttuğu yerde tek başlarına beklediler…
Bu aralar çok sık görmeye başladık onları, bir o markanın bir bu markanın reklamındalar, bazen tek tek bazen de toplu halde ekranlardan bizlere sesleniyorlar; “Hey bu ürünü kullanın!”. Onlar ünlüler, onlar markaların ünlüleri…
Atasun Optik reklamı ortalığı karıştırdı!

Reklama ve tepkilere geçmeden önce belirtmem gereken bir şey var. Şu “İleri Demokrasi”ye geçtiğimiz, “Milletin istediğinin olduğu” günlerde, devletin millete tanıdığı gözlük hakkı 40 TL iken, vekiline tanıdığı gözlük hakkı 400 TL imiş! Eeee millette para çok tabii!
Reklama dönelim… Atasun Optik’in “300 çeşit gözlük 68 TL” sloganlı reklamları gözlük sektörünü karıştırmış.

Optisyenlerin çoğu Atasun’un ilgili reklamının etik olmadığı görüşünde(1),(2). Reklamların mesleki etiğe aykırı olduğu düşünülüyormuş. Anladığım kadarıyla optisyenlerin dünyasındaki reklamlarda fiyat kullanılması yasak. Bu yasak Sağlık Bakanlığı’nın yönetmeliğinde de var. 27 Eylül 2004 Tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan(3) Sağlık Bakanlığı’na ait Optisyenlik Müesseseleri Hakkında Yönetmelik’in “Tanıtım ve Reklam” başlığı altında yayınlanan 24. Maddesine göre:
“Tanıtım ve Reklam –Madde 24
Optisyenlik müessesesi; insanları yanıltıcı, paniğe sevk edici, yanlış yönlendirici veya  optisyenlik müesseseleri arasında haksız rekabete yol açacak şekilde yazılı basın, televizyon, radyo veya diğer yayın araçları yolu ile tanıtım ve reklam yapamazlar. Yapılan reklamların nitelikleri serbest piyasa ve rekabet kurallarına yakışır ve uygun olmalıdır. Optisyenlik mesleğini icra hak ve yetkisini haiz olanlar, kendilerini tanıtan ve müesseselerini belirten adreslerinin bulunduğu kartvizitler bastırabilirler. Müessese vitrininde sadece faaliyeti ile ilgili bilgiler ve anlaşma yapılan kurumların isimleri belirtilebilir.”
Optisyenler Atasun Optik’in reklamlarını şikâyet bombardımanına tutmuşlar. Bunun neticesinde Atasun Optik’in Kadıköy şubesindeki reklamlarında bulunan fiyat bölümü kapatılmış(4). Gerçekten ilginç bir sektör… Umarım sorunlar en kısa zamanda halledilir. Optisyenleri bilmem ama bana etik gelmeyen şey ilk başta bahsettiğim konudur. Millete 40 TL vekiline 400 TL gözlük hakkı!
Alt yazılar yasaklanıyor!

27 Temmuz 2010 tarihinde “Alt yazılar yasaklansın!” başlıklı bir yazı (5) yazmıştım. O yazımın giriş bölümünde şöyle yazmıştım:

“Markalar ürünlerinin reklamını yapıyorlar, tüketiciyi cezbetmek için en renkli, en muhteşem, en cici sloganları, yazıları ekranda gösteriyorlar ama tüketici için asıl önemli olan bilgiler reklam esnasında ekranın altından hızlıca akıp geçiyor. O alt yazıda ne yazıyor hiç bilemiyoruz. Markalar reklamlarında ürünlerini tüketiciyi en iyi bilgilendirecek şekilde sunmalılar. Reklamları birer kısa film gibi sunmaya gerek yok. Eğlenceli olsun, tüketici izlesin diye reklamlarda sahneler döktürülüyor ama tüketici için en önemli bilgiler sanki yangından mal kaçırır gibi alttan alttan götürülüyor”

Ve dediğimiz oluyor… Tabii biz dedik diye olmuyordur ama bu yönde bir gelişmenin olması ve bizim bu soruna değinmemiz sevindirici oldu. 12 Mart 2010 Tarihinde Vatan gazetesinde yayınlanan bir haberde (6) şöyle deniyor:

“Sanayi Bakanlığı’nın hazırladığı yeni tebliğe göre, reklamlarda vatandaşın ekonomik çıkarlarını ve satın alma kararlarını etkileyebilecek bilgilerin, alt yazı ve dip not biçiminde yer almasının önüne geçilecek.”

Morpheus* olsaydı şöyle derdi herhalde: “Gerçeğin çölüne hoş geldiniz!”

Onur ALMIŞLAR