“Yaşlanma ve Yaşlıların Sorunu”

Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayfer Karadakovan, yaşlılığın bir hastalık olmadığını ancak yaşlılıkta birtakım kronik hastalıkların görülme alasılığının arttığını bildirdi.

Erzurum Sosyal Hizmetler Müdürlüğü koordinatörlüğünde, Aile Danışma Merkezi ve Atatürk Üniversitesi tarafından, “Yaşlılara Saygı Haftası” dolayısıyla, Kültür Merkezi’nde, “Yaşlanma ve Yaşlıların Sorunları” konulu panel düzenlendi.

Prof. Dr. Karadakovan, yaşlanma nedeniyle gelişen fizyolojik değişiklikler ve sık görülen kronik hastalıklarda bakım hakkında bilgi verdi.

Yaşlılığa bağlı olarak görme ile ilgili değişikliklerde, aydınlatılmada olabildiğince gün ışığına yakın renklerin tercih edilmesi, floresan ışığı kullanmaktan kaçınılması gerektiğini vurgulayan Karadakovan, “Geceleri yatak odası, koridor gibi alanlarda gece lambası ile aydınlatma sağlanmalıdır. Kaza ve yaralanmalardan koruma için gerekli çevre düzenlemeleri yapılmalı, koruyucu önlemler alınmalıdır. Gözlük, lens gibi yardımcı gereçlerin uygun biçimde kullanılması uyarılmalıdır” dedi.

İşitmede azalma veya kayıp yaşayan yaşlı bireylerle iletişimde yüksek seslerin duyulması ve ayırt edilmesi güç olduğu için gürültülü ortamda bulunmasından kaçınılması gerektiğini anlatan Karadakovan, şunları kaydetti:

“İletişim kurarken yaşlı bireyin sizi görebileceği uzaklıkta karşısına geçerek tane tane ve duyabileceği bir ses tonu ile konuşulmalıdır. İletişim sırasında duymayı güçleştirecek çevresel sesler kontrol altına alınmış olmalıdır. İşitmede azalma, kayıp nedeniyle etraftaki konuşmaları, sesleri yeterli duyamayan yaşlı bireyler kuşkucu olabileceği için yaşlı bireyin bulunduğu ortamda fısıltı ile konuşmaktan kaçınılmalıdır. İşitme duyusunu tam olarak yitirmiş yaşlı bireylerle iletişimi sürdürmek için bireyin sosyo-kültürel durumu ve diğer sağlık sorunlarını dikkate alarak alternatif iletişim yöntemleri araştırılmalıdır.”

Prof. Dr. Karadakovan, tat ve koku alma duyusunun azalması veya kaybı yaşlı bireylerin zararlı gazlara maruz kalma, bozulmuş gıdaları tüketme riskini arttıracağından bu konuda gerekli önlemlerin alınması gerektiğini ifade etti.

Tat ve koku alma duyusunun azalmasının veya kaybının da yaşlı bireylerde anksiyete ve depresyonu tetikleyebileceği için gerekli bakım ve uygulamaların yapılmasını öneren Karadakovan, “Yaşlılık bir hastalık değil aslında, ama yaşlılıkta bir takım kronik hastalıkların görülme olasılığı da artıyor. Yaşlıların yaklaşık yüzde 80’ininde bir veya iki kronik hastalıklar var. Bu tür hastalıkları olan yaşlılarımızın bakımını doğru yapmalıyız” diye konuştu.

Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmet Kırpınar da 1900’lü yılların başında ortalama hayat süresinin 40 yaş civarında olduğunu anımsattı.

Salgın hastalıkları ve savaşlar gibi nedenlerin nüfusun yaşlanmasına engel olduğunu dile getiren Kırpınar, o dönemlerde yaşlılarla ilgi problemlerin gündeme gelmesinin söz konusu olamadığını ifade etti.

Hayat standartlarının yükselmesi, tıptaki gelişmelerle birlikte ortalama yaşam süresinin de uzadığına dikkati çeken Kırpınar, “Gelişmiş ülkelerde 2020 yılında nüfusun yüzde 20’sinin 65 yaş üzerindekilerin olacağı tahmin ediliyor. Giderek yaşlanan bir dünyada yaşıyoruz. Ülkemizde 2008 yılında adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre; ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 7’si 65 yaşın üzerinde yaşlı grup oluşturuyor” diye konuştu.