TOGB Hukuki Görüş

TÜRK OPTİSYEN GÖZLÜKÇÜLER BİRLİĞİ
ANAYASA MAHKEMESİ KARARI İLE İLGİLİ BASIN AÇIKLAMASI

Anayasa Mahkemesi’nin 29 Nisan 2021gün ve 2020/80 esas,2021/ 34 karar sayılı kararı hakkında açıklama:

Danıştay sekizinci dairesi,5193 sayılı optisyenlik hakkında kanunun ek birinci maddesinin tamamının iptalini istediği halde Anayasa Mahkemesi, bu maddenin optisyen gözlükçüler odaları ve Türk optisyen gözlükçüler Birliği’nin kuruluşunu düzenleyen maddenin birinci fıkrasının iptalini reddetmiş olup kuruluş anayasal yargı denetiminden geçmiştir.

Ek birinci maddenin ikinci fıkrası ise, “ odalarla birliğin teşkili, bunların yurt içindeki ve yurt dışındaki faaliyetleri, organları, organların görevleri, toplantıları, karar alış usulleri, gelirleri, giderleri, seçimi, seçilme yeterlilikleri, seçimlerim yapılış usulü, fesih, tasfiye ve iptale ilişkin hususlar, mesleki sicil hizmet bedellerinin ve aidatlarının tespiti, disiplin cezaları ile infaz ediliş usulleri, odalar ve birlik ile ilgili diğer iş ve işlemler ilişkin yönetmelik hazırlanır” bölümünü anayasanın yedinci maddesinde, “yasama yetkisi, Türkiye büyük millet Meclisine aittir.

Bu yetki devredilemez” hükmü ve Anayasanın 135. maddesinde “ kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşların kanunla kurulacağı” hükmü gereğince kanunla düzenlenmesi gereken kuruluş ve faaliyetlerinin yönetmelikle düzenlenemeyeceği gerekçesine dayanılarak iptal edilmiştir.( karar metni 19. madde).

İptal edilen ek birinci maddenin ikinci fıkrasının kalan kısmı ile aynı mahiyetteki geçici dördüncü maddenin üçüncü fıkrasının birinci cümlesi de, 6216 sayılı anayasa mahkemesinin kuruluşu ve Yargılama usulü hakkında kanunun 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptallerinin gerekeceği gerekçesine dayanılarak iptal edilmiştir.( karar metni 28 ve 29. madde)

Yine geçici dördüncü maddenin üçüncü fıkrasının Üçüncü cümlesinde yer alan “disipline ilişkin hükümleri” ibaresi belirlilik ilkesinin ihlali, eczacılıkla optisyenliğin farklı meslekler olması, farklı meslek kuruluşlarına tabi olması nedenleriyle anayasanın ikinci maddesine aykırılığına dayanılarak ,üyelerden Sn Basri Bağcının karşı oyuyla iptal edilmiştir.

Sonuç olarak; İptallerine karar verilen 5193 sayılı optisyenlik hakkında kanunun ek birinci maddesinin ikinci fıkrası ve geçici dördüncü maddenin üçüncü fıkrasının aynı mahiyetteki birinci cümlesi ile üçüncü cümlede yer alan “disipline ilişkin hükümleri” kısmı hariç,kuruluş kanunumuz yürürlüktedir . İptal kararının yürürlük tarihi de, resmi gazetede yayın tarihi olan 22 Haziran 2021’den itibaren dokuz ay sonra olup, bu husus anayasa Mahkemesi’nin resmi internet sitesi olan “ anayasa karar künye.docx” sitesinde erteleme süresi dokuz ay olarak belirtilmiştir.

Ayrıca, Birlik Yönetmeliğinin tüm hükümleri de yürürlüktedir. Danıştay’da açılan yönetmeliğin birkaç maddesinin iptalleriyle ilgili dava sonuçlanıp kesinleşinceye kadar dava konusu yapılan yönetmelik maddeleri de yürürlüktedir. Birlik aleyhine onlarca dava açan birkaç meslektaşımızın avukatının sosyal medyadaki hukuk dışı, tamamen saptırmaya dayalı beyanlarına da itibar edilmemelidir. Anayasa mahkemesince, kanunla düzenlenmesi gereken birlik ve odaların teşkili ve faaliyetlerinin, yönetmeliğe havale edilmesini iptal eden kararının, “Birliğin yönetmelik yapamayacağı”, “yönetmelik hazırlar” kısmının iptali nedeniyle “Birlik ve odaların hukuki meşruiyetinin kalmadığı” “Sağlık Bakanlığı’nın vesayeti gerektiği”, “kanunun askıya alındığı” gibi hezeyanların hiçbir hukuki kıymeti ve dayanağı yoktur.

Yürürlükte olan ve iptal edilmeyen 5193 sayılı yasanın ek birinci maddesi gereğince ve geçici dördüncü maddesi gereğince, Birlik ve odalarımızın anayasa ve yasalarımız açısından meşruiyeti tamdır. Ve kesindir. Yönetmeliğimizin yasal dayanağı konusuna gelince geçici dördüncü maddenin son fıkrası nda ve ayrıca aynı maddenin üçüncü fıkrası üçüncü cümlesinde geçen 20.5.1956 tarihli ve 6643 sayılı Türk eczaclar birliği kanunu nun mali ve idari hükümleri kıyasen uygulanır hükmü gereğince 6643 sayılı Türk eczacılar birliği kanununun 39. maddesinin h fıkrası nda ‘’ kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların uygulanmasına yönelik yönetmelik taslaklarını hazırlayarak büyük kongrenin onayına sunmak kabul edilenleri resmi gazetede yayınlatmak’’ ve 24 Mayıs 2019 tarihli resmi gazetede yayınlanan yönetmeliğin dayanakla ilgili ikinci maddesinde 5193 sayılı optisyenlik hakkında kanunun geçici dördüncü maddesine göre hazırlandığı beyan edilmiştir yönetmelik hükümleri de eksiksiz uygulanabilecektir bilgilerinize sunulur.

Avukat Mahmut Özbay
24/06/2021