Teknoloji körlüğe çare olabilir mi?

Göz merceğine yerleştirilen mini teleskoplar sarı nokta hastalarına çare oluyor. Robotik gözler körlere umut veriyor.

Göz, kulak, kalp… Araştırmalar insan-makine arasındaki sınırları zorluyorGalilei teleskobu icat ederken yüzlerce yıl sonra bunun insanların göz bebeğine yerleşip körlüğe umut olabileceğini hayal edemezdi. Tüm dünyada körlüğün en büyük nedenlerinden biri sayılan sarı nokta hastalarına yönelik teleskopik aparatlar son birkaç yıldır yaygınlaşıyor. Amerika ve Avrupa’daki şirketler ve laboratuvarlar daha gelişmiş modellerini çıkarıyor.

Gözümdeki teleskop

VisionCare birçok başarılı örnekle öne çıkan mikro göz teleskopu üreticilerinden biri oldu. Geliştirdiği mikro teleskop, 3.6 milimetreye 4.4 milimetre boyutlarında ve geniş açılı lenslere sahip. Dr. Isaac Lipshitz tarafından geliştirilen bu lens sistemi gerçekten de temelde Galilei’nin optik tekniğini kullanıyor. Yöntem ameliyatla göz bebeği dediğimiz bölgedeki korneanın açılarak, teleskopun içeriye yerleştirilmesiyle uygulanıyor. Sarı nokta hastalığı, özellikle yaşlılıkta gözlerde görüntünün düştüğü retina bölgesindeki hücrelerin hasar görmesiyle ortaya çıkıyor. İleri seviyedeki hastalar için körlük kaçınılmaz oluyor. Bu araç göze gelen görüntüleri 2.7 kata kadar büyüterek görüşü önemli ölçüde iyileştiriyor. Amerika’da operasyon geçiren Norveçli bir kadın hasta “Bu bir mucize!” diyor.

Robotik göz

Peki, görme kabiliyetini tamamen yitirmiş insanlar… Tamamen elektronik bir algılayıcı ve göz-beyin sinir sistemiyle entegre çalışan elektronik bir göz hayali birkaç on yıldır tıp ve bilim dünyasının gündemindeki konulardan biri. Bu geçen zamanda dijital sensörler gelişti ve küçüldü. Tıp dünyası göz ve beyindeki görme alanlarında bir hayli vakit geçirdi. Çalışmalar son birkaç yılda uygulanabilir araçlar haline getiriliyor. İki ay kadar önce bir grup nörobilimci, Second Sight adındaki şirket tarafından üretilen Argus II adındaki dijital gözü kullarak, hiç görmeyen birinin tek tek ‘braille’ harflerini yüzde 89 oranında, ‘görerek’ doğru okumasını sağladıklarını açıkladılar. Bu inanılmaz!

Braille bilindiği gibi körler için geliştirilmiş kabartmalı bir alfabe. Aslında körlerin parmaklarıyla tadındığı bu sembollerin fotoğrafları, dijital sinyallere çevrilip beyne iletiliyor ve görme sağlanıyor. Argus II, tek örnek olmasa da bugün en ileri modellerden biri. Gözün içine takılan kablosuz bir parça ve gözlük şeklindeki dış ünitelerden oluşuyor. Gözlükteki kameradan alınan görüntü sinyalleri göz içindeki kablosuz apartla göz sinirlerine aktarılarak görme sağlanıyor. Ürün Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu FDA tarafından geçen aylarda onaylandı. Intelligent Medical Implants, Retina Implant gibi şirketler de benzer teknolojiler üretiyorlar. Bionic Vision Australia adındaki girişim hükümetten 40 milyon dolar destek aldı. Bilim insanları şimdiden renkleri tanıyacak bir göz üzerinde yoğunlaşmaya başladılar.

Gözle sınırlı değil

Görüldüğü gibi teknoloji sadece popüler ürünlerden ibaret değil. “Sibernetik biyonik insan”ın bugünkü macerası sadece gözle sınırlı değil, kulak, kol ve bacaklar, kalp, pankreas gibi birçok organ ve Alzeimher gibi geri dönüşü olmayan birçok hastalık için teknolojik çabalar aratarak sürüyor.