Optisyeninsesi.com / Araştırma Haberi
Gözlük endüstrisi, yalnızca tasarım ve teknoloji yarışının değil; aynı zamanda uluslararası standartlar ve ticaret tarifelerinin belirlediği kuralların da tam ortasında yer alıyor. 2025 yılı itibarıyla hem teknik standartlarda hem de gümrük vergilerinde kritik gelişmeler yaşanıyor.
Standartlar: Üründen veriye uzanan düzenlemeler
ABD merkezli The Vision Council, optik sektörünün en önemli standart platformlarından biri olan ANSI/ASC Z80 Komitesi’nin sekreterliğini yürütüyor. Bu komite, reçeteli gözlüklerden güneş gözlüklerine, lenslerden ölçüm cihazlarına kadar pek çok alanın normlarını belirliyor.
- Z80.1 reçeteli gözlük lensleri için gözden geçirilme aşamasında.
- Z80.3 güneş gözlükleri için 2023’te yeniden onaylandı.
- ISO tarafında ise ISO 12870:2024 (çerçeveler) ve EN ISO 12312-1:2022+A11:2024 (güneş gözlükleri) yürürlükte.
Bunların yanı sıra laboratuvar ve tedarik zinciri açısından kritik olan OMA Data Communication Standard v3.14 de yayımlandı. Bu standart, laboratuvarların, üreticilerin ve yazılım sistemlerinin “aynı dili konuşmasını” sağlayarak sipariş, lens parametresi ve makine entegrasyonunu düzenliyor.
Tarifeler: Küresel ticaretin sert yüzü
Standartların teknik boyutunu tamamlayan diğer gerçeklik ise tarifeler. Özellikle ABD pazarı, 2025’te benzeri görülmemiş yükler getirdi.
- Çin menşeli plastik çerçevelerde toplam vergi yükü yüzde 155 seviyesine çıktı. Bu oran, Çin tedarik zincirini neredeyse devre dışı bırakıyor.
- Hindistan menşeli ürünlerde ek vergilerle toplam yük yüzde 50 seviyesine ulaştı.
- AB menşeli ürünlerde “karşılıklılık tarifesi” uygulamaya girdi: Temel tarife yüzde 15’in altında ise fark tamamlanıyor.
Türkiye ise AB ile Gümrük Birliği çerçevesinde AB tarifelerine uyumlu. Ancak AB dışı ülkeler için İlave Gümrük Vergisi (İGV) uygulanıyor. Bu oranlar menşe ve GTİP’e göre değişiyor.
Tablolu Özet: Standartlar ve Tarifeler
| Alan | Gelişme / Güncel Durum |
|---|---|
| ANSI/ASC Z80 (ABD) | Z80.1 (reçeteli lens) revizyonda, Z80.3 (güneş gözlüğü) onaylandı |
| ISO/EN Standartları | ISO 12870:2024 (çerçeveler), EN ISO 12312-1:2022+A11:2024 (güneş gözlükleri) yürürlükte |
| OMA Veri Standardı | v3.14 yayımlandı – laboratuvar/tedarik zinciri veri iletişimi için kritik |
| ABD Tarifeleri (Çin) | Plastik çerçevelerde toplam yük yaklaşık yüzde 155 |
| ABD Tarifeleri (Hindistan) | Toplam yük yaklaşık yüzde 50 |
| ABD Tarifeleri (AB) | Karşılıklılık tarifesi ile minimum yüzde 15 yük uygulanıyor |
| Türkiye | AB ile uyumlu, AB dışı menşelerde İlave Gümrük Vergisi (İGV) uygulanıyor |
Sektör için stratejik adımlar
Gözlük endüstrisi, bir yanda ISO ve ANSI standartlarıyla ürün kalitesini garanti altına almaya çalışırken diğer yanda ticaret savaşlarının gölgesinde artan tarifelerle baş etmek zorunda. Bu tablo, üreticiler ve ithalatçılar için iki yönlü bir stratejiyi zorunlu kılıyor:
- Ürünleri uluslararası standartlarla uyumlu hale getirmek
- Tedarik zincirini çeşitlendirerek yüksek tarife yüklerinden kaçınmak
Önümüzdeki dönemde gözlük endüstrisinin kaderi, hem teknik düzenlemelere hem de ticaret politikalarına aynı anda ayak uydurabilme becerisine bağlı olacak.
