Gözlükler Çin’den Markalar Avrupa’dan!

Ülkemizde tükettiğimiz ürünlerin nerede üretildiğini düşündüğümüzde Çin çok büyük bir orana sahiptir.

Gözlük sektörü açısından da aynı durum geçerlidir.

Global olarak nihai tüketicilerin bildiği marka diyebileceğimiz ürünlerin %90’ı Çin’de üretilmektedir ve bu dünya markalarının hiçbiri evet hiçbiri Türkiye’de üretilmemektedir.

Ülkemizde tekstilden gıdaya onlarca üretim kolu dünya markalarına çalışırken gözlük üretimi için neden Türkiye seçilmemektedir?

Bunun en büyük nedeni gözlük üretiminde Made in Turkey ülkemizde gerekli saygıyı görmemektedir ve açıkçası bir marka değeri taşımamasıdır. Özeleştiri yapacak olursak sektörümüzün en büyük firmalarında bir tane tasarım ofisi bulunmamaktadır ve kendi kimliğimizi yansıtabileceğimiz bir gözlük markası oluşturamamışızdır.

Türkiye’de satılan dünya markalarında zaman zaman Made in China yazısını görebilsek de yerli ithalatçı firmalar Çin’den gelen ürünlerinde bu kısmı ya boş bırakmakta ya da Made in Italy yazmaktadır.

Bunun sebebi da satışları olumsuz etkileyeceği endişesidir. Yerli üretim olan bir ürüne dahi made in Turkey yazmaya çekinen onlarca marka vardır hala. Dünya markaları için de Made in Turkey bir değer ifade etmemektedir, şöyle ki Çin’den 1 dolara kılıfıyla birlikte gözlük ithalatı yapıldığında optik gözlükler için 3 usd, güneş gözlükleri için 5 usd vergi binmektedir. Yüz binlerce gözlük ithalatı olan dünya markalarının bu vergiyi vermek yerine Made in Italy yazacak bir fabrikayı ayakta tutmaları daha akılcıdır. Bu sayede Avrupa olgusu ile Türkiye’de satışları katlanacak ve Avrupa’da da tedarik sağlayabilecekleri bir depoları bulunacaktır.

Ülkemizde yerli üretimi teşvik amacıyla konan vergiler olmuş ve bu da yerli üretimin kalkınmasını sağlamıştır. Onlarca yeni fabrika açılmış ve bazı ürün gruplarında Çin ile rekabet eder hale gelmişlerdir. Türkiye’de vergiler olmadığı dönemde yerli üretim adetleri çok azalmış ve neredeyse durma noktasına gelmişti. Ancak konan vergiler üretmeye alışkın olmayan bir sektörde çok fazla karmaşaya da sebep oldu. Yıllarca ithalat ile büyümüş onlarca firma bir gün içerisinde yüz binlerce dolar vergi vermeye başladılar. Bu kadar verginin bindiği markalar bazı ürün gruplarından ya çekildiler ya da yerli üretimi düşünmeye başladılar. Peki verginin konması ile yerli üretim teşvik edilirken neden dünya markaları üretimi Türkiye’de düşünmeyip, bu sektöre yatırım yapmak istememektedir?

Cevabını hepimiz kabul etmeliyiz ki, kimse yerli üretime yatırımı güvenli görmüyor. İki üç sene içinde tekrar vergiler kalkarsa yerli üretim yine Çin’e kayacağından kimse bu şekilde bir yatırıma cesaret edemiyor. Türkiye’den bir marka çıkarmaktansa yabancı bir markayı reklamla süslemek de işin kolayına kaçmak oluyor ama yerli üretimi Made in Turkey diye satmak da satışları hızlandırmıyor.

Ekonominin zor olduğu ve satışların azaldığı, esnafın zar zor günü kurtardığı bir düzende ülke olarak kendi değerlerimize sahip çıkmanın tam zamanı değil mi? Ya şimdi mücadele edip kendi markalarımızı çıkartacağız ya da daima Çin’den gözlüğü, markayı da Avrupa’dan ithal etmeye devam edeceğiz.

Optisyen Kenan Dibi/ 24.12.2018