Doğru bilinen yanlışlar/ Turgut ÇAKAR

Dinlendirici gözlük kullanmak iyidir.

Dinlendirici gözlük diye bir şey yoktur. Gözlük objektif ve sübjektif bir muayene sonucunda rakamlarla ifade edilen bir reçete muhteviyatına uygun yapılmış bir sağlık gerecidir.

Refraksiyon kusurunun olumsuz etkilerini giderir ya da farklı şekilde tedaviye yardımcı olur.

Gözlük gözü bozar.
Gözlük miyop, hipermetrop ve astigmat adı verilen kırma kusurlarının olumsuz etkilerini düzeltmek için kullanılan bir sağlık gerecidir. Gözü bozmaz. Ancak gözlük taktıktan sonra görme kalitesinin artmasından dolayı kullanıcı gözlüğü çıkardığında aynı kaliteyi arar. Bulamayınca da gözündeki rahatsızlığın ilerlediğini düşünür. (Özellikle çocuklarda gözlük tedavinin önemli ayaklarından biridir ve kesinlikle ihmal edilmemesi gereklidir.)

Hipermetropi yakını görememe kusurudur.
Hipermetropi, miyopi ve astigmatizma bir kırma kusurudur. Gözün kırıcı ortamlarından geçen ışığın ışınlarının retinanın önünde, arkasında veya farklı açılarda odaklanması net görüşü engeller. Hipermetrop için yakın görememe demek yanlıştır. Uzak görüşü bir dereceye kadar tolere edilebildiği için sadece yakını göremediği algısı vardır.
Yakın görememe yani presbiyopi 40 yaşından sonra gözün uyum sağlama yeteneğinin azalması yani gözün yaşlanmasıdır.

Ar kaplama UV ışınlarını tutar.
ET veya AR kaplama güneşten, bilgisayardan ve televizyondan gelen UV’yi bloke ederek göze geçmesini engellemez. Tam tersine AR kaplamalar ışığın tamamına yakınının geçmesini ve yüzeyde istenmeyen yansımaların oluşmasını engellemek üzere cam yüzeyine yapılan işlemdir. UV bloke edilişi camın ham maddesinde bulunan bir özelliktir. Camın hammaddesinde UV blokasyonu yoksa bu kullanıcıya bildirilmelidir.

Çok kitap okumak veya ince iş yapmak gözü bozar.
Gözün yorulacak kadar çok kullanılması gözü bozmaz. Detay incelemediğimiz zamanlarda göz zaten istirahat halindedir. Akomodasyon yapmak ve gözü çalıştırmak glokomda faydalı bile olur.

Televizyonu yakından izlemek gözü bozar.
Televizyonu yakından izlemek gözü bozmaz. Özellikle çocuklar gözleri bozuk olduğu için televizyonu yakından izlerler. Televizyonu yakından izleyen çocuklar mutlaka göz hekimine götürülmelidirler.

İşportadan alınan güneş gözlükleri gözü bozar.
İşportadan alınan güneş gözlükleri gözü yorar fakat bozmaz. Bu gözlük camlarında koyu renk varsa ve UV blokajı yoksa gözün savunma mekanizmasının devre dışı kalmasına neden olacağı için katarakta neden olur. Ucuz olması için sanayi atığı geri dönüşüm malzemelerden imal edilir bu da ciltte kanserojen yaralara neden olabilir. Yani gözü bozmuyor olması zararsız olması anlamına gelmez. Tam tersine göz bozukluğundan çok daha kötü etkilere yol açabilir.

Çocuklarda oyuncak güneş gözlükleri gözlerini korur.
Sekiz yaşına kadar çocuklarda mutlaka uygun tonda renk ve UV koruyuculuğu olan güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Yanlış güneş gözlüğü kullanımı göz tembelliğine ve renkleri ayırmakta kullanılan hücrelerin gelişimine engel olur.

Bebeklerde göz kayması olabilir, büyünce düzelir.
En büyük hatalardan biridir. Eğer çocuğun gözünde kayma varsa hiç zaman kaybetmeden göz hekimine gidilmelidir. Tedavi geciktikçe kayma artacağı gibi göz tembelliğinin de ilerlemesi söz konusudur.

Gözlük muayenesi olmak.
Göz muayenesi gözlük muayenesi değildir. Göz hekimi göz muayenesinde gözle ilgili her şeyi kontrol eder. Sinsi ve belirti vermeyen fakat körlükle sonuçlanacak birçok hastalık bu muayeneler sonucunda ortaya çıkar. Erken teşhis ve önlenebilir körlük için periyodik aralıklarla göz muayenesi olmak lazımdır.

Görüşüm iyi, gözüm sağlam.
Akomodasyon yapan bir göz bazı refraksiyon kusurlarını gizler. Görüşte sorun olmadığı için gözün sağlam olduğu düşünülürken nedensiz baş ağrısına sebep olabilir. Göz muayenesi şarttır.

Göz damlası damlattıktan sonra gözü kırpıştırmak gerekir.
Göze damla damlattıktan sonra gözün uyur gibi yumuşak bir şekilde kapalı tutulması gerekir. Gözü kırpıştırmak damlanın dışarı taşması veya burun kanalından göz dışına itilmesine neden olur, bu da damlanın etkisini azaltır.

Çok ağlamak göz pınarlarını kurutur.
Ağlamak insan psikolojisinin (mutlu ve üzgün) bir sonucudur. Gözyaşı gözün beslenmesi ve kurmaması için gözün belli dokuları tarafından sürekli olarak üretilir. Patolojik veya fizyolojik bir etken yoksa kurumaz.

Dükkân, mağaza ve gözlükçü dükkânı.
Optisyenlik Müessesi

Yukarıda değindiğim konular dışında aklınıza gelen başka “doğru bilinen yanlış” varsa lütfen ekleyin. Yanlışta ısrar etmek bu çağın en tehlikeli yanlışlarından birisidir. Kendimizi bu döngüden kurtaralım.

Uzm Öğrt Turgut ÇAKAR
Acıbadem Üniversitesi
SHMYO Optisyenlik Programı.