İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunda değişiklik

TBMM Genel Kurulu’nda, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 7 maddesi kabul edildi, 2 maddesi metinden çıkarıldı.

Kabul edilen maddelere göre, işverene teknik rehberlik ve danışmanlık yapmak üzere görevlendirilen iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı, görev aldığı iş yerinde göreviyle ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirleyecek ve işverene yazılı olarak bildirecek.

Bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması halinde, bu durum iş yeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, bakanlığın yetkili birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine yoksa çalışan temsilcisine bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının belgesi 3 ay, tekrarında ise 6 ay askıya alınacak.

Bu bildirimden dolayı işvereni tarafından iş yeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının iş sözleşmesine son verilemeyecek ve hiçbir şekilde hak kaybına uğratılamayacak. Aksi takdirde işveren hakkında bir yıllık sözleşme ücret tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilecek. Kötü niyetle gerçek dışı bildirimde bulunduğu mahkeme kararıyla tespit edilen kişinin belgesi ise 6 ay askıya alınacak.

-“Durdurulma kararı, kolluk marifetiyle uygulanacak”-

Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ihale ile alınan işlerde; teknolojik gelişme, iş gücü kapasitesinin artırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım unsurlar sağlanmadan, üretim veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak şekilde çalışma biçimleri, işin durdurulma sebebi sayılacak.

İş yerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Ölümlü iş kazası meydana gelen maden iş yerlerinde, kusuru yargı kararıyla tespit edilen işveren, 2 yıl kamu ihalelerinden yasaklanacak.

İş yerlerinde işin durdurulması kararı, kolluk kuvvetleri marifetiyle uygulanacak.

Tasarıya eklenen fıkrayla, maden iş yerlerinin hangilerinde sığınma odalarının kurulabileceği ve bu odaların teknik özelliklerine dair usul ve esaslar, bakanlıkça bir yıl içinde çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Bu teknik özellikler, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak belirlenecek.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, bu düzenlemeyle ilgili, “Bütün grupların katkılarıyla sığınma odalarıyla ilgili düzenlemeyi gerçekleştirmiş bulunuyoruz. Uzlaşma ortamı gayet güzel” dedi.

-Takip sistemi 2016’da başlayacak-

İş kazası ve meslek hastalığına ilişkin yaptırımlar, doğrudan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından uygulanacak.

İş sağlığı ve güvenliği eğitimi vermeyen işverene, her aykırılık için ayrı ayrı çalışan başına 500 lira, işin durdurulması nedeniyle işsiz kalanlara ücretlerini ödeme veya başka iş verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene ihlale uğrayan her çalışan için aykırılığın devam ettiği her ay için bin lira, çalışanlarına standartlara uygun ve CE işaretli kişisel koruyucu donanım temin etmeyen işverenlere çalışan başına 500 lira, yeraltı maden işletmelerinde çalışanların bulundukları yeri ve giriş çıkışlarını gösteren takip sistemini kurmayan işverenlere çalışan başına 500 lira para cezası verilecek.

Para cezaları çalışan sayısı ile iş yerinin tehlike sınıfına göre yüzde 100’e kadar artırılacak. İşin durdurulması halinde, durdurmaya sebep olan fiilden dolayı idari para cezası uygulanmayacak.

Madenlerde bulunulan yer ve giriş çıkış takip sistemini kurma yükümlülüğü 2016 yılının başında yürürlüğe girecek.

Uygulanacak idari para cezaları, bakanlık tarafından çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinde kullanılacak.

Çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinin (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü 1 Ocak 2018, tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinin (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü 1 Ocak 2017’ye kadar yerine getirilecek.

-Çıkarılan maddeler-

Çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanmaması, makine ve teçhizatın koruyucusunu etkisiz hale getirmesi, işle ilgili güvenlik kurallarına uymaması nedeniyle ayrı ayrı üç defa yazılı olarak uyarılması halinde, iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal fesih hakkı doğmasına ilişkin madde ile 6 ay içinde iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi görevlendirme yükümlülüğünü yerine getiren işverenlere geriye dönük idari para cezası uygulanmamasına yönelik düzenlemeler tasarıdan çıkarıldı.

TBMM Başkanvekili Güldal Mumcu, 9. maddenin kabul edilmesinden sonra verdiği aranın ardından komisyon ve hükümetin yerini almaması üzerine, birleşimi, saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.