Vizyon Terapi, Türkiye’de İlk Kez Ankara’da Başladı

Vizyon terapi (görsel destek tedavisi), Ankara Kurtuluş Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde başladı.

Vizyon terapi (görsel destek tedavisi), Ankara Kurtuluş Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde başladı.  Gelişmiş ülkelerde yaygın bir şekilde kullanılan “vizyon terapi” Türkiye’de bir ilk olarak Prof. Dr. Aysun İdil Merdoğan’ın danışmanlığında Kurtuluş Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’nde uygulanıyor.

Prof. Dr. Aysun İdil Merdoğan, ANKA’ya yaptığı açıklamada, vizyon denilen “görsel yeti”nin, insanın en baskın ve çevresiyle bütünleşmesinde en önemli duyusu olduğunu belirtti. Yaşamda hedeflenen aktiviteleri başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmenin iyi bir vizyon ile mümkün olduğunu aktaran Prof. Dr. Merdoğan, “Örneğin vizyon, iyi bir “okuma’ aktivitesi ve sonuçta iyi bir “öğrenme’ için temeldir.

Genelde sanıldığının aksine, sadece görme keskinliğinin iyi olması yani uzak ve yakındaki cisimleri iyi seçebilmek, “vizyon’un ideal olduğunu göstermez. “İyi bir vizyon’ için görme keskinliği, görme alanı, iki gözün birlikte uyumlu bir şekilde çalışması için gerekli görsel işlevlerin yanı sıra, bazı görsel becerilerin de kazanılmış olması gerekir” dedi.

En temel görsel becerilerin “görsel hafıza, ardıl görsel hafıza, görsel ayırt etme, uzaysal ilişki ve görsel tamamlama” olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Merdoğan, “vizyon terapi”yi şöyle tanımladı:

“Vizyon terapi, göz hekimi tarafından yapılan detaylı bir göz muayenesiyle, “görsel işlev ve becerileri’nin yetersiz olduğu saptanan çocuk veya erişkinlere önerilen ve kişinin ihtiyacına göre planlanan bir özel eğitim ve rehabilitasyon programıdır. Vizyon terapinin amacı, “iyi bir görsel yeti’ için gerekli olan görsel işlev ve becerilerin geliştirilmesidir.”

-GÖRSEL DESTEK TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?-

Prof. Dr. Merdoğan, “vizyon terapi”nin kişinin gereksinimlerine göre “bireysel” olarak planlandığını dile getirerek, programın el, göz ve vücut koordinasyonunu sağlayan, görsel işlev ve becerileri geliştiren çeşitli cihazlar, optik sistemler ve özel bilgisayar programları ile yapılan alıştırmaları içerdiğini belirtti. Kurumdaki uygulamanın genellikle haftada 1-2 seans olacak şekilde 6-9 ay süresince yapıldığını anlatan Prof. Dr. Merdoğan, uygulamaların gerektiğinde ev alıştırmaları ve eve verilen disketlerle de desteklendiğini kaydetti.

KİMLERE GÖRSEL DESTEK TEDAVİSİ YAPILMALIDIR?

Görsel destek tedavisine gereksinim duyan kişiler;

Görsel problemlere bağlı öğrenme bozuklukları

Öğrenmenin % 80 i görme yetisine dayalıdır.İki gözün birlikte çalışması, foküsleme (odaklama), takip edebilme gibi görsel beceriyetersizlikleri, öğrenmeyi olumsuz yönde etkileyebilir.

Disleksi dahil okuma problemi olan çocukların % 80 inde, çözülebilir görsel problemler olduğu bildirilmektedir.

Şaşılık (strabismus) ve göz tembelliği (ambliyopia)

Görsel destek tedavisi, şaşılık ve göz tembelliği durumlarında erken yaşlarda daha etkili olmaktadır. Ancak her yaşta yapılabilir.

Teknolojik yaşamın sonucunda oluşan göz problemleri;

Çağımızın koşullarına bağlı olarak pek çok kişi günlük yaşamının önemli bir bölümünü, bilgisayar ekranları karşısında ve yakın mesafede çalışarak geçirmektedir. Buna bağlı olarak, göz yorgunluğu, baş ağrısı ve görme ile ilgili problemler sıklıkla görülmektedir.

Özel durumlarda yapılan görsel rehabilitasyon;

Nörolojik bir hastalık veya sinir sistemine yönelik bir travma, kişinin görmesini etkileyebilir. Beyin ve omurga travmaları, inme, gelişimsel gerilikler, serebral palsi, multipl sklerozis gibi durumlar da görsel rehabilitasyon tedavileri yararlı olabilmektedir.

Sporculara yönelik programlar;

İyi bir vizyon bile daha iyi olabilir. Sporcularda, göz-el koordinasyonu, görsel reaksiyon zamanı, periferik farkındalık, iki gözün birlikte çalışması, foküsleme, izleme ve görsel becerilerin daha üst düzeye çıkarılması için, görsel destek tedavisi yapılabilir.

GÖRMEYE BAĞLI ÖĞRENME PROBLEMLERİ İÇİN ÖN TEST

Yapılan çalışmalar, okul çağı çocukların yaklaşık %20 sinde, okul başarılarını olumsuz bir şekilde etkileyen tanı konmamış görsel problemler olduğunu göstermektedir. Üstelik bu çocukların pek çoğu, sadece uzak görme keskinliklerinin ölçüldüğü okul taramalarından geçmiş ve görme keskinliklerinin tam olduğu söylenmiştir. Görme keskinliği tam olmasına karşın, bazı çocuklarda iki gözün birlikte çalışabilmesini sağlayan işlevler, yazıyı izleyebilme ve okurken satırları kaybetmemek, çeşitli mesafelerdeki cisimlere bakarken(örneğin yakından uzağa bakıldığında) odaklayabilmek gibi yetilerde sorun olabilir. Bu gibi durumlar, çocuğun okulda başarısız olarak değerlendirilmesine neden olabilir.

Çocuğunuzun bu tür bir görsel problemi olup olmadığını saptamak için, aşağıdaki testi yapabilirsiniz

Bu testi doldururken, çocuğunuz ile ilgili gözlemlerinize dayanarak ve gereken sorularda çocuğunuza bu durumu açıklayarak onun ifadelerini de göz önünde bulundurarak cevaplayınız.

Puanlamanız 20 nin altındaysa çocuğunuzu bir göz hekimine muayene ettirmeniz ve gerekiyorsa görsel destek tedavisi almasını sağlamanızı öneririz.

 VİSİON (GÖRSEL DURUM ) TESTİ

Aşağıdaki belirtiler hangi sıklıkta oluyor? (Puan)	Asla (0)	Nadiren (1)	Bazen (2)	Çoğunlukla (3)	Daima (4)
Yakın çalışma esnasında (okurken veya yazarken) baş ağrısı
Gözlerde yanma, kaşıntı, sulanma
Yakın çalışmaları (okuma veya yazma) sevmemek
Okurken kelimelerde kayma veya bulanıklaşma
Okurken satır atlama veya aynı satırı tekrar okuma, yerini kaybetme
Okuma sırasında küçük kelimeleri atlamak
Kitabı çok yakın tutmak veya yazarken çok eğilmek
Okuma sırasında başını eğmek veya kitabı gözlerden birisine daha yakın tutmak
Okuma sırasında dikkatini verememek
Okuduğunu zor anlayabilmek
Düzgün yazı yazamamak (yazının aşağı veya yukarı doğru kayması)
Sayı basamak ve sütunlarını hizalayamamak
Tahtada yazılanları deftere geçirememek
Çalışırken sık sık ara verme isteği
Ödevlerini zamanında bitirememek, zamanını iyi kullanamamak
Sakarlık, her şeyi kırmak, etrafındaki eşyalara çarpmak
Eşyalarını kaybetmek
Hafızası zayıf olmak, çabuk unutmak
Okulda görev almaya istekli olmamak