Kara Kutu

Soner Yalçın Kara Kutu Yüzleşme Vakti kitabıyla hayli tartışma yarattı.

Serdar Turgut Habertürk gazetesindeki köşesinde “Kişiye özel tedavi” başlıklı yazısında özelikle ABD’de tıp eğitiminde tam bir paradigma değişimine çalışıldığını ve bugüne kadar her durumda geçerli sayılan bazı varsayımların, yerleşmiş protokollerin sorgulanmaya başlandığını yazdı.

Özetle hasta doktora geldiğinde hastanın insan olarak bütününe değil sadece hastalığına bakılıyor, sonra da hasta sadece hastalığına indirgendiğinden onu diğer insanlardan farklı kılan hiç bir özelliği dikkate alınmadan daha önce saptanmış standart protokollere uygun teşhis ve standart tedavi uygulanıyordu.

Turgut yazısında ABD tıp fakültelerinde tartışılmaya başlanan “presicion medicine” ve “integrated medicine” kavramlarına değiniyor.

Integrated medicine var olan protokollerin dışına çıkılarak geleneksel tıbbın yanı sıra alternatif tıbbın da ilave olarak imkanlarını kullanmayı söylüyor.

Presicion medicine ise hastalığın her hastada farklı bir şekilde yaşanacağından yola çıkarak hastanın vücudunun tüm özelliklerine, gen yapısına bakılarak kişiye özel tedavilerin uygulanması demek. Yani kişiye özel ilaç devri başlatılmaya çalışılıyor. Hastaya doğru teşhis koyulduktan sonra doktor artık sadece bu hastalık için öngörülen ilacı yazmakla kalmayacak. O ilacın o hastanın vücudunda en yararlı etkisini gösterebilmesi için ilaçta yapılması gereken uygulamaları da işletecek yani o ilaç hastanın vücuduna daha uyumlu hale getirilerek uygulanacak.

Presicion medicine yaygınlaşırsa önümüzdeki yıllarda eczacıların öneminin daha da artacağı ve Eczanelerin çalışma biçimlerinin de değişeceği vurgulanıyor.

ABD’de Tıp eğitiminde yaşanmakta olan değişim çalışmaları özellikle ülkemizde görme sağlığı ve “gözlük doktorluğuna” bakışı da “yaşam pratiğine uygun” değişimi tetikleyecektir. (1)

Dolayısıyla bu değişim çalışmaları ülkemizde optisyenlerin hem eğitim, hem de çalışma biçimlerini etkilemesi kaçınılmaz. (2)

Saygılarımla

Hakan Ertunk
Gözlükçü

(1) Optisyeninsesi haber portalında yayınlanan Yapay Zeka: Göz doktorlarının yerini alacak mı? başlıklı yazı ABD Tıp eğitimindeki paradigma değişim çalışmalarının küresel olarak bir tıp devrimine evrilmenin ipucu niteliğinde

• “Yapay zekanın geliştirilmesindeki hızlı gelişmeler, küresel göz sağlığı alanını değiştirme potansiyeline sahip”

• “Bir devrimin başlangıcı, ABD Gıda ve İlaç İdaresi Başkanlığı tarafından retina fotoğraflarından göz hastalığının tespiti için bir yapay zeka sisteminin onayı ile işaretlendi. Bu, herhangi bir tıp alanında hastalığın özerk tanısında yapay zeka uygulamasının ilk onayı”

• Yapay zeka’nın oftalmolojideki teşhis hassasiyetini arttırması, hastalıkların taranmasını arttırmasını ve sağlık hizmetlerinin maliyetlerini düşürmeye yardımcı olarak oftalmologların hastalara bakım vermeye odaklanması beklenmekte.

• “Özellikle, yapay zeka oftalmolog olmayan uzak bölgelerde diyabetik retina taraması için bir çözüm olabileceği öngörülmekte.

(2) Sayın Op.Dr. Tülin Koç Kaçmaz ve Sayın Op.Dr. Orhan Yılmaz’ın Hastaların Yakın Zamanda Aldıkları Gözlüklerinden Memnuniyetsizlik Nedenleri araştırması bunun ne denli önem arz ettiğinin bir göstergesi. www.journalagent.com/deutip/pdfs/DEUTFD_26_3_173_179.pdf