Dönüşüm muhteşem olacak demiş miydim?!

Herkese mutlu bir hafta sonu dilerim! İki haftalık bir mola vermek zorunda kaldım ama bana aylar gibi geldi, umarım siz de beni ve yazılarımı özlemişsinizdir. Bugün az astroloji, çok bilim konuşacağız öncelikle bunu belirtmek isterim.

Neden bu kadar zaman ayrı kaldık derseniz, ben doktora düzeyi araştırma görevlisi olarak Aachen Üniversite Hastanesi’ne geçiş yaptım. Bir hayırlı olsun temenninizi alırım. Akademik yaşamın uzun mesaileri ve biçimsiz çalışma saatleri nedeniyle hastaneye yakın bir ev tuttuk ve Düsseldorf’tan Aachen’a taşınmış olduk. Burada ev kiralamak tam bir yılan hikayesi. İlgilendiğiniz evlere başvuru yapıyorsunuz, sizi layık görürlerse evi gezmeniz için davet ediyorlar sonrasında da başvuruyu yapan onlarca kişiden (bazen bu sayı 80-100 bile olabiliyor) birine evi veriyorlar. Ortalama ev bulma süresinin 2-4 ay arasında olduğu bir yaşantıdan sesleniyorum! Bizim şansımız çok yaver gitti ve hemen bir evi görmek için randevu bulduk, ilk gördüğümüz evi çok beğendik ve evi gezdiren ev ofisi yetkilileri de evi bize verdi. Dolayısıyla kendimizi hiç hazır olmadığımız bir taşınma sürecinin ortasında bulduk.

Almanya gerçekten çok manuel bir ülke, kendi evinizdeki eşyaları söküp, ufak kutulara yerleştirip, kendi kullandığınız bir araçla başka bir şehre taşınmak en yaygın taşınma şekli genelde. Bu arada Almanya’da evler mutfakla kiraya verilmiyor, dolayısıyla herkes ya kendi mutfağını yanında götürüyor (evet, şaka değil) ya da şanslıysa bir önceki kiracıdan satın alıyor. Biz de kendi eşyalarımızı, Düsseldorf’taki minicik evimizle birlikte devredip bu şehirden eşya almaya karar verdik. Tabi ki süreç öngördüğümüzden bile zor oldu, örneğin iki kişilik kocaman bazalı yatağımızı apartman girişine 5 parça halinde bırakıp gittiler. Uzun uzun anlatsam her adımına ayrı şaşıracağınız bir taşınma süreci yaşadık kısacası ve bu yoğunlukta da yazılara 2 haftalık bir mola vermek zorunda kaldım.

Ama bir döndüm, pir döndüm! Hazır akademiye geri ısınıyorken, insanlık olarak da kova çağındayken, size optik sektörünü de ilgilendiren bir teknolojiden bahsedeceğim. Organoid terimini hiç duydunuz mu? Ben de kendi doktora projem için bu teknikle çalışacağım ve çok da heyecanlıyım. Organoid hücre kültürü laboratuvarlarında geliştirdiğimiz mini-doku ve organlar. Kaynaktan gelen materyali (bu bir donörden gelen ufak bir doku parçası olabilir, sünnet derisi yaygınlıkla kullanılıyor, patolojiden gelen bir tümör parçası olabilir veya bir hayvandan alınan bir doku örneği vs olabilir), genetik olarak geri programlama ile anne karnındaki kök hücre haline çevriliyor. Ardından da doğru hücresel sinyaller ile daha kompleks bir yapıyı oluşturmak için programlanıyor.

Bu teknik sayesinde birçok hastalığı laboratuvar ortamında modelleyip, hem hastalıklar hakkında daha gerçekçi bilgi sahibi olabiliyoruz hem de kişiye özel tedaviler geliştirebiliyoruz. Bilimsel görüşüm bu teknolojinin direkt olarak organ nakli noktasına gelmek için biraz zamana ihtiyacı olduğu yönünde, ancak bir takım biyolojik yapıların üretilip hastaya nakledilmesi an meselesi. Bu konuda en iddialı modellerden biri de tam olarak optik sektörünü ilgilendiriyor çünkü retinal organoidler en yoğun çalışılan sistemlerden biri. Bunu kötü haber olarak değil, bilimsel bir gelişme olarak kabul edin lütfen. Değişen ve dönüşen dünyada meslekler de yeni yeni hallere evriliyor malum Metaverse de er ya da geç hayatımızın “organik” bir parçası olacak.

En son çalıştığım ilaç şirketinde normalde biz laboratuvar araştırmacılarının ve teknikerlerinin yaptığı işin çoğunu yapay zeka robot sistemler yapıyordu. İlk etapta bu beni çok mutlu etmişti çünkü deneyleri aylarca sürecek bilimsel bilgiye ulaşmamız yalnızca birkaç gün sürüyordu. Ancak sonra bu sistemin teknikerliği yok edeceğini farkettim. Normal şartlarda o aylarca sürecek işi yapacak en azından 20 teknikere ihtiyaç vardı ancak robot sistem sayesinde birkaç tekniker yeterli oluyordu. Zamanla araştırma laboratuvarlarının bilgisayarlardan kontrol ettiğimiz alanlar olacağını farkettim. İşte bu noktada kendimi yapay zeka kod yazımı hakkında geliştirmem gerektiğini düşündüm. Zaman zaman gelişen teknoloji beni de çok şaşırtıyor, çocukluğunun bir kısmını bilgisayarsız, cep telefonsuz geçirmiş biri olarak ben de teknolojiyi zaman zaman çok yadırgıyorum. Ancak yumuşak geçişlerle, kendimizi çok zorlamadan zamanı yakalamak da mühim diye düşünüyorum. Siz ne dersiniz? Nasıl olacak mesleğin geleceği? Bence cam kesme makinalarına yapay zeka sistemi çok iyi oturur!

Bu arada hazır dönmüşken buradan açık bir çağrıda bulunayım hani Optisyenler Odası’nın haritası? Başkanımızın veya oda çalışanlarının bana E-mail adresimden ulaşmasını bekliyorum. Bir bakalım harita içimize sinecek mi? Oda’nın geleceği neler gösteriyor? Hangi hakları vadediyor harita? Tüm bu soruların cevabını almak isteyenler ve benim gibi teknoloji şaşkınları haftaya yeniden buluşuyoruz değil mi?

Instagramdan “@the.13th.house” hesabını da takip ederek bana ulaşabilirsiniz. Daha az sanal dünyalarda da bir araya gelmek dileğiyle,

herkes sağlıkla kalsın!

Sevgiler,

Çağla Akagündüz Güler
akagunduzcagla@gmail.com