Bir Nefes Sıhhat.

 Hekimler bu sözün anlamını daha iyi bilenlerdendir. Tabii başına gelen en iyi bilir ve hissederek yaşar. Bu arada belki de sözün asıl kaynağına atıf yapmamız gerekiyor.

Malumunuz bu sözün aslı ‘Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi’dir.

Kanuni Sultan Süleyman bu sözü, daha doğrusu beyti, kırk altı yıl hükümdarlık yaptıktan sonra hasta yatağında söylemiştir. O zamanki süper gücün, elli yıla yaklaşan iktidar sahibinin, bir nefes sıhhat özlemini ve sıhhatin değerini ortaya koyan veciz bir ifadesi olarak tarihimizde yer almıştır. Hekimlerin odalarını veya masalarını süsleyen bir söz olmuştur.
 
Bu arada sözün sahibi ile ilgili birkaç satır yazmadan geçmeyelim. Kendisi Yavuz Sultan Selim’in oğlu olup, onuncu padişah ve yetmiş beşinci halifedir. Altı buçuk milyon km2 olarak aldığı toprakları, neredeyse on beş milyon km2’ye çıkarmıştır. Altı dil konuşabilen Kanuni Sultan Süleyman, zamanının gerçekten süper gücüdür. Belgrad’ın Fethi, Mohaç Savaşı, Viyana Kuşatması, Preveze Deniz Zaferi, Rodos’un Fethi, Trablus’un Alınması, Cezayir’in Fethi, Estergon, Hint seferleri ilk aklımıza gelenleridir. Adaleti ve kanun koyuculuğu onun adı olmuştur. Mimar Sinan bu dönemin unutulmazlarındandır. Kırk altı yıllık, neredeyse yarım asırlık gerçek ve adaletli bir dünya hakimiyetinin ardından bu sözü söylemesi bize sağlığın ve bir nefes sıhhatin önemini daha iyi anlatıyor.
 
Ne para ne makam, dünya sizin olsa bir nebze sağlığın yerini hiçbir şey tutmuyor. Biz sağlıkçılar da bunun önemini biliyoruz, ancak tabii ki bizzat başınıza gelmesi veya yaşamanız daha etkileyici oluyor; hastalık gelmeden sağlığın değerini bilmemiz konusunda bizleri uyarıyor. Bu açıdan bakıldığında sağlığı korumanın ve sağlıklı günlerin değerini bilmenin önemi ortaya çıkıyor.
Başta sigara, alkol, gıda denetimi, çevre sağlığı, aşılama, rutin sağlık kontrolleri, temizlik gibi birçok konu burada yer alıyor. İçinde bulunduğumuz Sağlık Haftası’nda toplumu bilgilendirmenin  ve bilinçlendirmenin önemi vurgulanıyor.
 
Sağlık bir kere kaybedildikten sonra hem geri kazanma garantimiz yok hem de maddi ve manevi olarak bize daha pahalıya mal oluyor. Hem kişisel hem de topluma karşı olan görevimiz açısından koruyucu hekimlik ve koruyucu sağlık hizmetleri önemli. İşin önemli bir kısmı devlete düşüyor. Denetim, düzenleme, ülke çapında alınacak kararlar, işin devlet tarafından yapılacak kısımlarını oluşturuyor. Biz klinisyen hekimler de her ne kadar sonuçlarla, yani hastalıklarla uğraşsak da; bu alana, yani koruyucu hekimliğe daha çok destek olmalı ve önem vermeliyiz. Nefes gitmeden nefesin değerini bilmeli ve bildirmeliyiz.

 Prof. Dr. Özge ARDIÇOĞLU, Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi FTR Kliniği Şefi