Bugün öğretmenler günü

Günümüz Türkiye’sinde eğitim öncelikli sorun olarak incelenmeye başlanmış ve ilköğretimde radikal değişiklikler gündeme gelmişken, gözden kaçan önemli bir gerçek üniversitelerimizin durumu.

Üniversite eğitiminin birbirinden farklı birçok sorunu varken bugün “yani öğretmenler gününde” en önemli sorun olan insan faktörü ve insan kaynaklarıdır.

Sayıları hızla artan vakıf ve kamu üniversiteleri eğitime katkı sağlamaktan uzaklaşmaya başlamışlardır. Biyolojik gelişmesini tamamlamadan artan üniversite sayısı obez olarak gelişen bir insan bedeninden farksızdır. İç organlarına zarar vererek gelişirler. Bu obeziteden de en kötü etkilenen organ ise öğretim görevlileridir.
En sonda söylenecek sözü en başta söylemek gerekirse:
Yeni nesil üniversiteler, eğitim anlayışına göre minimum maliyet ve maksimum fayda sağlamayı tercih eden kurumlar. İyi eğitim almış ALES sınavından başarı ile geçmiş çoğu doktora öğrencisi olan nitelikli kişilerden ekip kurup personel ihtiyacını giderip bu personele de ders verdiriyor.
Evet, üniversitelerimiz kadrolu öğretim görevlilerinden memur ortaya çıkarıp iş yüklerini olabildiğince artırdılar. Bu öğretim görevlileri insanüstü bir gayretle iş yükünün altından kalkmaya çalışıyorlar.

Ne yaptıklarını kısaca (!) anlatmak gerekirse:

• Okulun tanıtım çalışmalarını yürütmek.
Liselere ziyaret ve sunum yapmak. Fuar tanıtımı gibi organizasyonun her işlemini etkinlik kapsamında düzenlemek. Okula gelen grupları gezdirme ve sunum.
Okul politikasına göre başka şehirlerde tanıtım yapmak. Siyasiler ve bürokratların ziyaretlerinde onlara rehberlik etmek. Öğrenci kotaları yüksekken ödüllendirilmeyen öğretim görevlileri kontenjanlar dolmadığında sorumlu tutulmak.

• İdari ve akademik işler
Öğrencilerin ders kayıtlarını yapmak. Ders kaydını yaptıramayan veya dersi sisteminde görünmeyen öğrenci için dilekçe yazıp takip etmek. Kredisi yetmeyen öğrenci için kredi hesaplayıp kredi talep dilekçesi yazmak. Sistem sorunları nedeni ile ders kaydı sorunsuz olmuyor, tüm bu sorunları dilekçe yazıp düzelttirmek. Seçmeli derslerde öğrencinin talebi üzerine ders değişikliği yapma ve değişen ders konusunda gerekli bilgilere ulaşamadığında, öğrenci işlerinden kaynaklanan sorunları çözmek.
Başka üniversiteden gelen öğrencilerin ders aktarım tablolarını hazırlamak, sayılan ve/veya sayılmayan dersleri belirleyip ona göre kaydını yapmak sonra da takip etmek.

Aynı üniversitede bir programdan, diğerine geçenlerde de bu aşama geçerli. İkinci üniversitesi olanlar için transkript ders içeriği ve dilekçe isteme muafiyet tablosu hazırlayıp uygunluk vermek. Öğrencilerin her türlü bireysel psikolojik ve sosyal sorunu ile ilgilenmek. Dışarıdan gelen (DSÜ) hocalarına sistemi anlatmak, onlara bu alanda eğitim vermek. Çoğu zaman bu hocaların tüm idari ve öğretim işlemlerini yapmak.

• Ders programları ile ilgili Faaliyetler
Haftalık ders programı kontrolü. Öğrenci isteklerine göre hocaların boş vakitlerini tespit edip değiştirmek. Ders programındaki hataları düzeltme takip etmek.
Bologna süreci diye ifade edilen sekreterlik işlemlerini internet üzerinden yürütmek.
Tüm ders çıktılarını arşivleyip saklamak.
Okulun dahil olduğu Erasmus ve akreditasyon süreçlerinde sınav kağıdı, yanıt anahtarı, ders programı, akts hesabı, akademik kurul raporları ve bunlar için her dönem yeni bir klasör şeklinde (kullanılan sınav kağıtlarının dizaynı dahil) Türkçe ve İngilizce hazırlamak.
Ders konuları ve içeriklerini Türkçe ve İngilizce hazırlamak.
Çakışma, kesişme, hocanın sorumluluk alanındadır. Başka üniversite ders programı takip etmek, rekabet edecek değişiklileri yapmak. Dönemlik dersleri günlere dağıtmak hocalarla görüşerek ayarlamak.
Akademik title olan hocalar ve Ders saati ücretli hocaların sorunlarını çözmek, derse gelmeyecekse haberdar olmak. Programa göre derslerin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek. Sınav programı hazırlamak, derslik bulmak ve tüm ayarlamaları yapmak.

• Staj
Staj listesi hazırlamak, Öğrenci ve staj yapacağı kurum ile iletişime geçirmek, staj yerini değiştirmek isteyen öğrencilere yeni yer bulmak. Stajın uygun ve doğru yapıldığını takip ve kontrol etmek. Stajda yaşanacak sorunları çözmek, staj sonunda değerlendirme yapmak, stajdan kalan veya gitmeyen öğrenciler için dosya hazırlayıp saklamak.
Mezuniyetten yıllar sonra evrak almaya gelen öğrenciler için arşive girip bunları kontrol etmek.

• İletişim
Öğrenci ile iletişim ağı oluşturmak ve yönetmek. Hocalarla iletişim ağı kurup yönetmek. Tüm duyuruları hocalara ve öğrencilere iletmek.

• Ek işler
Sınavlarda gözetmenlik yapmak. Günde 6 – 7 saat 4-5 gün olabiliyor.
Vize ve final ortalaması, harf notu hesaplama sisteme girmek.
Notu girilmeyen öğrenci olursa hocalardan notunu öğrenmek, dilekçe yazmak, takip etmek.
Üniversitenin nerdeyse tüm birimleri, (Erasmus, öğrenci işleri, üniversite sosyal faaliyetleri gibi.) Her sorunda öğrenciyi bölümün öğretim görevlisine gönderir.
Bunca iş yükünün altında gece 23,00 e kadar ders verip ertesi gün, Saat 08,30 da derse girmek yine öğretim görevlisinin yazılı olmayan görev tanımında yer alır.

• Mezuniyet sureci
Tüm öğrencilerin, öğrencilik dönemini eğitim süresi boyunca raporlamak (Öğrenci bir dersi seçmemiş veya ortalaması 2’nin altında kalmış ya da yanlış dersi seçmişse bunu tespit etmek.) her şey normalse öğrenciye mezuniyet belgesi vermek.
Mezuniyet töreni organizasyonunu planlama ve uygulamak.
Mezuniyetini bekleyen öğrenci kimseden bilgi alamaz, cep numarasını bildiği hocasını arar, hoca gerekli yerleri arayıp bilgi verir. (Bunu 100 mezun varsa hepsine yapar. Aranan her zaman Öğretim Görevlileridir.)

• Tüm bunların sonucunda varılan nokta ise.
Laboratuarda çalışamıyorlar kendilerine geliştiremiyorlar. Bu nedenle doktoraları bitse de nitelik oluşmuyor.
Öğretim görevlileri doktora yapmak için başka üniversitelere gidiyorlar. Fakat yoğun tempodan dolayı aksamalar oluyor ve doktora uzuyor. Alanlarında yayın yapamıyorlar.
Bu durum beraberinde bitkinlik boş vermişlik durumu, idare etme bıkkınlık motivasyon düşüklüğü ortaya çıkıyor.
Maddi kaynaklarının yetersizliği nedeniyle, ders başarı oranları düşüyor, yabancı dil olanakları azalıyor.

• Ders saat ücreti ile çalışan öğretim görevlilerinin durumu da şöyle:
Nispeten rahat olmalarına karşılık, üniversitenin hiçbir sosyal olanaklarından yararlanmazlar.
Odaları yoktur. Yayın ve makale ücreti almazlar. Katılacakları seminer, sempozyumda yapacakları sunumlar için destek almazlar, başarısızlıkları soruşturulurken, hiçbir başarıları görünmez.

Bu kadar karamsar bir tablonun ardından söyleyebilirim ki durum çözümsüz değildir. Üniversite ve diğer birimlerin nitelikli yeterli maaşı ve uygun çalışma koşullarına sahip personel istihdam etmesi ile ilk adım atılacaktır. Ardından bu personelin, yardımcı personel olduğunun işlerinin hocaların işini kolaylaştırmak olduğunu bilmesi ve bu sorumlulukla hareket etmesi sağlanmalıdır. Aksi devam ettiği sürece televizyon programları, üniversitelerin üniversite olmadığı konusunda yaptıkları yayınlara devam edecektir.

Gelecek, insan kaynağının en önemli sermaye kalemleri çinde olduğu bilinci ile hareket eden üniversitelerin olacaktır. Amansız rekabet birkaç emekli profesöre düşük ücret ve bir iki saat ders vererek günü kurtarmaya çalışan kurumları yok edecektir. Kendini çağdaş mücadele teknikleri ve güçlü kadrosu ile geliştirenler kazanacaktır.

Yapılan çalışmalar bize göstermiştir ki, yetenekli insanlar.

• Kapasitelerini kullanabilecekleri görevler, zorlayıcı ve kendilerini geliştirici
sorumluluklar üstlenmeye,
• Kariyerlerini geliştirme fırsatlarına.
• Bir başkasının kılavuzluk etmesine ve koçluğuna,
• İş ve özel yaşam dengesinin kurulmasına,
• Esnek ve yaratıcılığı teşvik eden çalışma ortamlarına,
• Stratejik olarak yönlendirici liderliğe,
• Sağlık olanaklarına ve
• Harici eşitliği hedef alan tatmin edici bir ücrete ihtiyaç duyarlar

Yetenek yönetimi onların bu ihtiyaçlarını karşılamaya yönelmektedir.

Sahip olduğunuz yeteneklerin kıymetini bilin.

Turgut ÇAKAR.

Kaynak: http://www.sukrukayali.com/?pnum=30&pt=