Türkiye de Optik Sektörü

Türkiye’de gözlük kullanımının yetersiz olmasının sebepleri
– Türk halkının göz sağlığı ve gözlük kullanımı konusunda yeterli düzeyde bilgisi yoktur
– Gerek Kamu kuruluşları, gerekse özel kuruluşlar tarafından göz taramaları yapılmamaktadır
– Nufusa göre sayıları az olan göz doktorları özellikle gelişmiş olan yerlerde bulunmaktadırlar
– Toplum birey olarak göz sağlığına önem vermemektedir

Bu rakamlar Türk insanının göz sağlığının AB’ye göre çok daha iyi olduğunu göstermemektedir, bilakis göz kusurunun farkında olmayan birçok kişi ülkede mevcuttur. Gözlük kullanımının azlığını ülkenin genel ekonomik sebeplerine de dayandırabiliriz. Türk halkının acil olarak gözlük, göz kusuru ve göz sağlığı hakkında bilgilendirilmesi gerekir. Özellikle trafikte net görmenin çok önemli olduğunu vurgulamak isterim, öte yandan geleceğimizin garantisi olan çocuklarımızın okul hayatında iyi ve net görmenin başarılarına direkt etkisi olduğunu da bilmemiz gerekir.

Türkiye’de Optik sektörü önceleri ithalatın kısıtlı, kullanımın düşük sayıda olmasından  dolayı ne yazık ki istenilen düzeyde gelişmemiştir. Ancak 80’lerin özellikle ikinci yarısında ithalatın tamamıyla serbest bırakılmasıyla, sektörden iş adamların yurt dışına gidip optik deki gelişmeleri Türkiye’ye getirmeleri sonucunda son derecede hızlı değişimlerde başlamış oldu. Son model çerçeve ve kaliteli gözlük camının yanı sıra, makine ve teçhizatlarda ise en son teknolojiler ülkemize gelmeye başladı.

Ülkemizde optik sektörü için ihtiyacımız olan istatistiki bilgilere ulaşmakta ne yazık ki son derece zorluk çekiyoruz. Özellikle göz muayenelerin bilgilerini toplamakta değerlendirmekte problemler var. Ülkemizde kaç kişi miyop, kaçı hipermetrop hangi göz hastalıkları daha çok görülmekte gibi onlarca soru ne yazık ki cevapsız kalmaktadır. Bu gibi bilgilerin üretici, ithalatçı veya sektör firmalarının ellerine ulaşmamasından dolayı, ne kadar stok yapılması gerektiği, sağlıklı pazarlama koşulları gibi problemler de otomatik olarak aşılamamaktadır. Bu konuda yetkili kişilerin acil olarak optik ile ilgili istatistiki bilgiler için uzun yıllarca devam edecek çalışmalara mutlaka başlamaları gerekir. Örnek olarak Almanya’da Alman gözlükçüler derneği birçok Pazar piyasa araştırma firmaları ile çalışmalar yapmaktadır.

Türkiye’de Optik Eğitimi

Türkiye’deki Optik Eğitimi, liseden sonra Meslek yüksek okullarında iki yıllık ders programı olarak verilmektedir. Bu okullar: Sivas, Samsun, Muğla, İzmir ve Eskişehir Üniversitelerinde bulunmaktadır. Buradan mezun olan kişiler, optik mağazası açma yetkisine sahip olurlar ve göz doktorlarının yazdıkları reçeteye göre gözlükleri yapmaya ve satmaya yetkilidirler. Birçok ülkede ve özellikle Avrupa’da da uzun yıllardır uygulanmakta olan, optometri lisans eğitim programları henüz ülkemizde mevcut değildir. Kanuna göre , her mağazada diplomalı bir optisyenin bulunması zorunludur. Sağlık kurumlarında ve özel hastanelerde optik mağazası kesinlikle açılamaz.

Gelecekte Sektörün Eksiklerinin giderilmesi için

– Halkın, göz sağlığı ve gözlük kullanma konusunda yeterli düzeyde bilinçlendirilmesi, konunun önemiyle orantılı olarak medya aracılığı ile eğitici ve özendirici yayınlar yapılması
– Yaygın göz taramaların yapılması
– Kalifiye çirak ve kalfa eğitimi için, Eğitim Bakanlığı tarafından Optik Meslek Liselerinin oluşturulması
– İstanbul ve Ankara gibi büyük kentlerde “optistyen” ön lisans eğitimlerinin yaygınlaştırılması
– Optometri lisans eğitim programına geçilmesi
– Bazı uzakdoğu ülkelerinden getirilip, çok ucuz fiyatlara piyasaya sürülen standart dışı ve sağlıksız ürünlerin önüne geçilmesi için, bir an önce optik ürünlerinin tespit edilen teknik spesifikasyonlarına teknik standartlarına uygulanması
– Çok önemli bir sağlık gereci olan gözlüğün işporta ve semt pazarlarından kaldırılması gerekmektedir

Kaynak:  İstanbul Ticaret Odası
Türkiye 1. Uluslar arası Optik Forumu 2006