Stajyerlik

STAJYER ÖĞRENCİLER HAKKINDA

A- Stajyer Öğrenci:
Bir öğrencinin stajyer sayılabilmesi için eğitim yaptığı kurumun statüsünde mecburî staj şartı bulunması ve okul tarafından bir iş yerine uygulamalı eğitimini yapmak üzere belirli bir süre gönderilmesi gerekmektedir. Öğrencilerin işyerlerindeki çalışmaları serbest irade beyanı ile değil, ilgili eğitim kurumlarının statülerinden doğan bir zorunluluğa dayanmaktadır.

B- Stajyer Öğrenci İşçi Sayılır mı?
İş Kanunu’ nda işçi “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi” olarak tanımlanmıştır. Stajyer öğrencilerin iş ilişkisi iş sözleşmesine dayanmadığından ve bağlılık unsuru söz konusu olmadığından, çalıştığı süre içinde ücret ödense dahi kanaatimce İş Kanunu açısından işçi sayılmazlar. Ancak, staj imkanı sağlayan iş yeri, eğitim statüsü gereği uygulamalı stajın dışında öğrenciyi kendi iş yerinde stajyer sıfatıyla da olsa çalıştırdığı takdirde, bu öğrenciler işçi sayılacaktır.

C- İşveren Stajyer Öğrenciye Ücret Ödemek Zorunda mıdır?
Staj yapma zorunluluğu bulunan yüksekokul ya da üniversite öğrencileri 3308 sayılı kanun kapsamına da girmediğinden bu kapsama girenlerin sahip olduğu asgari ücret hakkına (yaşlarına uygun asgari ücretin en az %30’u) sahip değillerdir.

3308 sayılı kanuna tabi olmayan öğrenciler için işveren açısından kanaatimce “ücret ödeme” yükümlülüğü bulunmamaktadır.

D- İşveren Stajyer Öğrenciyi Sigortalı Yapmak Zorunda mıdır?
Öğrencinin zorunlu olarak yaptığı staj süresince işveren bu kişileri sigortalı yapmak zorunda değildir. Staj süresince okulun bilgisi dahilinde öğrenci bir iş yerinde uygulama eğitimi görür. Ancak, o iş yerinde sigortalı olmaz.

E- Stajyer Öğrenci Hangi Durumda İşçi Sayılır ve Sigortalı Olur?
Öğrenim gördükleri yüksekokul/üniversite de staj zorunluluğu bulunmamasına rağmen ekonomik ve benzeri nedenlerle öğrenimlerini sürdürürken bir işyerinde çalışmak isteyen öğrencilerin, öğrencilik sıfatı devam ettiği sürece herhangi bir işyerinde iş sözleşmesine dayanarak çalışması halinde bunların diğer işçiler gibi SSK’ya bildirilmesi gerekir.

Staj imkanı sağlayan işyeri, eğitim statüsü gereği uygulamalı stajın dışında öğrenciyi kendi iş yerinde stajyer sıfatıyla da olsa çalıştırdığı takdirde, bu öğrencilerin SSK’ya bildirilmesi gerekir.

Örneğin; Turizm bölümünde okuyan bir öğrenci, okul tatili içinde zorunlu olarak bir ay staj yapması gerekirken staj yaptığı iş yerinde iki ay çalışırsa, sonraki bir ayın sigortalı olarak gösterilmesi ve ücret ödenmesi gerekir.

Belirtilen şekilde çalışan öğrenciler 4857 sayılı İş Kanuna göre de işçi sayılırlar.

F- Stajyer Öğrenciye Ödenen Ücretten Vergi Kesintisi Yapılır mı?
Staj yapma zorunluluğu bulunan yüksekokul/üniversite öğrencilerine (ödeme yükümlülüğü bulunmamasına rağmen) ücret ödeyen işverenlerce bu ödemeler üzerinden gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılır.

G- Stajyer Öğrenci İçin Ücret Bordrosu Düzenlenir mi?
Staj yapan öğrencilere ücret ödeniyor ise gelir vergisi ve damga vergisi kesintisini belirtmek amacıyla kanaatimce ücret bordrosu düzenlenmesi gerekir.

H- İşverenler Stajyer Öğrenci Çalıştırırken Neye Dikkat Etmelidir?
Stajyer öğrencinin okulundan belge istemeleri ve staj sürelerine dikkat etmeleri gerekir. Aksi halde cezai yaptırımlara muhatap olurlar.

SONUÇ
Stajyer, bir işyerinde yapılan işleri öğrenmek ve uygulamayı izleyerek bilgisini geliştirmek için işveren yanında çalışan kişidir. Stajyerlerin İş Kanunu kapsamı dışında kalmalarının tek istisnasını“iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüzük ve yönetmeliklerde yer alan hükümler işyerlerindeki stajyerlere de uygulanır “hükmü oluşturur.