Reçeteye gerek yok! Göz yorgunluğuna çözüm!

NUMARASIZ MAVİ FİLTRELİ HAZIR YAPILMIŞ GÖZLÜKLER TIBBİ CİHAZ MI? KORUYUCU (GÜNEŞ) GÖZLÜĞÜ MÜDÜR?

Numarasız mavi filtreli hazır yapılmış gözlükler tıbbi cihazdır, reçete ile sadece Optisyenlik müesseselerinde satışı yapılmalıdır. İnternet üzerinden satışı yasaklanmalıdır.

Göz doktoruna gerek yok! Numarasız mavi filtreli gözlükler göz yorgunluğunu tedavi eder diye sağlık beyanı ile reçetesiz , internet üzerinden satışı ve reklamı yapılmaktadır.

Numarasız mavi filtreli hazır yapılmış gözlükler, 2 adet VP (Numarasız)mavi antirefle kaplı organik cam ve TR90 çerçeveden ibarettir.

Optisyenlik müessesi dışında yapılmış hazır gözlüklerin üzerindeki mavi antirefle kaplamalı camların numarasız (VP) ‘dır. VP numarasız olması, İlaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen, geri ödeme sisteminde bulunan tıbbi cihaz olma özelliğini ve gerçeğini ortadan kaldırmaz. VP camlar Sosyal güvenlik Kurumu Tarafından ödenmektedir.

(Tıpkı numarasız kozmetik lenslerde olduğu gibi, VP numarasız kontak lenslerde geri ödeme sisteminde olduğu için hekim reçetesi ile satılıyor, reklamı, internet üzerinden satışı yasaktır.)

Hazır okuma gözlükleri ‘de muayene olmadan, müessese dışında bir atölyede montajı yapıldığı için Optisyenlik müessesi, işporta ve internet üzerinden satışı yasaktır.

Optisyenlik müesseselerinde reçete ile satılan, mavi kaplamalı antirefle VP numarasız gözlük camı ilaç tedavi kapsamında değerlendirilen, tıbbi cihazdır. Geri ödeme sistemindedir. Hekimler tarafından yaygın olarak reçete edilmektedir. TİTUBB’a kayıtlıdır.

Reçetesiz satış yapılan, hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklerin cam ve çerçevesinin TİTUBB kaydı yoktur. VP camlar geri ödeme sisteminde bulunan İlaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen tıbbi cihazdır VP dahi olsa; optisyenlik müessesesinde reçetesiz satışı yasaktır.

Mavi antirefle kaplamalı olan, geri ödeme kapsamında bulunan VP numarasız camlar tıbbi cihazdır. Reçetesiz satışı yapılan mavi filtreli Cam içerisinde hammaddesinde terkibinde, mavi ışığı tutan bir filtrasyon sistemi yoktur. Teknik özelliği hakkında yanıltıcı bilgi verilmektedir. Mavi ışığı filtre ederek değil camın yüzeyinden yansıtılarak sağlanmaktadır. (Ekteki Antirefle makalesinde detaylı anlatılmıştır)

Hazır yapılmış, koruyu gözlük olarak lanse edilen “hazır gözlükler” üzerinde takılan camlar, Her ne kadar numarasız olsa da geri ödeme sisteminde bulunan ilaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen tıbbi cihazdır. SGK tarafından ödeme yapılmaktadır. TİTUBB kayıtlı olmalıdır. Çünkü piyasada üretim ve ithalat yapan çok sayıda cam üreticisi ve tedarikçisinin,

Blue Cut, Blue lıght Blocking özelliğinde çeşitli marka isimleri ile, CR39 hammaddeli, ( Mavi kaplamalı Crizal, Frequency Blue Cut, BLUE CUT, BLUE CLEAR, DuraVision® Blue Protect. Vs…) çok sayıda ürün geri ödeme sisteminde kayıtlı olarak, VP numarasız ve numaralı olarak mevcuttur. T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankasına (TİTUBB) kayıtlıdır. Camların takibi ÜTS üzerinden takibi yapılabilmektedir.

Reçetesiz hazır yapılmış mavi filtreli camları olan bir koruyucu gözlük olup tıbbi cihaz değildir ve kişisel koruyucu ekipman olarak güneş gözlükleri ile aynı kategoride sınıflandırılmaktadır.” iddia edildiği gibi kabul edilse bile, aşağıda sıralanan sağlık mevzuatımıza göre Türkiye’de reçetesiz satışı ve reklamı mümkün değildir. Aksi takdirde, Bireylerin ve Toplum sağlığı açısından telafisi mümkün olmayan sağlık problemlerine neden olur.

REÇETESİZ NUMARASIZ MAVİ FİLTRELİ HAZIR YAPILMIŞ GÖZLÜKLERİN” MESLEKİ MEVZUAT AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

1)5193 ohk ‘un amaç bölümünde fertlerin ve toplumun sağlığının korunması için yasa ile GÖREVLİ kılınmışlardır.

Reçetesiz olarak mavi filtreli hazır yapılmış gözlüğü göz yorgunluğunu tedavi etmek amacıyla satışını yapan, Mesul müdürler “toplumun ve ferlerin sağlığının korunması sorumluluğu yasa yükümlülüğüne rağmen yerine getirmemişlerdir.

2)5193 ohk madde 6) ikinci paragrafta;Optisyenlerin reçetesiz olarak numaralı gözlük camı satmaları, vermeleri veya “tavsiye etmeleri”, otorefroktometre ve keratometre gibi bilgisayarlı aletler ile olanlar da dahil olmak üzere her nevi göz ve görme muayene ve testleri yapmaları veya müesseselerinde bu işlere yarayan her türlü aletleri ve cihazları bulundurmaları yasaktır.

Göz yorgunluğu hekimin tedavisini gerektirir. Satışı gerçekleştiren mesul müdürlerinin , “göz yorgunluğu teşhis”i ve “tedavisi” için “gözlük tavsiye etme, reçetesiz satış yapma ” yetkisi yoktur.

Reçetesiz olarak Göz yorgunluğum var şikâyeti ile başvuran bir hastaya mavi filtreli cam tavsiye edilmesi, önerilmesi mesleki mevzuatımıza aykırıdır.

Sadece reçetesi ile gelen bir hastaya mavi filtreli cam önerilebilir.

1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanununun 19. Maddesi “… Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis veya tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır.” ibaresini içermektedir.

Yani yasa maddesi açık olarak herhangi bir ürünün hastalıkların teşhis ve tedavilerini yaptığına dair beyana yasak getiriyor.

MESUL MÜDÜRÜN GÖZ YORGUNLUĞU İLE BAŞVURAN HASTAYI GÖZ HEKİMİNE YÖNLENDİRMESİ YASAL SORUMLUĞUDUR.

Çünkü göz yorgunluğunun tek nedeni mavi ışık değildir. Başka bir ifade ile göz yorgunluğu tedavisi, sadece mavi filtreli bir camla mümkün değildir.

Numarasız VP gözlük camları da hekimler tarafından sıklıkla reçete edilmekte, geri ödeme kapsamında(SGK) ,ilaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen tıbbi cihazdır.

3)15 Mayıs 2014 itibariyle yürürlüğe girmiş, Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliğinde hekim reçetesi ile satışı uyarlaması ve uygulaması yapılan ürünlerin reklamı yasaktır.

Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmelikte, Geri hekim reçetesi ile satışı ve uygulaması yapılan ürünlerin, hiçbir şekilde reklamının yapılamayacağı yoruma açık olmayacak şekilde yasaklanmıştır.

Halka açık facebook ,instegram ,youtube , yazılı basın üzerinden reklam yapılmakta ,reklam videoları yayınlanmaktadır. İnternet ve Yazılı basında yer almaktadır

4) Madde 1 – (Değişik: 11/10/2011-KHK-663/58 md.) Türkiye Cumhuriyeti dâhilinde tababet icra ve herhangi surette olursa olsun hasta tedavi edebilmek için tıp fakültesinden diploma sahibi olmak şarttır.

Göz yorgunluğu ,GÖZ KURULUĞU hekimin tedavisini gerektirir. Mesul müdürlerinin hasta tedavi etme, TEŞHİSTE bulunma yetkisi yoktur.

Ek Madde 13 – (Ek: 6/4/2011-6225/9 md.)-Tabipler ve diş tabipleri dışındaki sağlık meslek mensupları hastalıklarla ilgili doğrudan teşhiste bulunarak tedavi planlayamaz ve reçete yazamaz.

Göz yorgunluğu, Göz kuruluğu hekimin tedavisini gerektirir.Optisyenlik müessesi mesul müdürünün, “göz yorgunluğu teşhis”i ve “tedavisi” için “gözlük önerme” tavsiye etme yetkisi yoktur.

5)-5193 ohk, 28886 yönetmelik madde 25, yasaklar maddesinde göre;

ı) Müessese dışındaki bir atölyede numaralı gözlük camı montajı yapılması yasaktır.

Gözlükler hekim reçetesi ile reçetenin karşılandığı müessesin laboratuvarında bizatihi mesul müdür tarafından yapılır.

Mavi filtreli hazır gözlükler reçetesiz “hazır yapılmış “ müessese dışında bir atölyede montajı yapılmıştır.

6) j) T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankasına (TİTUBB) kayıtlı olmayan optik ürünlerin satışının yapılması. Yasaktır.

Mavi filtreli hazır yapılmış gözlüklerin cam ve çerçevesi TİTUBB kayıtlı değildir.

2004 yılında T.C. Sağlık Bakanlığını tarafından çıkartılan Tıbbı Cihaz Yönetmeliğine göre gözlük cam ve çerçeveleri tıbbı cihaz olarak tanımlanmakla birlikte 24.08.2011 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan duyuruda buna vurgu yapılarak gözlük cam ve çerçeveler Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankasına kayıt zorunluluğu getirmek suretiyle bu malzemelerin takip edilmesi sağlanmıştır. TİTUBB ( Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankasına ) kayıtlar yapılırken UNSPSC kodu, (gözlük camı:42142902, gözlük çerçevesi : 42142903) ve GMDN kodu, (gözlük camı:35957, gözlük çerçevesi: 32816) gözlük cam ve çerçeveler ayrı ayrı kayıt altına alınmış ve alınmaktadır.

7) Reklamın temel ilkeleri, MADDE 16 – (1) 2 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen Yönetmeliklere uygun olmayan cihazların satışı ve reklamı yapılamaz.

(2) Reklam faaliyetlerinde Bakanlığın ve bağlı kuruluşlarının adı, cihazın araştırmasına katılan sağlık kurum, kuruluş veya kişilerinin adları izinsiz kullanılamaz.

(3) Hastaya, kullanıcıya ve çevre sağlığına zarar verebilecek ve güvenliğini tehdit edebilecek şekilde herhangi bir reklam faaliyeti yapılamaz.

(4) Cihazların çekiliş, şans oyunları ve benzeri araçlarla reklamı yapılamaz.

(5) Haksız rekabete yol açacak veya kullanıcının çıkarlarına zarar verecek nitelikte ya da cihazların gerçeğe aykırı, yanıltıcı, abartılmış ya da doğruluğu kanıtlanmamış bilgiler vermek suretiyle reklamı yapılamaz.

Madde 16/5 maddesinin ihlal edildiği çok sayıda reklam örneği bulunmaktadır.

8) MADDE 26 (4) Ek-3’te yer alan cihazlar dışında kalan cihazların gazete, radyo, televizyon, telefon aracılığıyla ya da kapıdan veya internet üzerinden satışı yapılamaz.

Hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklerin internet üzerinden satışı yapılmaktadır. İnternet üzerinden yaptıkları satışlarını reklamlarında ilan etmektedirler.

9) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanlığı’nın ilgi “a” yazısı ile Gözlükçüler ve Optisyenler Konfederasyonu’na gönderilen yazıda “05.12.2013 tarihinde yapılan bilimsel komisyon toplantısında; optisyenlik müesseseleri tarafından satışı yapılan optik ürünlerin .(kontakt lensler, gözlükler, az görmeye yardımcı cihazlar) “reçeteye tabi ilaçlar ve tedaviler”. Kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kararı alındığı ve bu kararın Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’na iletildiği” belirtilmiştir.

6112 sayılı Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un ‘Belirli ürünlerin ticarî iletişimi’ başlıklı 11. maddesinin 2. 3. ve 4. fıkraları şu şekildedir:“…… (2) Reçeteye tabi ilaçlar ve tedaviler hakkında ticarî iletişim yapılamaz.(3) Reçeteye tabi olmayan ilaçlar ve tedavilerin reklamları dürüstlük ilkesi çerçevesinde, gerçeği yansıtan ve doğrulanması mümkün unsurlardan oluşacak şekilde hazırlanır.(4) İlaçlar ve tıbbi tedaviler için tele-alışverişe izin verilemez.” denilmektedir.

Hazır yapılmış mavi filtreli gözlükler, reçeteye tabii ilaç ve tedavi kapsamında bir üründür. Göz yorgunluğu, göz kuruluğu hekimin tedavisini gerektirir. Mesul müdürlerinin ilaç ve tedavi kapsamındaki bir ürünü reçetesiz tedavi amaçlı önermeleri tavsiye etmeleri yasaktır.

10) Reçete kayıt defteri

MADDE 19 – (1) Optisyenlik müessesesinde, ek-4’te gösterilen ve il müdürlüğü tarafından yaprak adedi tasdik edilmiş reçete kayıt defteri kullanılması zorunludur.

(2) Müesseselere gelen gözlük ve kontakt lens reçeteleri, hasta onayından sonra mesul müdür tarafından tarih konulup imzalanır ve reçete kayıt defterine aynı gün kaydedilir.

Hekim reçetesi ile satışı yapılan geri ödeme sisteminde bulunan tıbbi cihazların reçete kayıt defterine kaydedilmeleri zorunludur. Hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklerin cam ve çerçevesi tıbbi cihazdır. Gözlüğün reçete kayıt defterine kayıtları yapılmamıştır.

11) 5193 ohk -MADDE 11. – Optisyen unvanını haiz olarak müessese açmış olanlar, yalnız optisyen unvanını kullanabilirler. Başka bir unvan kullanmaları veya gerçeğe uymayan reklam yapmaları yasaktır.

Bu kadar açık kanun ve yönetmelik hükümlerine rağmen mavi filtreli hazır gözlükleri resmî web sitesinde ve resmî web sitesi dışında, halka açık facebook ,instegram ,you tube , yazılı basın üzerinden reklam yapılmakta ,reklam videoları yayınlanmaktadır. İnternet ve Yazılı basında yer almaktadır.

Göz yorgunluğunun tek bir nedeni mavi ışık değildir. Göz yorgunluğu hekim tedavisi gerektirir.

Göz yorgunluğu gibi büyük bir sorunun, gözlüklerin mavi ışığı dijital göz yorgunluğu tek başına tedavi ettiğini iddia etmek doğru değildir. Aslında güneşte açık havada Bilgisayar ve telefonlarımıza bakmaktan çok daha fazla mavi ışık alıyoruz. En iyi çift bile muhtemelen dijital göz yorgunluğunuzu iyileştirmez. Bizi bu kadar sinirli ve göz yorgunluğuna sebep olan günde 11 saat bilgisayar başında kalmamızdır.

Mavi ışık yansıtan gözlük satın almak ekranınıza ne kadar süre ile baktığınızı değiştirmeyecektir. Aslında, gözlük satın alabilir ve ekranlara bakmak için daha fazla zaman harcamanın iyi olduğunu düşünebilirsiniz, bu da sorunu daha da kötüleştirecektir. Gerçekten gözlerinizi kurtarmak korumak istiyorsanız, Ekran sürenizi azaltılması gereklidir. Mavi ışık uyku-uyanıklık döngüsünü bozabilir. Mavi ışığı engelleyen cihazlara sahip olmanın yardımcı olabileceği tek şey uykudur. Melatonin uyumamıza yardımcı olur.

Dijital göz yorgunluğuna yardımcı olmak için gözünüze hava üfleyen bir klimadan uzak olduğunuzdan emin olmak, odanızdaki aydınlatmayı optimize etmek, Belli aralıklarla, pencereden dışarı bakmak veya bir yürüyüşe çıkmak yararlı olacaktır. Düzeltilmeyen refraksiyon kusurları, kişinin çalışma kabiliyetini becerisini ve günlük yaşantılarını sağlıklı sürdürmeyi kısıtlayabilir. Göz yorgunluğunun sebebi, refraksiyon kusurunuz ya da Gözlük numarası yetersizliği olabilir. Göz yorgunluğu problemi yaşandığında mutlaka bir göz hekimine gitmek en doğru çözümdür.

Göz sağlığını ülkemizde bir öncelik haline getirmenin ve genel nüfus arasında görme bilinci geliştirmenin merkezinde yer alması için çalışmalıyız.

Prof. Dr. Uğurbaş bilgisayar kullanımına bağlı rahatsızlığı olan kişilerin çalışma ortamının elverişliliği, ışık şartlarının uygunluğu, uyku düzeni gibi alışkanlıklarını gözden geçirmeleri gerektiğini belirterek şu tavsiyelerde bulundu:

“Şartların iyileştirilmesine rağmen devam eden yakınmalar, Bilgisayar Görme Sendromu’nun habercisi olabilir. Bu durumda bir göz hastalıkları uzmanına başvurmak hem göz kuruluğunun derecesinin saptanması hem de daha önceden var olan ve bu sendromun üzerine eklenen bozuklukların ortaya çıkarılması için uygun bir yol olacaktır.”

Doç. Dr. Ümit Kamış, uzun süre ekran başında kalmak zorunda olanların da bilgisayar ekranının üst seviyesinin, göz seviyesini aşmamasına özen göstermesi ifade ederek, şunları söyledi:

”Bu sayede gözümüz çalışma sırasında hafifçe aşağı bakar pozisyonda olacak, bu durum kapak aralığının bir miktar dar kalması yoluyla gözyaşının buharlaşabileceği göz yüzeyini azaltacaktır. Ekrana 60-80 santimetre mesafeden bakan bir kişi için ekran boyu ile ekran çözünürlüğü dengesi de çok önemlidir. 14 inç ekran boyutu için 640×480, 15 inç ekran boyutu için 600×800, 17 inç ekran çözünürlüğü için 1024-768 ideal seçimdir. Bu durum görüşü çok daha kolaylaştırır. Ayrıca dikkatli çalışma ve keskin görüş çabası, göz kırpma sayısını istemsiz olarak düşürecektir. Bu nedenle 45 dakika ekran karşısında geçirildiğinde, 15 dakika süreyle daha az görsel dikkat gerektiren bir işlev yapılacak şekilde ara verilmelidir.”

Bunun dışında bilgisayarın bulunduğu mekânın havasının mutlaka belli aralıklarla nemlendirilmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Kamış, ekran filtresi kullanmanın da bir diğer koruyucu önlem olduğunu bildirdi.

2012 yılında 5,7 milyon kişi olan yaşlı nüfusun 2023 yılında 8,6 milyona ulaşacağı belirtilmiştir. Yaşam süresinin artmasıyla birlikte birçok ülkenin hastalık yükü akut hastalıklardan kronik hastalıklara kayma eğilimi göstermektedir.

Hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklülerini ÇOCUKLARDA GÖZ YORGUNLUĞU için yetkisi ve görevi olmadığı halde tavsiye ediyorlar. Bu uygulama, BU REKLAM ÇAĞRI VE DAVETİ ciddi bir halk sağlığı problemidir.

Tam tersine Sağlık bakanımız Sayın Fahrettin KOCA: Anadolu ajansına yaptığı açıklamada “Okul çağı çocukları periyodik göz muayenesine davet ediyor.

Doğru yaklaşım Sayın Bakanımız Fahrettin KOCA nın yaptığı uyarılar doğrultusunda olmalıdır.

Ticari değil koruyu sağlık hizmetleri sağlık okuryazarlığını geliştirecek şekilde planlanmalıdır.

https://www.aa.com.tr/tr/saglik/cocuklara-1-sinifa-baslayacagi-yil-gorme-taramasi-yapilacak

https://www.aa.com.tr/tr/saglik/bakan-kocadan-3-6-yas-arasi-cocuklar-icin-20-dakika-uyarisi

Türkiye’deki çocukların cihaz sahipliğine yönelik araştırma yapılmış. 6 ila 15 yaş arası çocukların %59’unda akıllı telefon olduğu görülmüş. Tablete sahiplik oranı ise %42. Bilgisayara sahip çocuk oranı ise %44. Araştırmada, çocukların %41’inin sosyal medya hesabı var. En çok da “arkadaşlarıyla iletişim kurmak” için kullanıyorlar. Video izlemek için %66, oyun için %56. Peki gelelim çocuklarımızın gözlerinin durumuna. Öğrendiklerimizin %83’ünü gözlerimizle sağlarız. Gözlerimiz vücudumuzun dünyaya açılan pencereleridir. Gözlük çocuğunuzun gözlerini dünyaya açabilir. Görmeyen çocuk öğrenemez. Görme kusurları az bir masrafla restore edilebilir. Gözlük öğrencilerin ders başarısını performansını yükseltir.

Ebeveynler tablet, bilgisayar, televizyon, akıllı telefon kullanımına sınır getirilmeli kullanırken düzenli molalar verilmelidir.

Uzun süre doğal ışıktan uzak, yakına odaklanmak, kapalı mekânlarda kalmak miyopi artmasına sebep olmaktadır.

Çocuklar açık havada aktivitelere teşvik edilmelidir. Sokağa çıkmayan bilgisayar başında kapalı mekânlarda vakit geçiren çocuklarda miyopi artıyor. Bu konuya da dikkat edilmelidir

Koruyucu göz ve görme sağlığı hizmetleri ve erken teşhis önceliğimiz olmalıdır. Daha iyi bir göz ve görme sağlığı hizmeti, erken teşhis daha az körlük, daha fazla üretim, daha az trafik kazası, daha başarılı eğitim, çağdaş bir toplum ve daha az kamu gideri demektir. Gelişmiş ekonomilerde bile göz kusurları, ekonomik gelişmeyi sınırlar.

Periyodik göz muayeneleri de genel sağlık bakımının bir parçasıdır.

Göz testleri sadece gözlükle ilgili değildir. Bazen kötü yetersiz görme, göz yorgunluğu, tıbbi araştırmaya ihtiyaç duyan başka bir sağlık problemi olabilir.

Göz yorgunluğu gibi, Bir göz problemi ne kadar küçük ve önemsiz gibi olursa olsun, göz muayenenizi ve Tedavisinin ertelenmemesi gerekir. Her zaman bir göz doktorunu ziyaret ederek, teşhis ve tedavi için erken davranılması gerekir.

Sorunun göz ardı edilmesi, ertelenmesi, geciktirilmesi geri dönüşümü olmayan sağlık problemlerine sebep olabilir.

Özellikle altta yatan göz bozukluğu veya göz yüzey hastalığı olan kişilerde uzun süre ekran başında kalmak mevcut göz problemlerini arttırmakla birlikte yaşam kalitesinde ciddi azalmalara yol açabiliyor. Yakını net görebilmek için göz içindeki kaslar kasılarak göz merceğini şişkinleştirip uyum sağlamaya çalışır. Uzun süreli yakın çalışma sonucu gözün sürekli uyum sağlamak zorunda kalması göz kaslarının yorulmasına yol açar. Bu durum, özellikle hipermetropi gibi altta yatan göz rahatsızlıklarının varlığında, odaklanma sorunları, bulanık görme, çift görme ve baş ağrısı, göz yorgunluğu gibi problemlere yol açabilir.

Özellikle görme kaybı, bireyler, toplum ve sağlık sistemleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tedavi ile durdurulabilen ve görme kaybı önlenebilen ilerleyici ve kör edici göz hastalıkların riski yaşlandıkça artar.

Mesul müdürlerinin yaptığı uygulama körlüğe neden olan hastalıkların(maküla dejenerasyonu, diyabetik retinopati ve glokom) erken teşhis ve tedavisini geciktirecek ve telafisi mümkün olmayan sağlık problemlerine neden olacaktır.

Halkın farkındalığını arttırmak ve klinik olarak önerilen aralıklarla düzenli göz ve görme muayeneleri yoluyla göz sağlığının önemini anlatmak görevimiz olmalıdır.

Sağlık okuryazarlığı ülkemizde ilkokul iki seviyelerinde olduğunu düşündüğümüzde, “REÇETEYE GEREK YOK, GÖZ YORGUNLUĞUNA ÇÖZÜM “ Hastalar yapılan reklamların etkisinde kalarak, bir Hekime gitmeden, reçetesiz göz yorgunluğu problemlerinin, hazır yapılmış mavi filtreli gözlükle görme ile ilgili problemlerini çözeceklerini daha net ve berrak göreceklerini düşünebilirler. Bu körlüğe sebep olacak hastalıkların atlanmasına erken teşhisini geciktirir”. Telafisi mümkün olmayan sağlık problemlerine sebep olur. Mesul müdürlerinin yaptığı uygulama körlüğe neden olan hastalıkların(maküla dejenerasyonu, diyabetik retinopati ve glokom) erken teşhis ve tedavisini geciktirecek ve telafisi mümkün olmayan sağlık problemlerine neden olacaktır. Halkımızın göz sağlığı ticari menfaatlere feda edilemez.

Hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklerin müessese dışında atölyede, polikarbonat hammaddesinden HAZIR yapılmış gözlükler üzerinde iki adet mavi antirefle kaplamalı VP, numarasız cam ve TR90 çerçeve ile sunulmaktadır.

VP gözlük camları hekim reçetesi ile satışına izin verilen geri ödeme sisteminde bulunan, İlaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen, TİTUBB kayıtlı, tıbbi cihaz olduğu için reçetesiz satışı ve reklamı yasaktır. Mesleki mevzuatımıza göre bu gözlükler güneş gözlükleri gibi kişisel koruyucu ekipman olarak değerlendirilemez. Böyle bir hukuki mütalaayı kabul etmemiz söz konusu olamaz.

AB ülkelerinin çoğunluğunda gözlükçülük ticaret mesleği olarak kurgulanmıştır. Gözlük cam çerçeve, kontakt lens emtia olarak mütalaa edilmektedir. Reklamı, internet üzerinden satışı serbesttir. Ticaret Bakanlığına bağlı olan ülkeler mevcuttur. Örneğin Portekiz’de optisyenlikle ilgili yasal bir düzenleme yoktur.

Türkiye’de optisyenlik mesleği tam bir sağlık mesleği olarak kurgulanmıştır. 5193 ohk özel meslek kanunu ile korunmaktadır. Sağlık Bakanlığının gözetim ve denetiminde faaliyet gösterirler. Satışını yaptıkları optik ürünler ilaç ve tedavi kapsamında tıbbi cihazdır. AB ülkelerinde olmayan Odaları ve Birliği mevcuttur.

Her ülke sağlıkla ilgili alanda, ekonomik imkânlarına ve sağlıkla ilgili ihtiyaçlarına göre düzenleme yapabilir.

AB ‘deki küreselleşme adı altında kötü sağlık uygulamaları AB müktesebatı olarak Ülkemize dayatılamaz.

Türkiye’de, Sağlık mesleklerinde sağlık reklamları yasaklanmıştır. Reklam sağlık mesleklerinde güveni ve saygıyı azaltır. Talep yaratır. Çok sayıda telafisi mümkün olmayan sağlık problemlerine neden olur. Sağlığın ticaret mesleğine, sağlık kuruluşuna ticari görünüm kazandırır. Reklam yoluyla yönlendirme yapılarak BENZER KURULUŞLAR ARASINDA HAKSIZ REKABET YARATIR. Etik ve deontolojik bozulmalara neden olur. Kısıtlı kamu sağlık harcama bütçesinde misli ile artırır. Reklam orantısız güçtür.

Bir hekim bir muayene olana, ikinci muayene bedava. Ben ihtisasımı ABD ‘de yaptım, en iyi ben bilirim. Bir diş hekimi bir diş yaptırana ikinci diş %50 indirimli diyemez. Eczacı bir Asprin alana ikinci bedava diyemeyeceği gibi, bir gözlükçüde bir gözlük alana ikinci bedava, ben uzmanım diyemez. Sağlık mesleklerinde rekabet sağlık hizmet sunumunda olur.

Bizle aynı nüfusa sahip İngiltere’nin sağlık harcamaları 170 milyar dolar, Almanya’nın 250 milyar Euro, Türkiye’nin 165 milyar TL’dir. Sağlık alanını bu ve benzer uygulamalarla piyasalaştırırsak sağlık harcamalarımız 750 milyar TL yi aşar. Bu yükü Ülke ekonomimiz kaldırmaz.

Ekonomik olarak gelişmiş Almanya ve İngiltere bile sürekli artan sağlık harcamalarını karşılamakta ciddi güçlük çekmektedir. Şu anda ülkemizde sağlık hizmetleri Avrupa’dan hem ucuz hem de hizmet kalitesi yönünden ilk sıralardadır. Sağlık mesleğinde kalarak, Tüm topluma, daha az masrafla daha kaliteli sağlık hizmeti sunumu mümkündür. Sağlık sistemini böyle reklamlarla piyasalaştırırsak, bizim ekonomimiz artan sağlık harcamalarını karşılayamaz. Tüm sağlık mesleklerinde AB ile kıyaslandığımızda, sağlık turizminde Almanya’dan sonra ikinciyiz. Sağlık hizmet sunumunda Almanya’dan da iyiyiz. Bunun en önemli göstergesi pandemi sürecidir. Birbirlerinin yardım etmediler, sağlık ürünlerine el koydular.

Görme insanın en değerli varlığıdır. Göz görme sağlığının korunması ve devamlılığının sağlanması gibi önemli konunun, argo ifadeleri ile mağaza –market tarzı ciddiyetten uzak reklam yapılması, sağlık mesleği mensubu olarak bizleri son derece incitmiştir.

Hazır yapılmış mavi filtreli Gözlükler KKD olarak reçetesiz satılabiliyorsa; Müessesemize “göz yorgunluğu” şikâyeti ile gelen bir hastaya, TİUBB kayıtlı, mavi kaplamalı VP iki camı yine, TİUBB ‘ye kayıtlı bir optik çerçeveye, müessese atölyesinde mesul müdür tarafından montajı yapılarak tavsiye edebilir miyiz?

ÜTS ‘den düşerek satışını yapabilir miyiz?

Bu şekilde hazırladığımız gözlük KKD haline güneş gözlüğü kategorisine geçmiş olacak mıdır?

Reçete kayıt işlemi nasıl gerçekleştirebiliriz?

Bu soruların cevabını bekliyoruz.

Oftalmoloji Derneği resmi sosyal medya hesabından göz yorgunluğu ile ilgili paylaşımına göre;

Bilgisayar ekranının üst seviyesi, göz seviyenizi aşmamalıdır. Böylelikle gözünüz çalışma sırasında hafifçe aşağı bakar pozisyonda olacak, bu durum kapak aralığınızın bir miktar dar kalması yoluyla, gözyaşınızın buharlaşabileceği göz yüzeyini azaltacaktır.

Ekrana 60-80 cm mesafeden bakan bir kişi için ekran boyu ile ekran çözünürlüğü dengesi de önemlidir. 14 inç ekran boyutu için 640×480; 15 inç ekran boyutu için 600×800; 17 inç ekran çözünürlüğü için 1024×768 ideal seçimdir. Bu durum kıyasla büyük harf ve imge görüntüleri nedeniyle görüşü kolaylaştıracaktır.

Dikkatli çalışma ve keskin görüş çabası, göz kırpma sayısını istemsiz olarak düşürecektir. Bu nedenle 45 dakika ekran karşısında geçirildiğinde, 15 dakika süreyle, daha az görsel dikkat gerektiren bir işlev yapılacak şekilde ara verilmelidir.

Eğer bu önlemler sizi rahatlatmıyorsa, gizli hipermetropi, erken-başlangıç dönem yaşlılık hipermetropisi olup olmadığı yönünden bir göz hekimine başvurmalı, bu arada gözyaşı fonksiyonlarınızı da ölçtürmelisiniz.

Dünya çapındaki miyop kişilerin 312 milyonu 19 yaşından küçüktür. 277 milyon kişi ise yüksek miyoptur. Miyoplar arasında yüksek miyopi oranı 2000 yılında yüzde 2.7 iken, 2010 yılında yüzde 4, 2020 yılında ise yüzde 5.2’ye çıkmıştır. Pandemi ile daha da artan uzaktan eğitim, evden çalışma, sokağa çıkma kısıtlamaları miyopi için risk faktörüdür

Uzun süre elektronik gözlük kullanmak miyopiyi artırır.

Koruyucu(güneş) gözlük olarak lanse edilen hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklerin KDV si %18 olması gerekirken %8 ile satışı yapılarak kamunun çok büyük vergi kaybı meydana gelmektedir. Satışlarda garanti belgesi verilmesi zorunlu olduğu halde bir garanti belgesi de verilmemektedir.

Sadece çalışanlar için değil küçük büyük her yaş grubu için kullanıma uygun olduğu iddiası ile yapılan reklamlar, periyodik muayenelerin yapılmasının ertelenmesine, kalıcı şaşılık, refraksiyon kusurlarının ve körlüğe neden olacak hastalıkların erken teşhis ve tedavilerini engellemektedir.

Hazır yapılmış mavi filtreli gözlüklerin reçetesiz ve internet üzerinden satışı bir halk sağlığı problemine dönüşmüştür.

Sağlık mesleği olarak sınıflandırılan, Optisyen-Gözlükçülük mesleğinin piyasalaştırılmasını kabul edemeyiz. Endişelerimiz ticari değil, halk sağlığı adına meslekidir.

Bazı firmaların tanıtım elemanları mavi antirefle kaplamalı camlarının göz yorgunluğunu “tedavi ettiğini” içeren el broşürlerini hastalara gözlük reçetesi ile vermek üzere göz hekimlerine bırakmaktadırlar. Bu konuda bölgemizde ERZURUM ilinden çok yoğun şikâyetler alıyoruz.

20. Bölge Kuzeydoğu Optisyen Gözlükçüler Odası olarak üyelerimiz adına ilgili tüm kurumlara gerekli başvurular yapılarak, ilgili firmalar ve internet siteleri için, hazır yapılmış mavi filtreli camların reçete ile sadece optisyenlik müesseselerinde satışının yapılması, internet üzerinden satışının iptali talep edilmiştir.

Meslektaşlarımıza ve Kamuoyuna Saygılarımızla duyururuz.

 

20. Bölge Kuzeydoğu Optisyen Gözlükçüler Odası

Başkan Taylan KÜÇÜKER

Yazarın diğer yazılarını okumak için tıklayınız