Hayatta “ölçülü olmak” hedeftir.

Günümüzden 2500 yıl önce, Pitagoras’ın (Pisagor) kontrolündeki tapınağın inşası sırasında, inşaatta çalışan işçilere, ücretlerinin bir kısmı şarap olarak ödenirmiş.

Bir süre sonra Pitagoras işçilerden bazılarının bardaklarına diğerlerinden fazla şarap doldurarak adaletsizliğe yol açtıklarını görmüş. Uzun süre bu adaletsizliğe çözüm aramış ve sonunda İşte bu bardağı tasarlamış.

Tarih boyunca insanoğluna “Kendisini tanıma ve bilme” yeteneği verilmeye çalışılmıştır. Bu düşünce sistematiği içerisinde her şey İnsan ölçeğinde incelenmiş; doğa, mutlak ve insan arasındaki ilişkinin ancak bu yolla keşfedilebileceğine inanılmıştır. Bu inançlar yaşamımızdaki pek çok fikrin esin kaynağı olmuştur. Lao Tse’nin dediği gibi, “Başkalarını yenen kişi güçlüdür ama Kendini yenen kişi kahramandır”.

Matematiğin babası sayılan ünlü bilgin, Pythagoras (Pisagor) verdiği eğitimlerde çeşitli sembol, sayı ve alegorilerden yaralanırdı. Üçgen sayılar, kare sayılar ve “Pythagoras ağacı”, 1+2+3+4 =10 gibi kâmil insanı simgeleme temelindeki “tetrad”, bunlardan bazılarıdır.

Pythagoras’un bu eğitimler içinde kullandığı bir başka araç ise ünlü düşünürün buluşu olan bu ilginç bardaktır. Pythagoras’un bardağı olarak isimlendirilen bu bardağın çok önemli ve anlamlı bir özelliği vardır. İçine koyduğunuz sıvının, bardağın ortasındaki çıkıntının seviyesini aşmasıyla birlikte bardağın altındaki delikten akmaya başlamaktadır.

Eee! Bunda ne var diyeceksiniz. Bardağın içindeki izin verilen seviyeyi aşan sıvı doğal olarak taşacaktır. Ancak bu bardağın ilginçliği bu değil. Fazla doldurulan sıvı taşmaya başladığında, bardağın içinde ne kadar sıvı varsa alt taraftaki delikten akıp gidiyor.

Yani bardaktaki sıvı tamamen bitiyor. Bir kere taşırdınız mı artık durdurmak imkânsız. Bu bardakla herhangi bir içecek içebilmeniz için en fazla bu yükseltinin seviyesinde doldurmanız gerekmekte. Düşünür Pythagoras, bu buluşuyla sanki “aza kanaat getirmeyen, çoğu bulamaz” sözünü belirtmek istemiş ve açgözlü kişilere uyarıda bulunmuştur.

Hayatta “ölçülü olmak” hedeftir. “Hakkın olandan fazlasını istersen, elindekini de kaybedersin” deyişlerini doğrulayan bu bardağın bir diğer adı da KENDİNİ BİL BARDAĞIDIR!

Günümüzde en çok ihtiyaç duyduğumuz şey değil midir kişinin kendini ve haddini bilmesi?

Ziya Paşa ne güzel söylemiş “kişi kendini bilmek gibi irfan olmaz” diye.
Her zaman haddini ve kendini bilen insanlarla karşılaşmanızı diliyorum.
Sevgi ve saygılarımla.

Mustafa Küreli
02.04.2016