Avrupa da Optisyenler neden “Halk Sağlığı Diyemiyor”

OPTİSYEN MESLEĞİNİ YAPSIN.

(AB ülke vatandaşlarını sağlık turizmi göz ve görme sağlığı dahil bekliyoruz)

Avrupa’da neo liberal ekonomi kuralları tam olarak uygulanıyor. Kapitalist felsefede mantık şöyle işler. Optisyen mesleğini yapsın. Optisyenlik mesleğinin icrasının yapılması için finans gerekli o halde müessesenin birde sermaye tarafı olmalıdır.

Optisyen finans kaynaklarına erişemez. Kendi olanakları kıt sermayesi böyle bir mesleği icra edebilmesi içinde yeterli olmaz. Müessesenin mesleğini icra eden optisyen dışında sermaye sahibine ihtiyacı var.

Zincir mağazalar dikey büyür, mesleğin geleceğinde zincirlerde optisyenlere biçilen rol sadece işçi olarak çalışmaktır.
Geleneksel müesseseler yatay büyür. Dolayısıyla tüm Avrupa ülkelerinde optisyenler mülkiyet haklarını kaybetmiş dev sermaye zincirlerinde işçisi pozisyonunda çalışır duruma gelmişler.

Almanya’da filman mağazalar zincirinde günlük reçete sayısı 27 dir. Geleneksel müesseselerde 1 ya da 2 dir. Geleneksel müesseseler sermayenin orantısız gücü ve rekabeti nedeniyle dramatik şekilde kapanmaktadır. Zincirlerle optisyenlere iş ve istihdam alanı açıyoruz söylemi de maalesef doğru değildir. Almanya’da 1500 optisyen işsizdir. Almanya’da 12.000 optisyenlik müessesesi mevcut. 2000 mağaza ile ilk 10 bulunan zincirler Almanya pazarının %50’ sine hâkimdir. Pazar sermaye lehine sürekli el değiştirmektedir.

Avrupa’da bu mantık eczacılık uygulamalarında da böyledir. İngiltere de dev sermaye zinciri eczaneler mevcuttur. Eczacılarda AB ülkelerinde mülkiyet haklarını kaybetmektedir. Türkiye’de eczanenin sahibi ve mesul müdürü eczacıdır.

Avrupa’da bir sağlık mesleği mensubu, örneğin optisyen sermaye zincirinde işçi pozisyonunda çalışıyorsa kimse ona halk sağlığı kamu sağlığı, internet, reklam konusunda konuşmasına izin vermez. Konuşsa da kimse dinlemez bir karşılığı kıymeti olmaz. Daha kötüsü işini kaybeder.

Bunun bir örneğini oda birlik seçimleri süresinde yaşadık. 3,5 yabancı lobici sermaye grubu, hadlerini aşarak işçi olarak gördükleri optisyenlerin emeğinin dışında seçme ve seçilme iradelerine de ipotek koymayı bile kendilerinde hak gördüler. 25 tane dernek kurdular. Bunlar için tabikî meslektaşlarımıza gönül koyamayız. Ekmeğinden işinden olur. Lobici sermaye böyle bir şeydir. Önceliği sağlık değil, ticari kazancıdır.

Bir ülkede sağlık ticarete dönüştürülürse, piyasalaştırılırsa sağlık harcamaları artar. Bizle benzer nüfusa sahip Almanya’da yıllık sağlık harcaması 250 milyar euro, İngiltere’de 170 milyar dolar’dır. Ülkemizde 150 milyar tl dir. (22 milyar dolar)
Ülkemizde sağlık hizmetleri sosyal devlet anlayışı ile hem ucuz hem de AB ülkelerinden hizmet kalitesi oldukça yüksektir. AB ülkeleri pandemi sürecinde birbirlerinin tıbbi ürünlerine el koydular. Özetle sağlık alanında AB maalesef sınıfta kaldı. AB sağlık alanında örnek alacağımız bir model değildir. Sağlık ab müktesebatı değildir. Her ülke sağlık alanında ihtiyaçlarına ve ekonomik imkanlarına göre istediği düzenlemeyi yapabilir.

Hiçbir sermaye grubu karşısında örgütlü bir alım gurubu,anayasanın 135 ci maddesine göre kanunla kurulmuş ,kamu kurumu niteliğinde, örgütlü bir meslek kuruluşu istemez. Odalarımız ve birliğimiz, geleneksel müesseselerin mesleki geleceğinin güvencesidir.

Taylan Küçüker
Eczacı. Gözlükçü