01 Ekim 2014 - 0:48 'de eklendi.
24 Ağustos 2011 tarihinde 28035 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği gereğince Ambalaj Üreticilerinin, Ambalaj Tedarikçilerinin ve Piyasaya Arz Eden ve Süren firmaların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Atık Ambalaj Yazılım Programı üzerinden 28 Şubat 2014 tarihine kadar yapmaları gerekmektedir.
Yönetmelikte bu kurum/kuruluşlar;
Ambalaj üreticisi: Ambalajı üretenler ve/veya bu ürünleri ithal edenler,
Piyasaya arz: Ambalajlanmış ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyet,
Piyasaya süren: Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen gerçek veya tüzel kişiyi, üretici tarafından direkt olarak piyasaya sürülmemesi durumunda ise ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçı,
Tedarikçi: Kendisi ambalaj üreticisi olmayıp piyasaya sürenlere ambalaj tedarik edenler ile piyasaya sürenler adına fason üretim yapanlar, şeklinde tanımlanmıştır.
Buna göre ambalaj üreticileri kullanmış oldukları ambalajlar (ürettiğiniz ürünlerin müşterilerinize sunulması sırasında kullandığınız ambalajlar) açısından aynı zamanda piyasaya süren olarak da tanımlanmaktadır. Lütfen İl Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinden her iki formu da size açmaları konusunda uyarınız.
2014 yılı için bildirim yaparken izleyeceğiniz yollar sırayla aşağıdaki gibidir:
Ø Daha önce kullanıcı kodu ve şifre almamış işletmelerin İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri’nden bir dilekçe ile kullanıcı adı ve şifre almaları gerekmektedir. Kullanıcı kodu ve şifre almak ücretsizdir.
Ø Temin ettiğiniz kullanıcı kodu ve şifre ile birlikte http://atikambalaj.cevre.gov.tr adresinden online veri tabanına girmeniz ve bildirimlerinizi yapmanız gerekmektedir.
Bu yönetmelik;
Piyasaya sürülen bütün ambalajları ve bu ambalajların atıklarını kapsar.
Defolu ürünler, fireler, piyasaya sürülmemiş ambalajlar, üretim artıkları ile ambalaj atığı tanımına girmeyen boru, sac levha, demir çelik hurdaları, kumaş atıkları vb. kapsamı dışındadır.
Tehlikeli atıklar, atık yağlar ve tıbbi atıklar ile kontamine olan ambalajlar kapsamı dışındadır.
Ambalaj: Hammaddeden işlenmiş ürüne kadar, bir ürünün üreticiden kullanıcıya veya tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış Ek-1’de yer alan Ambalaj Tanımına İlişkin Açıklayıcı Örneklerde belirtilenler ile geri dönüşsüz olanlar da dâhil tüm ürünleri ifade eder.
Aşağıdaki örnekler “ambalaj” olarak kabul edilirler.
|
Aşağıdaki örnekler “ambalaj” değildir.
|
- CD kutusuna sarılmış streç film
- Tek kullanımlık tabak ve bardaklar
- Satış yerlerinde doldurularak kullanılan yapışkan film, sandviç torbaları, alüminyum folyo ve benzeri malzemeler
- Hazır yiyecek ambalajları
- Su, maden suyu, meyve suyu şampuan, deterjan ve benzeri ambalajların kapakları
- Köpük, karton ve benzeri destekleyici malzemelere
- Yumurta viyolleri
- Her türlü oyuncak ambalajları
- Dergi, kitap vb. basın yayınların ambalajları
- Her türlü mobilya ve aksesuarların sarıldığı ambalajlar
- Giysilerin taşınmasında ve satışında kullanılan ambalajlar
- Fıçı, varil, bidon vb.
- Her türlü promosyon ürünlerinin ambalajları
- İplik, tuvalet kâğıdı, kağıt havlu vb ürünlerin sarıldığı makara ve masuralar
- Kumaş ve benzeri ürünlerin sarıldığı rolik, konik, makara vb. ürünler
- Kargo ve kurye sektöründe kullanılan zarflar, plastik poşetler ve koliler
- Ve benzeri ürünler
|
- Bitki saksıları
- Tamir, bakım aletleri gibi saklama kutuları
- Çay poşetleri
- Peynirin etrafındaki balmumu tabakası
- CD’nin içinde kendisiyle birlikte saklandığı kap
- Tek kullanımlık çatal, bıçak, kaşık
- Kapağın bir kısmını oluşturan rimel fırçası
- Ambalaja takılan yapışkan etiketler
- Ambalajlamada kullanılan plastik, metal ve benzeri şeritler
- Deterjanların içinde bulunan ve doz ölçmede kullanılan kaplar
- Alışveriş poşetleri
- Kamera, fotoğraf makinesi vb. aletlerin muhafaza ve taşıma kutu ve çantaları
- Sucuk, sosis, salam vb. ürünlerin kılıf ve zarları
- İlk yardım seti kutuları
- Kablo ve tellerin sarıldığı büyük makaralar
- Ve benzeri ürünler
|
Sanayi işletmeleri;
Ambalaj atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak oluştuğu yerde biriktirmekle,
Ambalaj atıklarını Çevre lisanslı/Geçici Faaliyet Belgeli Toplama Ayırma Tesisleri veya istemeleri halinde bedelsiz şartı aranmaksızın belediyenin toplama sistemine vermekle,
Belediye mücavir alan dışında kalan sanayi işletmeleri ambalaj atıklarını bedelsiz şartı aranmaksızın Çevre lisanslı/Geçici Faaliyet Belgeli Toplama Ayırma Tesislerine veya istemeleri halinde belediyenin toplama sistemine vermekle,
yükümlüdür.Organize Sanayi Bölgesi yönetimlerinin Çevre lisanslı/GFB’li Toplama Ayırma Tesisi kurmaları halinde Organize Sanayi Bölgelerinde bulunan sanayi işletmeleri ambalaj atıklarını OSB’nin sistemine verebilir.
Ambalaj üreticisi:
Atık Ambalaj Beyan Sistemi’ne giriş yapabilmek için kullanıcı kodu ve program erişim şifresi almakla,
Bir önceki yıl ürettiği, ithal ettiği, ihraç ettiği, piyasaya sürdüğü ambalajlar için Ek–4’te yer alan Ambalaj Üreticisi Müracaat Formunu elektronik yazılım programı (Atıık Ambalaj Beyan Sistemi) üzerinden doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne göndermekle,
Miktara bakılmaksızın bir önceki yıl piyasaya sürdüğü ve/veya ihraç ettiği ürünlerin ambalajları için Ek-5’te yer alan Piyasaya Süren Müracaat Formunu elektronik yazılım programı üzerinden doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne göndermekle,
yükümlüdürler.Tedarikçi:
Atık Ambalaj Beyan Sistemi’ne giriş yapabilmek için kullanıcı kodu ve program erişim şifresi almakla,
Bir önceki yıl tedarik ettiği ambalajları için Ek-6’da yer alan Ambalaj Tedarikçisi Müracaat Formunu elektronik yazılım programı üzerinden (Atıık Ambalaj Beyan Sistemi) doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne bildirmekle,
yükümlüdürler.Piyasaya süren:
Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen gerçek veya tüzel kişiyi, üretici tarafından direkt olarak piyasaya sürülmemesi durumunda ise ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı ifade eder.
Atık Ambalaj Beyan Sistemi’ne giriş yapabilmek için kullanıcı kodu ve program erişim şifresi almakla,
Miktara bakılmaksızın bir önceki yıl piyasaya sürdüğü, ithal ettiği, ihraç ettiği ürünlerin ambalajları için Ek-5’te yer alan Piyasaya Süren Müracaat Formunu elektronik yazılım programı (Atıık Ambalaj Beyan Sistemi) üzerinden doldurarak her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermekle,
Ek-5’te yer alan Piyasaya Süren Müracaat Formunu, elektronik yazılım programına kaydolduğu yıl dâhil olmak üzere bildirimde bulunmadığı yılları da kapsayacak şekilde doldurmakla,
Her yıl yönetmelikte belirtilen geri kazanım hedeflerini sağlamakla
Kaynakta ayrı toplanan, geri dönüştürülen ve geri kazanımı sağlanan ambalaj atıklarına ait belgelerini, elektronik yazılım programı üzerinden her yıl Şubat ayı sonuna kadar göndermekle
yükümlüdürler.Yıllara Göre Sağlanması Gereken Geri Kazanım Hedefleri
|
Malzemeye göre yıllık geri kazanım hedefleri (%)
|
Yıllar
|
Cam
|
Plastik
|
Metal
|
Kâğıt/Karton
|
Ahşap
|
2005
|
32
|
32
|
30
|
20
|
–
|
2006
|
33
|
35
|
33
|
30
|
–
|
2007
|
35
|
35
|
35
|
35
|
–
|
2008
|
35
|
35
|
35
|
35
|
–
|
2009
|
36
|
36
|
36
|
36
|
–
|
2010
|
37
|
37
|
37
|
37
|
–
|
2011
|
38
|
38
|
38
|
38
|
–
|
2012
|
40
|
40
|
40
|
40
|
–
|
2013
|
42
|
42
|
42
|
42
|
5
|
2014
|
44
|
44
|
44
|
44
|
5
|
2015
|
48
|
48
|
48
|
48
|
5
|
2016
|
52
|
52
|
52
|
52
|
7
|
2017
|
54
|
54
|
54
|
54
|
9
|
2018
|
56
|
56
|
56
|
56
|
11
|
2019
|
58
|
58
|
58
|
58
|
13
|
2020
|
60
|
60
|
60
|
60
|
15
|
Piyasaya sürenler; üstlendiği geri kazanım yükümlülüklerinin yerine getirilmesi amacıyla aşağıdaki yöntemlerinden en az birini tercih etmekle yükümlüdür:
1. Ürünlerinin ambalajlarına depozito uygulaması yöntemini tercih edenler;
Tek yönlü depozito uygulanması durumunda geri alınan ambalaj atıklarının çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine gönderilmesini sağlamakla,
Kullanım ömrü dolmuş depozitolu ambalajların çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli geri dönüşüm veya geri kazanım tesislerine gönderilmesini sağlamakla,
Eğitim faaliyetleri yapmak ve katkıda bulunmakla,
Depozito uygulamasına ilişkin planı il çevre ve şehircilik müdürlüklerine sunmakla,
yükümlüdür.
2. Belediyeler ile sözleşme yapma yöntemini tercih edenler;
En az piyasaya sürdüğü ambalaj miktarına eşdeğer miktarda ambalaj atığı oluşan nüfusa sahip belediyeler ile kaynakta ayrı toplama faaliyeti yürütmekle,
Yapılan sözleşmeler doğrultusunda belediyeler ile birlikte ambalaj atıkları yönetim planı hazırlamakla, plan kapsamında belediyeler tarafından yürütülen kaynakta ayrı toplama çalışmalarının maliyetlerini karşılamakla,
Ambalaj atıkları yönetim planına uygun olarak dağıtılacak olan poşet, kumbara, konteynır, iç mekan kutusu gibi toplama ekipmanlarını belediyelere temin etmek veya bunlarla ilgili maliyetleri karşılamakla,
Ambalaj atıklarının yönetimi konusunda eğitim faaliyeti düzenlemek, düzenlenen eğitim faaliyetlerine katılmak, eğitimin sürekliliğini sağlamak ve maliyetlerini karşılamakla,
Toplanan-ayrılan ambalaj atıklarının tamamını, geri kazanım amacıyla geri almakla veya aldırmakla,
Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplama maliyetleri için sözleşme yaptığı belediyelerle birlikte, her yıl piyasa araştırması yaparak, toplama maliyetlerini belirlemekle yükümlüdür.
3. Yetkilendirilmiş kuruluşla anlaşma yöntemini tercih edenler;
Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmek üzere yetkilendirilmiş kuruluşla sözleşme yapmakla,
Yükümlülüklerini, idari, teknik, hukuki ve mali şartlarının taraflarca belirlendiği sözleşme ile yetkilendirilmiş kuruluşa devretmekle,
yükümlüdür.Yükümlülüklerin yerine getirilmesinde, yetkilendirilmiş kuruluş ve yetkilendirilmiş kuruluşa üye olan piyasaya sürenler müteselsilen sorumludurlar.
Piyasaya sürenler bir veya birden fazla yetkilendirilmiş kuruluşa üye olabilirler
Piyasaya Sürenlerin Belgelendirme Yükümlülüğü
Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluş; toplama ayırma, geri dönüşüm ve geri kazanım ile ilgili olarak gerçekleştirdikleri çalışmalara ait belgeleri, elektronik yazılım programı üzerinden her yıl Şubat ayı sonuna kadar sunar.
Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluş ambalaj atıklarının toplanması ve geri kazanılmasına yönelik çalışmaların belgelendirilmesi amacıyla belediyeler ve geçici faaliyet belgeli/çevre lisanslı toplama ayırma tesisleri ile sözleşme imzalamak zorundadırlar.
Sözleşme doğrultusunda ilgili taraflarca belediyenin ambalaj atıkları yönetim planı hazırlanır. Belediyenin ambalaj atıkları yönetim planı bulunması durumunda plana dâhil olunur.
Yurt içinde piyasaya sürdüğü ambalajların toplamı yıllık 3000 kilogram ve 3000 kilogramın altında kalan işletmeler, belgeleme yükümlülüğünden muaftır.
Ürünlerinin ambalajlarını, piyasadan depozito yöntemiyle toplatmayı tercih eden piyasaya sürenler; topladığı ambalaj miktarının Yönetmelikte belirtilen geri kazanım hedeflerinden aşağıda kalmamak şartıyla belgelendirme yükümlülüğünden muaf tutulur. Piyasaya süren tarafından tercih edilen depozito uygulamasına ilişkin bilgi ve belgeler elektronik yazılım programı üzerinden her yıl Şubat ayı sonuna kadar sunulur. Bu belgeler beş yıl süreyle saklanır.
Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşa üye olan piyasaya sürenlerin, ambalaj atıklarını Yönetmelikte belirtilen hedeflerden fazla toplamaları durumunda, fazla toplanan ambalaj atığı miktarı bir sonraki yıl toplanması gereken ambalaj atığı miktarından düşülür.
Belgelendirme dosyalarına esas olan belgeler en az beş yıl süre ile saklanır. Talep edilmesi durumunda belgeleme dosyasının onaylı örneği Bakanlığa sunulur.
Geri Kazanım Hedeflerine Ulaşılamaması
Belgelendirilmeyen miktarın yüzde on fazlası bir sonraki yıl için uygulanan geri kazanım hedeflerine karşılık gelen miktara ilave edilir,
İkinci ve daha sonraki yıllarda öngörülen hedeflere ulaşamazlarsa eksik kalan miktarın yüzde on fazlası tekrar bir sonraki yıl için uygulanan geri kazanım hedeflerine karşılık gelen miktarlara ilave edilir,
Elektronik yazılım programına kaydolunan yıl esas alınarak, üç yıl üst üste öngörülen hedeflere ulaşılamazsa, toplanması gereken miktarlar ile ilgili yükümlülükler tekrar bir sonraki yıla yüzde on fazlası ile aktarılır ve 2872 sayılı Kanun uyarınca idari yaptırım uygulanır,
On yıl içinde öngörülen hedeflere beş kez ulaşılamazsa, ürünlerin ambalajlarına depozito uygulanır.
CEZALAR
Bildirim ve belge verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen işletmelere 9.620 TL İdari Para Cezası verilir ve yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Yönetmeliğe aykırı olarak ve ya önlem almadan atıkları toprağa verenlere 38.496 TL İdari Para Cezası verilir.