Beyaz baston görme engelliler haftası

Dünyada her yıl ocak ayının ikinci haftası olan 7-14 Ocak tarihleri arası Beyaz Baston Körler Haftası olarak anılmaktadır.

Beyaz Baston 1921 yılında Londra’da trafik kazası sonucu görme yetisini kaybeden bir fotoğraf sanatçısının, dış dünyanın kendisini fark etmesi için bastonunu beyaza boyamasıyla oluşmuş ve başarılı olması nedeniyle Fransa’da Körler Örgütü tarafından 1931 yılında simge haline gelmiş bir engelli hareketidir.

Dünyada her yıl ocak ayının ikinci haftası olan 7-14 Ocak tarihleri arası Beyaz Baston Körler Haftası olarak anılmaktadır.

Taylan Küçüker

Körlük, görme yeteneğinin bulunmaması ya da yitirilmiş olmasıdır.
Görme merkezinin ya da görme sinirinin zarar görmesi sonucu ortaya çıkabildiği gibi, doğrudan gözlerden de kaynaklanmaktadır.

Körlüğün nedenleri arasında doğumsal nedenlerden; annenin gebeliği sırasında geçirdiği kızamıkçık (rubella), parazit enfeksiyonu (toksoplazma), suçiçeği (varisella), gebelikte ilaç kullanımı, radyasyona maruz kalmak, kazalar ve kalıtımsal etmenlerdir.

Kalıtımsal retina bozuklukları, tavuk karası (retinitis pigmentosa), görme siniri dokusunda gerilik, doğuştan katarakt ve glokom, göz küresinin küçüklüğü veya yokluğu, retinoblastoma (tümörler) ve albinizm, erken doğum, doğum sırasında ani travma ya da oksijensiz kalmak, sarılık geçiren yeni doğmuşlara uygulanan fototerapi sırasında bebeğin gözlerinin yeterince kapatılmaması, beyin zarı iltihabı (menenjit), trahom hastalığı, A vitamini eksikliğinde körlüğe neden olur.

Sonradan oluşan körlük nedenlerinde katarakt, göz tansiyonu (glokom), sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu), retina yırtılması (retina dekolmanı), ileri evre şeker hastalığı, iş ve trafik kazaları, göz iltihapları, behçet hastalığı, beyin tümörleri, multiple skleroz (MS) ve göz kazalarıdır.

Dünyada 10 milyon kadar kişinin, çoğunlukla önlenebilir nedenler yüzünden görme yeteneğinden yoksun kaldığı düşünülmektedir. Bu nedenle göz muayenesi önem arz etmektedir. Zamanında teşhis ve tedavi ile birlikte birçok göz hastalığı engellenebilir. Hastaların bu konuda duyarlı olması, en küçük bir şikâyeti dikkate alması, göz sağlığı acısından çok önemlidir. Özellikle periyodik göz kontrollerinin yapılmasıyla göz hastalıkları erken teşhis edilecek ve gereken tedbirlerin alınması sağlanacaktır.

GÖZ MUAYENESİ, DOĞUMDAN HEMEN SONRA, 6 AYLIKKEN, 3 YAŞINDAYKEN, OKULA BAŞLAMADAN ÖNCE, OKUL SÜRESİNCE HER YIL OLMALI, YETİŞKİNLERDE İSE 1 İLA 2 YIL ARALIKLARLA YAPILMALIDIR. DİYABET GİBİ HASTALIĞI MEVCUT OLAN ERİŞKİNLERDE MUAYENE ARALIKLARI DAHA SIK VEYA ÖNERİLEN ARALIKTA OLMALIDIR.

Engelli insanların hayat kalitesini yükseltecek ve kolaylaştıracak faaliyetlerin kurumlar kadar toplum tarafından sürdürülmesi ve desteklenmesi gerekir. Engellilerin toplumla kaynaşması moral ve motivasyonlarının yükselmesi açısından önemlidir.
Engellilere sadece bugün ve haftalarda değil yaşamları boyunca destek olmalıyız. Görme engelli vatandaşlarımızın yaşamlarında kalıcı çözümler üretmek, yaşama sevinçlerini canlı tutarak onların hayata tutunmalarını kolaylaştırmak, insana ve topluma gösterdiğimiz saygının en önemli göstergelerinden biridir. Bu sebeple Beyaz Baston Körler Haftasıyla farkındalık oluşturmak ve çeşitli etkinliklerle görme engellilere destek olmak amaçlanmaktadır.

KÖRLÜĞE NEDEN OLAN HASTALIKLARIN ERKEN TEŞHİSİNE İMKÂN SAĞLAR
ÇERÇEVE HAKEDİŞ SÜRESİ 3 SENEDEN, 2 SENE DÜŞÜRÜLMELİDİR.

Toplam sağlık harcamaları (İlaç, tedavi hizmetleri, gözlük, tıbbi cihaz vs) 249 milyar( katrilyonu) aşmıştır. Sağlık Harcamaları içerisinde, gözlük için ödenen tutar yıllık binde birbuçuktanazdır. Bu bedel ilaç tedavi gibi diğer sağlık hizmetleri harcamaları ile kıyaslandığında son derece düşük ve azdır. Bütün gözlükçülere (7000) ödenen bedel,1 günlük ilaç ya da hastane tedavi giderleri kadardır. SGK yılda 7 milyon gözlük satın almakta, 350 milyon ödeme yapmaktadır.

Daha önce 2 sene olan gözlük hakkediş süresi tasarruf gerekçesi ile 3 seneye çıkarıldı. Koruyucu göz ve görme sağlık hizmetlerindeki tasarruf amaçlı süre sınırlandırılması, kısıtlanması uzun erimde diğer kamu sağlık harcamaların artmasına sebep olur.

Ülkemizde, glokom, katarakt, diyabet ve yaşa bağlı maküler dejenerasyonu(AMD) erken dönemde teşhis etmek ve bu rahatsızlıkların geri dönüşü olmayan sağlık problemlerine yol açmasını engellemektir. Aynı zamanda kırma kusuru düzeltilecek hastalara ulaşmak, bu hastaların yaşam kalitesini konforlu, güvenli hale yükseltmek olmalıdır.

Çocuklarda görme kusurları okul başarısını etkiler. Görmeyen çocuk öğrenemez. Çocuklarımızın eğitim ve öğretim başarısını yükseltir. Çocuklarda rapor şartı aranmadan 1 yılda gözlük ödemesi yapılmalıdır.

Ülkemizde her yıl 5000 vatandaşımız kaza yerinde, 5000 insanımız ise trafik kazaları nedeniyle 30 gün içerisinde hastanelerde dramatik şekilde hayatını kaybetmekte ya da engelli kalmaktadır.

Resmi verilere göre, her yıl meydana gelen trafik kazalarında ekonomik mal kaybı 20 milyar TL dir (katrilyon) maddi kayıp ve çevreye zarar meydana gelmektedir.

Çerçeve hak ediş süresinin 3 seneden, tekrar iki seneye düşürülmesi koruyucu sağlık hizmetidir. Körlüğe neden olan hastalıkların erken teşhisine ve tedavisine imkân verir. Trafik kazalarında cam ve maddi kayıpları azaltır.

0.5 diyoptri değişik olması halinde cam yenilenir hükmünün eskiden olduğu gibi “cam numarası değiştiğinde yenilenir” şeklinde düzenlenmesi kamu sağlığının korunması ve sürdürülmesi açısından doğru uygulama olacaktır.

SGK Gözlük sağlık yardımları kamunun imkanları oranında artırılması hastalarımızın mağduriyetini giderecektir.

Daha iyi bir göz ve görme sağlığı hizmeti, erken teşhis, daha az körlük, daha az trafik kazası, daha az can ve mal kaybı, daha fazla üretim, daha fazla katma değer, daha başarılı eğitim, uzantısında çağdaş bir toplum ve daha az kamu gideri demektir. Gözlük çağdaş ve modern bir toplum inşa etmenin anahtarıdır.

20. BÖLGE KUZEYDOĞU OPTİSYEN GÖZLÜKÇÜLER ODASI BAŞKANI Taylan KÜÇÜKER