Türkiye’de Teleskopik Gözlük Gerçeği

Hasta Eskişehir PTT Müdürlüğünde çalışan santral memuruydu.

Ve kimsenin okuyamadığı reçete o yıllarda hizmet verdiğimiz Doğuş Gözlük Laboratuarına geldi. (Günümüzde de bilgi eksikliğine dayalı olarak LVA reçetenin meslektaş genelinde okunabileceğini sanmıyorum)

ZEISS firmasının hazır reçetesi üzerine yazılmıştı ve merhum Aristodimos Emanualidis (Bay Ariko) aracılığı ile Almanya’dan getirtmiş ve hak sahibine uygulamıştık.

Sanıyorum 1984 yılı Afex fuarcılık tarafından organize edilen optik fuarında da slayt desteği ile teleskopik gözlük hakkında meslektaşlarımızı fuar toplantı salonunda bilgilendirmiştik.

Aslında Carl Zeiss Yena Doğu Almanya’da daha basit sistemini de satıyordu ve İTO’nun uzun yıllar Meclis Başkanlığı yapmış olan meslek grubumuzun üyesi merhem Refik Sunol’da bu firmanın temsilcisi olarak bu sistemin tanıtılıp yaygınlaşmasının atıl iş gücünün ekonomiye kazandırılabileceğini söylüyordu.

İlk uygulama ve seminer sonrası özellikle Eskişehir Görme Engelliler Okulunda “kör” kabul edilip eğitime devam eden bir çok çocuğun aslında teleskopik gözlükle görebileceği gerçeğini fark ettik.

O yıllarda sadece Emekli Sandığı bunun bedelini karşıladığından SSK’ lıların bu gözlüğü alması zordu zira pahalıydı ve okul bu çocuklara gözlükleri edinemedi o yıllarda!!

Teleskopik Gözlük kontrol seti maalesef anonim kullanılan bir düzenek olmadığından, kontrolün yapıldığı set ile düzenlenen reçetenin gözlük teminini de o firmadan alınmasını zorunlu kılmaktaydı.

Op. Dr. Ö.F.Yılmaz Almanya’da bulunduğu dönemde sistemle tanışıp ZEISS setini getirdiği için ilk reçetede Zeiss olmuştu.

Daha sonra Marmara Üniversitesinden Prof. Dr. Ahmet Temel “Keeler LVA” sistemi üzerinden reçete yazmaya başladı.

Kurduğu Spot Medikal firması üzerinden bu gözlükleri de tedarik etti.

LVA Sistem üzerine en yoğun mesai Sayın Prof. A.Temel harcadı. Uluslararası kongreleri ve teknolojik gelişmeleri takip etti. Yanılmıyorsan ilk dijital LVA sistemleri de Spot Medikal getirdi ve faaliyetine devam ediyor.

Ülkemizde “Az Görenlere Yardım” (Low Vision Aids = LVA) teleskopik görme gereçlerinin yaygınlaşması ancak üniversitelerin göz kürsülerinin bu konuya sahip çıkıp mesai vermesiyle mümkün olabilir.

Ülkemizde “kör” muamelesine tabi binlerce engellinin bu sistemlerle ekonomik yaşama katılımı sağlanabilir.

Başta göz kürsüleri olmak üzere tedarikçi firmaların da bu konuda pozitif yaklaşım göstermesi gerekir.

Sınırlı sayıdaki merkezlerde üretilen reçetelerle “ticareti kapalı devre yürüyen” LVA gözlüklerin genele yaygınlaşabilmesi; sektör temsilcilerinin ve oftalmolojinin ticari getirisi yüksek dallarına yoğunlaşan hekimlerin konuya ilgi göstermesiyle mümkündür.

Hakan Ertunk